Jakobi ka vënë në dukje që njeriu i ditur është një njeri paqedashës. Tani atij i kujtohen grindjet tragjike që ekzistojnë shpesh midis njerëzve të Perëndisë. Kush është shkaku i gjithë kësaj? Pse ekzistojnë kaq shumë familje të trishtuara dhe kaq shumë kisha të ndara? Pse ka grindje të hidhura midis punëtorëve në kohë të plotë dhe konflikte të tilla midis misionarëve? Arsyeja është që ne vazhdimisht mundohemi të kënaqim lakminë për kënaqësi dhe prona dhe për t’u dukur më mirë sesa të tjerët.
4:1, 2a Fakti i trishtueshëm është se ekzistojnë luftëra dhe grindje midis të krishterëve. Të sugjerosh që ky paragraf nuk u drejtohet besimtarëve nuk është realiste dhe i heq pjesës gjithë vlerën që ka për ne. Çfarë shkakton gjithë këtë grindje? Kjo vjen nga pasionet e forta brenda nesh që vazhdimisht përpiqen të kënaqin vetveten. Është lakmia për të mbledhur prona materiale. Është nxitja për autoritet. Është dëshira për kënaqësinë, për plotësimin e oreksit trupor. Këto forca punojnë te ne. Ne asnjëherë nuk jemi të kënaqur. Ne gjithmonë duam më shumë. Por megjithatë duket që ne jemi të ngucur nga dëshira që kemi për të marrë atë që e dëshirojmë. Dëshira e madhe që nuk është plotësuar bëhet kaq e fuqishme saqë ne marrim nëpër këmbë ata që na pengojnë. Jakobi thotë: “Ju vrisni”. Ai e përdor fjalën në mënyrë figurative. Ne nuk vrasim në të vërtetë, por zemërimi, xhelozia dhe egërsia që prodhojmë janë vrasje në embrion.
4:2b, 3 Ne lakmojmë por nuk kemi. Ne duam që të kemi më shumë gjëra dhe gjërat më të mira nga ç’i kanë të tjerët. Dhe duke provuar këtë, ne e gjejmë veten duke luftuar dhe duke u zënë me njëri-tjetrin.
Gjoni dhe Jana sapo u martuan. Gjoni ka një punë të mirë dhe merr një rrogë mesatare. Jana dëshiron një shtëpi të mirë si shtëpitë e çifteve të reja të tjerë në kishë. Gjoni dëshiron një makinë të markës së fundit. Jana dëshiron mobilje dhe pajisje të shtrenjta. Disa prej këtyre gjërave duhen blerë me kredi. Rroga e Gjonit nuk mjafton për t’i shlyer të gjitha këto. Pastaj lind një fëmijë; kjo do të thotë që kanë më shumë shpenzime dhe një buxhet të çekulibruar. Ndërkohë që Jana kërkon gjithnjë edhe më shumë, Gjoni bëhet inatçi dhe i nxehur. Jana kundërpërgjigjet me fjalë dhe me të qara. Shumë shpejt muret e shtëpisë do të dridhen nga zjarri i hapur midis tyre. Materializmi po e shkatërron shtëpinë.
Nga ana tjetër, mbase Jana është xheloze. Ajo mendon që Bobi dhe Sue Smith kanë një pozitë më të lartë në asamble sesa pozita e saj dhe e Gjonit. Pas pak ajo i bën Sues vërejtje të rreme. Ndërkohë që lufta midis tyre po keqësohet, Gjoni dhe Bobi fillojnë të grinden. Pastaj të krishterët e tjerë marrin anën e dikujt dhe gjithë kisha është ndarë – për shkak të lakmisë së dikujt për një pozitë të lartë.
Këtu, pra, është burimi i grindjes dhe konfliktit midis besimtarëve. Ajo vjen nga një dëshirë (lakmia) për të pasur më shumë dhe nga xhelozia dhe smira ndaj të tjerëve. Dëshira bëhet kaq e fortë saqë njerëzit do të bëjnë thuajse gjithçka për të kënaqur lakmitë e tyre. Ata mësojnë ngadalë se kënaqësia e vërtetë nuk gjendet në këtë mënyrë, por kur jemi të kënaqur me ushqimin dhe rrobat që kemi (1 Tim. 6:8).
