Vizita e parë e Nehemias: Ripertëritja e Jeruzalemit (Nehemia 1-12)
A. Frika për gjendjen e Jerusalemit (kapitulli 1)
1:1-3 Në këtë kapitull të parë paraqitet shumë pak përmes hyrjes. Na thuhen vetëm dy gjëra rreth Nehemias: emri i të atit ishte Hakaliah dhe ai vetë ishte kupëmbajtësi i mbretit Artaksers [Artasers], pra, një pozitë tepër e rëndësishme. Reagimi i tij ndaj lajmit lidhur me Jerusalemin tregon se ishte një njeri me karakter frymëror. Alek Motjeri (J. Alec Motyer) komenton:
Për më tepër është një kohë e pasigurt e historisë, por duket se një pjesë e entuziazmit, shkaktuar nga misioni i Esdrës, mori një drejtim politik apo patriotik; entuziazmi ishte aq shtytës, saqë filloi të shpërthejë në një rindërtim të paautorizuar të mureve të Jerusalemit. Disa nga armiqtë e popullit të Perëndisë në atë zonë ia bënë të ditur këtë çështje Artasersit dhe ky urdhëroi që puna e ndërtimit të reshtte. Armiqtë e Perëndisë përfituan nga kjo duke shkuar në Jerusalem me mandatin mbretëror në duar, duke bërë që të reshtte puna dhe duke shembur muret e qytetit. Ka të ngjarë që Nehemias t’i ketë shkuar lajmi i këtij veprimi.
1:4-11 Nehemia kishte një përgjegjësi për mbetjen në Judë. Edhe pse nuk i kishte përjetuar mundimet, u njëjtësua me ta, duke vetëmohuar lukset e pallatit për të agjëruar, për të mbajtur zi dhe për t’u lutur. Ai i rrëfeu mëkatet e tyre si të tijat dhe i kërkoi Perëndisë që të mbante mend Fjalën e Tij dhe të ishte besnik në rimbledhjen e popullit të Tij, ashtu siç kishte vepruar me të drejtë në shpërndarjen e tyre. Ai gjithashtu i kërkoi Zotit t’i jepte hir në sytëe mbretit, sepse një plan i guximshëm për të ndihmuar vëllezërit e tij po merrte formë në mendjen e tij. Për ditë të tëra ia paraqiti kërkesën e tij Shumë të Lartit.
Nehemia përdoret zakonisht si shembulli i një udhëheqësie të frytshme. Së pari, ai pati vizionin e një qëllimi që duhet ta arrinte. Pasi e analizoi problemin, zgjodhi drejtimin e duhur që duhet të ndiqte. Më pas i nxiti të tjerët që të bashkoheshin me vizionin e tij dhe që të përfshiheshin aktivisht. Më pas e shohim në ndarjen e pushtetit dhe dhënien e detyrave. Ai mbikëqyri punën dhe kontrolloi kryerjen e saj, derisa projekti u përfundua në mënyrë të kënaqshme.
B. Autorizimi për ripërtëritjen e Jerusalemit (2:1-8)
2:1-3 U deshën tre apo katër muaj para se të shpërblehej besimi i Nehemias në një mënyrë të papritur. Një ditë, kur po i jepte verë… mbretit, fytyra i tradhtoi trishtimin e zemrës. Pyetja e mbretit shkaktoi një dridhje frike, sepse trishtimi nuk lejohej në praninë mbretërore (Est. 4:2). Xhorxh Uilliamsi vë re:
Monarkët lindorë, duke qenë nën kërcënime të përditshme helmimi, çdo shfaqje shqetësimi te kupëmbajtësi e shihnin si dyshim të veçantë [3].
Por Nehemia nuk kishte qëllim t’i bënte keq mbretit. Shkaku i brengës së tij ishte rrënimi i Jerusalemit, shtëpia e tij atërore.
2:4,5 Varësia e Nehemias te Zoti me anë të lutjes nuk qe e kotë. Mbreti nuk i dha vetëm atë që kërkonte, por e caktoi gjithashtu qeveritar të Judës (5:14). Dekreti i Artasersit përmbushi fjalën e Zotit të shpallur nga Danieli (Dan. 9:25), po ashtu si dekreti i mëparshëm i Kirit kishte përmbushur profecinë e Jeremias (Jer. 29:10; Esdra 1).
2:6-8 Duke iu përgjigjur pyetjes së mbretit, Nehemia i tha atij se për sa kohë priste të qëndronte atje. Kur u kthye Nehemia në Persi kishin kaluar të paktën dymbëdhjetë vjet (5:14). Në tërë këtë ndodhi Nehemia i qe mirënjohës dorës mirëdashëse të Perëndisë… mbi të.
C. Rindërtimi i murit të Jerusalemit (2:9-6:19)
1. Shqyrtimi privat dhe kundërshtimi publik (2:9-20)2:9-16 Bashkë me letrat zyrtare të mbretit, Artasersi dërgoi një truprojë të armatosur me Nehemian. Menjëherë pasi arriti në Jerusalem, qeveritari i ri hetoi kryeqytetin e tij gjatë natës që të mos tërhiqte vëmendjen më të vogël dhe t’i ruante të fshehta planet e tij. Ai e dinte se, që të riparoheshin muret, ishte e domosdoshme të hetohej qyteti. Në një vend çakëlli ishte aq i thellë, saqë nuk mundi të kalonte me kafshën e tij të samarit.
2:17-20 Më pas thirri drejtuesit, u tregoi atyre se çfarë duhej bërë dhe i nxiti duke u treguar se si dora e Zotit kishte qenë mbi të për kaq kohë si dhe fjalët e mbretit. Judenjtë ishin tepër të gëzuar dhe të gatshëm për të filluar. Armiqtë e tyre, Sanballati, Tobiahu dhe Geshemi, u tallën dhe u përpoqën ta ndalonin projektin e ndërtimit duke ngritur padi të rreme “rebelimi kundër mbretit“. Por Nehemia nuk u frikësua; Perëndia i qiellit kishte premtuar suksesin. Populli ishte i bashkuar dhe kjo është e domosdoshme nëse Perëndia don të bekojë (Psa. 133:1-3).
2. Punëtorët dhe puna e tyre (kapitulli 3)Priftërinjtë ishin të parët që filluan punën duke riparuar Portën e Deleve. Kjo portë, që gjendej në cepin verilindor të qytetit, u quajt kështu sepse delet e caktuara për altarin e tempullit kalonin përmes saj. Portat përmenden në krahun e kundër orar: Porta e Deleve (v. 1,2), Porta e Peshqve (v. 3-5), Porta e Vjetër (Porta e Qoshes; v. 6-12), Porta e Luginës (v. 13), Porta e Plehut (v. 14), Porta e Burimit (v. 15-25), Porta e Ujërave (v. 26), Porta e Kuajve (v. 28), Porta Lindore (v. 29) dhe Porta e Mifkadit (Porta e Shqyrtimit, versioni NASB, v. 31). Vargu 32 na paraqet ciklin e plotë deri te Porta e Deles. Në libër përmenden edhe dy porta të tjera – Porta e Efraimit (8:16) dhe Porta e Burgut (Porta e Rojes, versioni NASB, 12:39). Në tërësi ishin dymbëdhjetë porta, ashtu siç do të ketë dymbëdhjetë porta në Jerusalemin e Ri (Zb. 21:12). Është diçka kuptimplote që Perëndia mban një regjistrim të kujdesshëm të të gjithëve atyre që i kanë shërbyer Atij; kjo shihet në renditjen e tërë atyre që riparuan muret dhe portat.
Shtëpia e Trimave (v. 16) mund të ketë qenë në fillim selia e trimave të Davidit.
Burra e gra, artizanë dhe punëtorë, princër dhe të thjeshtë, të gjithë punuan krahë për krah. Pati vetëm një rast ndarjeje – fisnikët tekoitë i bënë bisht punës (v. 5). Disa që mbaruan detyrën e caktuar morën një pjesë shtesë të murit (krahasoni v. 4 dhe 21; 5 dhe 27). Perëndia u ka dhënë besimtarëve sot detyra të ndara. Ai na ka pajisur me dhurata të ndryshme dhe aftësi të duhura për thirrjen tonë dhe Ai e di se kush nuk përfshihet dhe kush bën detyrë të dyfishtë. “Vepra e secilit do të shfaqet, sepse dita do ta tregojë; sepse do të zbulohet me anë të zjarrit, dhe zjarri do të provojë veprën e secilit e ç’lloji është” (1 e Korintasve 3:13).