Lutja është zgjidhja e duhur e këtij problemi. “Mos argumentoni. Mos u grindni. Lutuni.” Jakobi thotë “nuk keni sepse nuk kërkoni.”.Në vend që të sjellim këto gjëra përpara Zotit në lutje, ne përpiqemi të marrim atë çfarë dëshirojmë me forcat tona. Nëse ne dëshirojmë diçka që nuk e kemi, duhet t’ia kërkojmë atë gjë Perëndisë. Nëse kërkojmë dhe lutja nuk merr përgjigje, çfarë do të thotë kjo? Thjesht, kjo do të thotë që motivet tona nuk ishin të pastra. Ne nuk i donim këto zotërime për lavdinë e Perëndisë ose për të mirën e njerëzve të tjerë. Ne i dëshironim ato për kënaqësinë tonë egoiste. Ne i dëshironim këto gjëra për të kënaqur oreksin tonë. Perëndia nuk premton që t’u përgjigjet lutjeve të tilla. Çfarë mësimi të thellë psikologjie kemi në tre vargjet e para! Nëse njerëzit do të ishin të kënaqur me atë çfarë Perëndia u ka dhënë, sa shumë konflikte dhe shqetësime do të shmangeshin! Nëse ne do t’i donim të afërmit tanë porsi vetveten, dhe nëse do të kishim më shumë dëshirë për të ndarë gjërat sesa për të kërkuar, çfarë paqeje do të kishte! Nëse ne do të ndjekim urdhërimin e Shpëtimtarit për të braktisur gjithçka në vend që të mbledhim, që të ruajmë thesaret në qiell dhe jo në tokë, sa shumë grindje do të pushojnë!
4:4 Jakobi dënon dashurinë e tepruar për gjërat materiale sikur një shkelje kurore frymërore. [9] Perëndia ka dëshirë që ne ta duam Atë së pari dhe mbi gjithçka. Kur ne duam gjërat kalimtare të kësaj bote, ne e tradhtojmë Atë. Lakmia është një formë idhujtarie. Kjo do të thotë që ne e dëshirojmë fort atë që Perëndia nuk dëshiron që ta kemi. Kjo do të thotë që ne kemi bërë idhuj në zemrat tona. Ne i vlerësojmë gjërat materiale mbi vullnetin e Perëndisë. Prandaj lakmia është idhujtari, dhe idhujtaria është pabesi frymërore ndaj Zotit. Të duash botën është gjithashtu armiqësi me Perëndinë. Fjala “bota” nuk do të thotë planeti në të cilin ne jetojmë, apo bota e natyrës që na rrethon. Bota është sistemi që njeriu ka krijuar për vetveten në përpjekje për të kënaqur lakminë e syve, lakminë e mishit dhe krenarinë e jetës. Në këtë sistem nuk ka vend për Perëndinë dhe për Birin e Tij. Mund të jetë bota e artit, e kulturës, e arsimit, e shkencës ose edhe e fesë. Në këto sfera, emri i Krishtit është i papëlqyer ose i ndaluar, përveçse kur përdoret si një formalitet. Shkurtimisht, është jeta e njeriut jashtë kontekstit të kishës së vërtetë. Nëse je një mik i këtij sistemi, ti je armiku i Perëndisë. Ishte kjo botë që kryqëzoi Zotin e jetës dhe të lavdisë. Në fakt, bota fetare luajti rolin kryesor në vrasjen e Zotit Jezus. Sa e jashtëzakonshme është që besimtarët kanë dëshirë të ecin krah për krah me botën që vrau Shpëtimtarin e tyre!
4:5 Vargu pesë është një nga vargjet më të vështira në këtë letër: Apo pandehni se Shkrimi thotë kot: “Fryma që rri në ne a lakmon deri në smirë”?
Vështirësia e parë është që duket sikur Jakobi po citonte nga Dhiata e Vjetër; mirëpo këto fjalë nuk gjenden as në Dhiatën e Vjetër dhe as në librat apokrifë. Ekzistojnë dy shpjegime të mundshme. Së pari, megjithëse fjalët e sakta nuk gjenden në Dhiatën e Vjetër, Jakobi mund t’i kenë cituar ato si një mësim të përgjithshëm të Dhiatës së Vjetër. Zgjidhja e dytë jepet nga RV. Atje vargu ndahet në dy pyetje: “Apo pandehni se Shkrimi thotë kot? A nuk lakmon deri në smirë Fryma që rri në ne?”. Këtu mendimi është që Bibla nuk flet kot kur dënon frymën konkurruese sipas botës.
Vështirësia e dytë në vargun pesë është kuptimi i pjesës së dytë së këtij vargu. Problemi është nëse fryma është Fryma e Shenjtë (si në NKJV [10]) apo fryma e xhelozisë së zjarrtë. Nëse është kuptimi i parë, atëherë mendimi është që Fryma e Shenjtë që Perëndia ka bërë të banojë në ne nuk sjell lakmi dhe xhelozi që shkaktojnë më pas grindje; por më tepër Ai lakmon me shumë xhelozi që ne të kemi një përkushtim të plotë ndaj Krishtit. Nëse kuptimi i dytë nënkuptohet, atëherë kuptimi është që fryma që banon në ne (d.m.th. fryma e lakmisë dhe e smirës) shkakton gjithë pabesinë tonë ndaj Perëndisë.
4:6 Por ai jep hir edhe më të madh. Në pesë vargjet e para ne pamë se sa e ligë mund të jetë natyra e vjetër e besimtarit. Tani mësojmë që ne nuk jemi vetëm, kur merremi me lakminë me forcat tona. Ai jep hir edhe më të madh ose fuqi sa herë qëështë e nevojshme (Heb. 4:16). Ai ka premtuar: “. . . forca jote të vazhdojë sa janë ditët e tua” (Ligji i Perterire 33:25).
Ai jep hir më të madh kur barrët rriten më tepër,
Ai jep më shumë fuqi kur punët shtohen,
Kur shtohet vuajtja, Ai e shton mëshirën e Tij,
Kur shtohen sprovat, Ai jep më shumë paqe.
Annie Johnson Flint
Për të provuar që Perëndia jep hir kur nevojitet, Jakobi citon Fja. 3:34, por këtu shtohet mendimi që hiri u premtohet të përulurve, por jo mendjemëdhenjve. Perëndia u kundërvihet mendjemëdhenjve, por Ai nuk i kundërvihet frymës së thyer.
4:7 Në vargjet 7-10 ne gjejmë gjashtë hapa që duhen ndjekur kur ekziston pendimi i vërtetë. Jakobi ka qenë duke klithur kundër mëkateve të shenjtorëve. Fjalët e tij kanë prekur zemrat tona si shigjeta bindjeje. Ato kanë rënë si vetëtima nga froni i Perëndisë. Ne e kuptojmë që Perëndia na ka folur. Zemrat tona janë përulur nën ndikimin e fjalës së Tij. Tani lind pyetja: “Çfarë duhet të bëjmë?”.
Gjëja e parë që duhet bërë është t’i nënshtrohemi Perëndisë. Kjo do të thotë që duhet t’i nënshtrohemi Atij, të jemi të gatshëm ta dëgjojmë Atë dhe t’i bindemi Atij. Ne duhet të jemi të butë dhe të penduar, dhe jo krenarë dhe me qafë të fortë. Ne, pra, duhet ta kundërshtojmë djallin. Ne e bëjmë këtë duke mbyllur veshët dhe zemrat tona ndaj tundimeve të tij. Gjithashtu ne e bëjmë këtë duke përdorur Shkrimet si Shpatën e Frymës për ta zmbrapsur atë. Nëse ne e kundërshtojmë atë, ai do të largohet nga ne.