3. Pengesat e jashtme dhe masat e veçanta (kapitulli 4)4:1-6Kur Sanballati dhe Tobiahu… filluan të tallen me përpjekjet e para të ndërtimit, Nehemia u përgjigj duke u lutur dhe vazhdoi me punën. Ndërsa gjuha mallkuese e vargjeve 4 e 5 ishte e pranueshme në Epokën e Ligjit, nuk është e përshtatshme për të krishterët e Epokës së Hirit (Rom. 12:19-21). Shumë shpejt muri u ndërtua deri në gjysmën e lartësisë së parashikuar.
4:7-14 Shtypja e jashtme nga arabët, amonitët dhe asdodenjtë nuk ishte kërcënimi i vetëm; me kalimin e kohës madhësia e punës ishte tepër shtypëse për judenjtë. Shtyllat prej çakëlli, në dukje të pafundme, shtrydhnin forcat dhe energjitë e tyre (v. 10). Kur bashkëkombësit e tyre, që jetonin jashtë Jerusalemit, i paralajmëruan për një sulm të menjëhershëm, Nehemia vendosi njerëz të armatosur në vendet më të ulta prapa mureve, duke u dhënë zemër në këtë mënyrë: “Kujtoni Zotin… dhe luftoni”.
4:15-23 Duke pasur elementin e humbjes së papritur, armiqtë e Judës e braktisën praninë e tyre për një sulm të drejtpërdrejtë. Qysh prej asaj dite, gjysma e judenjve merrej me punët, ndërsa gjysma tjetër bënin roje. Edhe ata që ndërtonin muret mbanin armë. Nehemia mbante gjithmonë një borizan me vete për të dhënë alarmin në rast sulmi dhe për të mbledhur njerëzit që ishin të shpërndarë përgjatë murit. Ata që vinin jashtë qytetit u urdhëruan ta kalonin natën në Jerusalem, në mënyrë që të futeshin në punë, nëse do të ishte e nevojshme. Strategjia e tyre ishte të luteshin, të vigjëlonin dhe tëpunonin. Populli hahej me guximin dhe vendosmërinë e udhëheqësit të tyre të pamposhtshëm. Nehemia, kushërinjtë, shërbëtorët e tij dhe roja pers, që e shoqëroi atë, nuk pushuan ndërsa vigjëlonin mbi qytetin.
4. Problemet e brendshme dhe reforma shoqërore (kapitujt 5,6)5:1-7 Në mes të ndërtimit, doli një problem i brendshëm i shëmtuar. Ushqimi ishte i pakët dhe i shtrenjtë. Ngritja e çmimeve, duke shtuar edhe barrën e taksës vënë judenjve nga mbreti, i kishte zhytur shumë prej tyre në varfëri. Ata ishin të detyruar të merrnin hua para nga vëllezërit e tyre të pasur dhe të linin peng pronat e tyre. Disave iu desh të shisnin edhe bijtë dhe bijat e tyre si skllevër. Dhe meqë toka e tyre ishte pronë e të tjerëve, ata kishin ngelur pa mjete për të shpenguar bijtë e tyre. Kur i treguan Nehemias për kërkesën e tyre të trishtuar, ai i thirri të pasurit në një mbledhje solemne dhe i qortoi.
5:8-10 A nuk ishte e pavend të zhysnin vëllezërit e tyre judenj në skllavëri kur Nehemia dhe të tjerët i kishin shpenguar nga robëria e fqinjëve të tyre paganë? A nuk ishte e domosdoshme për sigurinë e tyre që të ruanin një marrëdhënie të duhur me Perëndinë? A nuk e kuptonin që duke shkelur ligjin e Tij të shenjtë dhe duke kërkuar hua (v. 9,10; krahasoni Eksodi 22:25) ata mund ta largonin Jehovahun? Ashtu si udhëheqësi i tyre, Nehemia, që kishte qenë një shembull, duke mos kërkuar interes për huatë e dhëna, a nuk duhej të bënin ata të njëjtën gjë?
5:11,12 Pasi Nehemia i nxiti të pasurit të kthenin pasuritë e fituara nga huadhënia dhe të kthenin një masë të interesit të marrë nga borxhi i parave, grurit, verës dhe vajit, ata premtuan të vepronin kështu. Më pas u thirrën priftërinjtë që vulosën detyrën e tyre duke u betuar.
5:13 Më pas u dha një paralajmërim plot jetë i asaj që do t’i ndodhte atij që do t’i bënte bisht kësaj gjëje. Ai do të shkundej nga toka e mirë, ashtu si pluhuri nga pala e rrobave. Me një “Amen” të dalë nga zemra, njerëzit u larguan nga mbledhja dhe mbajtën betimin e tyre.