4:8 Pastaj duhet të afrohemi te Perëndia. Ne e bëjmë këtë me anë të lutjes. Ne duhet të vijmë përpara Tij duke u lutur me besim dhe duke i treguar Atij gjithçka që është në zemrën tonë. Ndërkohë që ne I afrohemi Atij, ne kuptojmë që Ai do të na afrohet. Ne menduam që Ai do të rrinte larg nesh sepse ne jemi materialistë dhe mishorë, por kur ne i afrohemi Atij, Ai na fal dhe na përtërin. Veprimi i katërt është kjo: pastroni duart tuaja, o mëkatarë; dhe pastroni zemrat o njerëz me dy mendje. Duart naflasin për veprimet tona dhe zemrat përfaqësojnë qëllimet dhe dëshirat. Ne pastrojmë duart dhe pastrojmë zemrat tona duke rrëfyer dhe duke braktisur mëkatet që bëhen në fshehtësi dhe në mënyrë publike. Si mëkatarë duhet të rrëfejmë veprat e këqija; si njerëz me dy mendje duhet të rrëfejmë motivet tona të ngatërruara.
4:9 Rrëfimi duhet shoqëruar me një pikëllim të madh për mëkatin. Pikëllohuni, mbani zi dhe qani; të qeshurit tuaj le të kthehet në zi, dhe gëzimi në trishtim. Kur Perëndia na viziton me anë të bindjes për mëkat, nuk është koha për të qenë mendjelehtë. Për më tepër, është një kohë kur duhet të biem përmbys përpara Atij dhe të mbajmë zi sepse jemi mëkatarë, pa fuqi, të ftohtë dhe të pafrytshëm. Ne duhet të përulemi dhe të qajmë për materializmin, dashurinë për botën dhe formalizmin. Brenda dhe jashtë duhet të shfaqim frytin e pendimit hyjnor.
4:10 Përfundimisht, ne duhet të përulemi përpara Zotit. Nëse ne përulemi nën këmbët e Tij, Ai do të na lartësojë në të njëjtën kohë.
Kjo, pra, është mënyra se si ne duhet reagojmë kur Zoti na zbulon veten tonë. Megjithatë kjo gjë nuk ndodh shpesh. Për shembull, shpeshherë, ne jemi në një takim kur Perëndia u flet haptazi zemrave tona. Ne jemi prekur në atë çast dhe marrim shumë vendime të mira. Mirëpo kur takimi mbaron, njerëzit merren me bashkëbisedime plot gaz dhe gjallëri. E gjithë atmosfera e takimit venitet, fuqia zhduket dhe Fryma e Shenjtë shuhet.
4:11, 12 Pastaj Jakobi merret me mëkatin e sharjes, ose të folurit keq kundër një vëllai. Dikush ka sugjeruar që duhet t’u përgjigjemi këtyre tri pyetjeve përpara se të kritikojmë të tjerët: A po i bën diçka të mirë vëllait tënd? A po i bën diçka të mirë vetes tënde? A i sjell kjo gjë lavdi Perëndisë?
Ligji mbretëror i dashurisë thotë se ne duhet t’i duam të afërmit tanë porsi vetveten. Prandaj, të flasësh keq kundër një vëllai, dhe si rrjedhim të gjykosh motivet e tij, është njëlloj sikur të flasësh kundër këtij ligji duke e dënuar atë si diçka të pavlerë. Të shkelësh një ligj me qëllim është ta trajtosh atë me mosrespektim dhe përbuzje. “Ai që refuzon t’i bindet ligjit praktikisht thotë që ligji nuk duhet të ekzistojë.” Tani kjo e vendos atë që flet keq kundër vëllait në një pozitë të pazakonshme duke qenë një gjykatës dhe jo si ai që duhet të gjykohet. Ai e ngre veten sikur të ishte mbi ligjin dhe jo i nënshtruar ndaj tij. Mirëpo, vetëm Perëndia është më i lartë se ligji; është Ai që e dha ligjin dhe është Ai që gjykon me anë të tij. Kush, pra, guxon të zërë vendin e Perëndisë dhe të gjykojë tjetrin? [11]
4:13 Mëkati tjetër që Jakobi dënon është siguria në veten tonë, planifikimet që merren jo në varësi ndaj [vullnetit të] Perëndisë (v 13-16). Ai përshkruan një biznesmen që ka bërë një plan të plotë për të ardhmen. Vini re hollësitë! Ai mendon për kohën (sot ose nesër), personelin (ne), vendin (në atë qytet), kohëzgjatjen (rrimë atje një vit), aktivitetin (do të tregtojmë) dhe rezultatin e parashikuar (do të fitojmë). Çfarë i mungon kësaj figure? Ai nuk mendon kurrë për Perëndinë në punën e tij. Në jetë është e domosdoshme të bësh disa plane për të ardhmen, por ta bësh këtë me vullnet vetjak [pa ia kërkuar Perëndisë] është mëkat. Të thuash “ne do të bëjmë” ose “unë do të bëj” është thelbi i mëkatit. Për shembull, vini re kur Satani thotë “do të bëj” tek Isaia 14:13,14: “Ti thoshe në zemrën tënde: ‘Unë do të ngjitem në qiell, do të ngre fronin tim përmbi yjet e Perëndisë; do të ulem mbi malin e asamblesë në pjesën skajore të veriut; do të ngjitem mbi pjesët më të larta të reve, do të jem i ngjashëm me Shumë të Lartin.'”.