5:14-19 Kapitullin pesë e mbyll detyra dymbëdhjetëvjeçare e Nehemias si qeveritar. Ai më tepër u kujdes për veten, sesa t’u kërkonte njerëzve që të kujdeseshin për të. Ai nuk përfitoi nga pozita e tij për të pushtuar tokën apo të mblidhte pasuri për të ardhmen. Koha e tij ishte kushtuar për ta bërë Jerusalemin të sigurt për vëllezërit e tij, jo për të siguruar pasurinë e tij vetjake. Ai e përdori mensën e tij dhe mirëpriti të huajt për të ndarë mikpritjen e tij. Ai e bëri këtë sepse kishte frikë nga Perëndia. Nëse Perëndia ndiqte nga afër sakrificat e tij, kjo mjaftonte për Nehemian.
6:1-4 Duke dështuar në pengimin e judenjve me mjete të tjera, më pas armiku u përpoq të shkatërronte Nehemian. Katër herë Sanballati dhe Geshemi, arabi, u përpoqën ta bindnin Nehemian ta linte punën dhe të takoheshin me të në luginën e Onos. Katër herë Nehemia nuk pranoi, duke e ditur se ata po thurnin plane që t’ia punonin. Një punë e tillë e madhe nuk duhej të ndërpritej.
6:5-9 Duke u hequr ende se ishte aleati i tij, Sanballati e paditi Nehemian me anë të një letre për planin se donte të bëhej mbret i Judës, duke ngritur krye kundër mbretit të Persisë. Sanballati tha se donte ta ndihmonte Nehemian që të shmangte problemet me mbretin dhe hodhi idenë që të këshilloheshin bashkë rreth çështjes. Por Nehemia nuk pranoi, duke e ditur shumë mirë se Sanballati nuk mendonte më të mirën për të. Përveç të tjerash, paditë shpifëse ishin të rreme. Besnikëria e Nehemias fliste vetë.
6:10-14 Nuk ishte gjë e fshehtë që Nehemia ishte një njeri i përkushtuar dhe që kishte frikë nga Fjala e Zotit. Kështu [1] John C. Whitcomb, “Nehemia”, The Wycliffe Bible Commentary, f. 435.[[1]]që u morën disa profetë të rremë për ta mashtruar që të mëkatonte dhe të ndillte pakënaqësinë e Perëndisë. Një jude, që quhej Shemajah, që ishte mbyllur aty brenda me urdhër të armikut, e paralajmëroi Nehemian rreth një komploti të hamendësuar ndaj jetës së tij dhe hodhi idenë që qeveritari ta shoqëronte në tempull për siguri. Nehemia pa përmes dredhisë së profetit. Fjala e Perëndisë ndalonte që të hynin njerëz në tempull përveç priftërinjve. Nehemia më mirë humbte jetën, sesa të shkelte ligjin. Dhe kështu kurthi i tretë i Sanballatit shkoi më kot.
Vargu 9 dhe 14 janë shembuj të “lutjeve shigjeta” [4] që karakterizonin jetën e Nehemias (shikoni gjithashtu 2:4; 4:9; 5:19). Ai zakonisht i drejtohej Perëndisë në kohë krizash. Methju Henri komenton:
Në mes të ankimeve të tij nga ligësitë e tyre, në përpjekjen për ta frikësuar atë dhe për t’i dobësuar duart, ai ngre lart zemrën e tij drejt Qiellit, në lutjen e shkurtër: Prandaj tani, o Perëndi, forco duart e mia! Është ndihma dhe ngushëllimi i njerëzve të mirë që, në ngushticat dhe vështirësitë e tyre, kanë një Perëndi të mirë ku mund të shkojnë, nga i cili, përmes besimit dhe lutjes, mund të arrijnë, në hir, t’ua mbyllin gojën frikërave dhe të forcojnë duart e tyre kur armiqtë po përpiqen t’i mbushin me frikë dhe të dobësojnë duart e tyre. Kur në punën dhe luftën tonë të krishterë futemi në një shërbim apo konflikt të veçantë, kjo është një lutje e mirë që duhet të ngrejmë: “Kam një detyrë të rëndësishme për të bërë, një tundim të tillë për të larguar; prandaj tani, o Perëndi, forco duart e mia!” [5].