4:14 Është gabim që të planifikosh sikur e nesërmja tëishte diçka e sigurt. “Mos i thuaj . . . nesër” (Fja. 3:28). Ne nuk e dimë çfarë mban e nesërmja. Jeta jonë është e dobët dhe e paparashikueshme si një “fjollë tymi” (JBP).
4:15 Ne duhet t’i kërkojmë këshillë Perëndisë në të gjitha planet tona dhe planet duhen bërë në vullnetin e Tij. Ne duhet të jetojmë dhe të flasim në këndvështrimin se e ardhmja jonë është në kontrollin e Tij. Ne duhet të themi: “Në dashtë Zoti dhe në paçim jetë, ne do të bëjmë këtë ose atë gjë.”. Pra, te Veprat e Apostujve, ne e gjejmë apostullin Pal duke shkruar: “në dashtë Perëndia, do të kthehem përsëri te ju” (Veprat e Apostujve 18:21) dhe tek 1 Korintasve 4:19 ai shkruan: “shpejt kam për të ardhur te ju, në dashtë Zoti.”. Shpeshherë të krishterët përdorin shkronjat “D.V.” për të shprehur në këtë kuptim varësinë nga Perëndia. Këto shkronja janë inicialet e dy fjalëve latine ?Deo volente?, që do të thotë “në dashtë Perëndia”.
4:16 Ju, përkundrazi, mburreni në arrogancën tuaj, shkruan Jakobi. Të krishterët po mburreshin për planet e tyre mburracake për të ardhmen. Ata ishin arrogantë në sigurinë që asgjë nuk do të pengonte programin e tyre. Ata vepruan sikur ishin zotërinjtë e fatit të tyre. Çdo mburrje e tillë është e keqe sepse e lë jashtë Perëndinë.
4:17 Ai, pra, që di të bëjë të mirë edhe nuk e bën, bën mëkat. Në këtë kontekst, të bëjmë të mirën është të marrim parasysh Perëndinë në çdo aspekt të jetës sonë, të jetojmë në çdo çast duke u varur prej Tij. Nëse e dimë se duhet ta bëjmë këtë, por nuk e bëjmë, është e qartë se ne po mëkatojmë. Sigurisht, parimi ka të bëjë me një zbatim të gjerë. Në çdo fushë të jetës, mundësia për të bërë të mirën na bën përgjegjës për ta bërë. Nëse e dimë çfarë është e drejtë, ne jemi të detyruar ta bëjmë atë për të cilën jemi të vetëdijshëm. Moskryerja e të bërit mirë është mëkat kundër Perëndisë, kundër të afërmve dhe kundër vetes sonë.
Në kapitullin 4 Jakobi na ka hedhur në gjyq për lakminë dhe konfliktin, për të folurën e keqe dhe për planet që janë bërë pa u këshilluar me Zotin. Prandaj, le t’i bëjmë vetes pyetjet e mëposhtme: A jam unë vazhdimisht i shqetësuar për të marrë më shumë apo a jam i kënaqur me atë që kam? A kam zili ndaj atyre që kanë më tepër se unë? A lutem përpara se të blej diçka? Kur Perëndia më flet, a i nënshtrohem apo i bëj qëndresë? A flas keq kundër vëllezërve të mi? A po bëj plane pa u këshilluar me Zotin?