6:15-19 Pavarësisht nga kundërshtimi i vazhdueshëm, muret u përfunduan në pesëdhjetë e dyditë, një arritje e madhe. Kjo provë e bekimit hyjnor i demoralizoi armiqtë e Judës. Në vargjet 17-19 kemi edhe një trishtim tjetër që u desh të duronte Nehemia gjatë ndërtimit të murit. Shumë fisnikë në Jerusalem mbajtën marrëdhënie miqësore me Tobiahun e lig, sepse ishin lidhur me të me anë të martesave (Tobiahu ishte qeveritar i amonitëve – 2:10). Fisnikët ia njoftuan fjalët e Nehemias Tobiahut nga njëra anë dhe lavdëruan Tobiahun në sytë e Nehemias nga ana tjetër. Tobiahun e gjejmë përsëri në kapitullin 13.
Edhe pse u deshën pesëdhjetë e dy ditë për të përfunduar muret, Nehemia kishte shumë detyra të tjera për të kryer gjatë dymbëdhjetë apo më tepër viteve si qeveritar.
Ç. Organizimi i rojeve të Jerusalemit (7:1-4)
7:1,2 Sapo mbaruan muret e dyert dhe derëtarët, këngëtarët dhe levitët u caktuan në detyrat e tyre, Nehemia ia dha… komandën e qytetit Hananit, vëllait të tij dhe Hananiahut. Që të dy ishin njerëz të perëndishëm, të mirëpërgatitur për këtë përgjegjësi. Hananiahu kishte një respekt të thellë për Perëndinë, që e bënte të ngjashëm në frymë me Nehemian.
7:3,4 U dhanë udhëzime për të forcuar sigurinë e Jerusalemit. Portat duhej të hapeshin vetëm gjatë orëve të ditës dhe rojet duhej të viheshin përreth qytetit. Me anë të besimit Nehemia kishte ndërtuar muret në vendin ku ato kishin qenë përpara, edhe pse zona përreth ishte shumë e gjerë për aq pak njerëz.
D. Regjistrimi i popullsisë së Jerusalemit (7:5-73)
7:5,6 Ndërsa planifikoi ta ripopullonte qytetin me ata që nga gjenealogjia ishin judenj, ai gjeti regjistrin e atyre që ishin kthyer në Jerusalem dhe në Judë nën udhëheqjen e Zorobabelit.
7:7-65 Kjo listë në vargjet 7-65 është gati e njëjtë me atë të paraqitur tek Esdra 2. Përsëritja është një argument kundër teorisë se Esdra dhe Nehemia ishin fillimisht një libër, edhe pse tradita judaike i bashkon në një farë pike.
7:66-69 Në këto vargje kemi një përmbledhje të tërë asamblesë, përveç shërbëtorëve, këngëtarëve dhe kafshëve të përdorura për transport.
7:70-72 Tani renditen dhuruesit dhe dhuratat e tyre për punën. Vargjet 70-72 ndryshojnë në mënyrë të spikatur nga Esdra 2:68,69. Rrëfimet mund t’u referohen dy përmbledhjeve të ndryshme, por të mbivëna. Plani i qeveritarit për Jerusalemin nuk u çua plotësisht deri në fund deri në kapitullin 11.
7:73 Kapitulli mbyllet paqësisht me qytetet e bijve të Izraelit të populluara dhe të sigurta.
E. Rigjallërimi i fesë së Jerusalemit (kapitujt 8-10)
8:1-8 Ky kapitull i rëndësishëm flet për gjallërimin frymëror të popullit të Perëndisë me anë të leximit publik të Shkrimit. Vini re se Nehemia flet këtu në vetën e tretë (deri te 12:31). Esdra është karakteri kryesor në kapitujt që vijojnë.
Ditën e parë të muajit të shtatë… populli u mblodh për një mbledhje të shenjtë, për Festën e Borive (Lev. 23:24,25), festë që simbolizon mbledhjen e Izraelit midis kombeve pagane. Duke qëndruar në sheshin e veçantë dhe të rrethuar nga levitët, Esdra… lexoi… librin e ligjit të Moisiut për disa orë rresht. Populli tregoi respekt të thellë për Fjalën e Perëndisë, ndërsa levitët, përmendur në vargun 7, shpjegonin domethënien (v. 8) e asaj që po lexohej. Meqë gjuha aramaike e zëvendësoi hebraishten pas robërisë, ishte e domosdoshme të shpjegoheshin shumë fjalë nga Shkrimi hebraik [6].
Sot, shumë shekuj më vonë, në një kulturë dhe gjuhë krejt të ndryshme, predikuesit dhe mësuesit biblikë duhet të shpjegojnë edhe më tepër. Donald Kembëlli (Dr. Donald Campbell) thekson rëndësinë e kësaj shërbese:
Esdra dhe ndihmësit e tij ishin të parët në radhën e predikuesve shpjegues që shpjegonin Biblën. Kjo metodë predikimi është bekuar nga Perëndia me kalimin e shekujve dhe vazhdon të jetë një mjet i frytshëm për çuarjen e të krishterëve në pjekuri frymërore. Predikimet tematike [ku predikuesi predikon për një temë, duke përdorur shumë vargje të ndryshme] dhe predikimet tekstuale [ku predikuesi predikon vetëm nga një tekst (p.sh. nga Gjo. 3:1-3 për rilindje ose nga Zan 1:1-10 për krijimin)] mund të jenë frymëzuese dhe të dobishme, por dobitë frymërore nuk krahasohen me ato të shpallura nga shërbesa predikuese si ajo e Esdrës [ku ai predikonte varg pas vargu]. Të bekuar, në të vërtetë, janë besimtarët që janë të privilegjuar të ulen për të dëgjuar predikimin shpjegues të Shkrimeve që shpjegon Biblën varg pas vargu [7].
8:9-12 Lotët e njerëzve treguan se mesazhi ishte marrë me seriozitet (v. 9). Ata vepruan drejt duke e marrë me seriozitet Fjalën e Perëndisë, por nuk duhej të pushtoheshin nga trishtimi. Festa nuk ishte për të vajtuar, por p[1] John C. Whitcomb, “Nehemia”, The Wycliffe Bible Commentary, f. 435.[[1]]ër t’u ngazëllyer. Midis festave të Izraelit vetëm në një rast mund mbaje zi dhe të agjëroje dhe kjo ishte Dita e Shlyerjes. Pjesa tjetër e festave duhej të kremtoheshin me gëzim dhe hare. Fryti i Frymës duhej të ishte i dukshëm: dashuria, duke ndarë gjërat me ata që ishin më fatkeqë; gëzimi, duke ngrënë e duke pirë para Zotit; paqja, duke zbutur frikërat e tyre dhe duke qetësuar zemrat e tyre. Trishtimi i tyre u kthye në gëzim dhe gëzimi i Zotit ishte gëzimi i tyre.
8:13-15Ditën tjetër iu kushtua një kohë e veçantë studimit biblik për udhëheqësit, priftërinjtë dhe levitët. Ata zbuluan rregullat rreth Festës së Kasolleve (tabernakujve), që duhej të kremtohej më vonë atë muaj.
8:16-18 Kjo festë pararend kohën kur Izraeli do të banojë i sigurt në Tokën e Premtuar. Ata menjëherë rregulluan gjërat për të kremtuar festën: herë e parë që bëhej një gjë e tillë nga tërë asambleja që nga koha e Jozueut (një kremtim i pjesshëm i festës ishte bërë nga të mërguarit e parë që ishin kthyer në Jerusalem nën udhëheqjen e Zorobabelit – Esdra 3:4). Kasollet u ndërtuan në majën e çative, në oborre dhe në rrugë. Gëzimi bëhej edhe më i madh ndërsa Fjala e Perëndisë hapej përditë para zemrave të etura. Festa zgjati nga dita e pesëmbëdhjetë deri në atë të njëzetedytë.
9:1-3 Pas mbledhjes njerëzit u mblodhën për një ditë të madhe rrëfimi kombëtar. Ata u ndanë nga gjithë të huajt në mes të tyre dhe u përulën para Zotit. Në agjërim e zi lexuan Shkrimin për tri orë. Më pas edhe për tri orë të tjera bënë rrëfimin e mëkateve… dhe ranë përmbys para Zotit. Rrëfimi është rruga për një gjallërim.
9:4-38 Më pas levitët përmendur në vargun 4 e 5 e drejtuan popullin në një lutje të madhe rrëfimi (v. 6-37) dhe përkushtimi (v. 38). Disa mendojnë se Esdra udhëhoqi lutjen, edhe pse emri i tij nuk përmendet në mënyrë të veçantë. Kjo është lutja më e gjatë në Bibël dhe rrënjët e saj shkojnë thellë në historinë e shenjtë.
Tema mbizotëruese e lutjes është besnikëria e Perëndisë pavarësisht nga kokëfortësia e Izraelit. Lutja mund të skicohet si vijon: krijimi (v. 6), thirrja e Abrahamit dhe besëlidhja që Perëndia bëri… me të (v. 7,8), dalja nga Egjipti (v. 9-12), dhënia e ligjit në malin Sinai (v. 13,14), sigurimi i mrekullueshëm i gjërave të nevojshme nga Perëndia gjatë udhëtimit në shkretëtirë (v. 15), rebelimet e vazhdueshme të Izraelit në shkretëtirë, pavarësisht nga mirësia e pashkëputur e Perëndisë (v. 16-21), pushtimi i Kanaanit (v. 22-25), epoka e gjyqtarëve (v. 26-28), paralajmërimet që nuk u dëgjuan dhe robëria e fundit (v. 29-31), kërkesa për falje dhe çlirim nga pasojat e robërisë (v. 32-37), dëshira e popullit për të lidhur një besëlidhje me Perëndinë (v. 38).
Një mënyrë tjetër për të skicuar lutjen është të ndjekim rrjedhën e saj në Bibël: v. 6-8, Zanafilla; v. 9-13, Eksodi; v. 14, Levitiku; v. 15-20, Numrat (përveç vargut 18); v. 21-23, Numrat dhe Ligji i Përtërirë; v. 24,25, Jozueu; v. 26-29, Gjyqtarët; v. 30-37, 1 i Samuelit deri tek 2 Kronikave. Kjo është lutja biblike! Ngjarjet shihen sipas pikëpamjes së Perëndisë. Besnikëria e Tij pranohet nga fillimi deri në fund dhe mirësia e hiri pranohen si themeli i vetëm mbi të cilin ngrihet kombi.
Në shumë mënyra vargu i fundit (v. 38) është pjesa më domethënëse e lutjes. Judenjtë kuptuan[1] John C. Whitcomb, “Nehemia”, The Wycliffe Bible Commentary, f. 435.[[1]] se problemi qëndronte në ta, jo në Zotin, dhe vendosën të bënin diçka për këtë (shikoni kapitullin 10 për hollësitë rreth besëlidhjes). Lutja dhe rrëfimi, në rëndësinë e tyre, janë të pazëvendësueshme për bindjen.
10:1-27 Këto vargje paraqesin njerëzit që firmosën besëlidhjen në emër të popullit (9:38b). Emri i Nehemias vihet në krye të listës (v. 1), pasuar nga priftërinjtë (v. 2-8), levitët (v. 9-13) dhe krerët e popullit (v. 14-27).
10:28,29 Këto dy vargje formojnë një hyrje për besëlidhjen, duke pohuar se tërë njerëzit u zotuan… se do të respektonin e do të zbatonin në praktikë të gjitha urdhërimet e Zotit, Zotit të tyre, dekretet e tij dhe statutet e tij.
10:30-38 Edhe më tej judenjtë u betuan të qëndronin larg martesave të huaja (v. 30), të zbatonin ditën e shtunë dhe vitin shtunor (v. 31), për të dhënë një dhuratë vjetore për shërbimet në tempull (v. 32,33), për të gjetur dru për altarin e Zotit (v. 34) dhe për të sjellë paratë e shpengimit për të parëlindurit e tyre dhe për prodhimet e para të të korrave të tyre në tempull për mbështetjen e priftërinjve dhe levitëve – pra, kthimin e së dhjetës (v. 35-39).
Shqetësimi për jetën e tyre fetare ishte thelbësor në këtë besëlidhje. Me përjashtim të vargjeve 30 e 31, besëlidhja merret vetëm me mirëmbajtjen e tempullit dhe shërbëtorët e tij.
10:39 Fjalët “ne nuk do ta braktisim shtëpinë e Perëndisë sonë” shprehën shqetësimin mbizotërues të judenjve të sapokthyer nga mërgimi. Ky kujdes i vërtetë për anën e jashtme të besimit të tyre do të rriste sistemin e prishur të farisenjve, të cilët e kundërshtuan me forcë Zotin Jezus, sepse Ai theksoi çështjet më me peshë të ligjit – bindjen, mirësinë etj. Por në pafajësinë e tij fillestare një përkushtim i tillë duhet t’i ketë pëlqyer Perëndisë.
Ë. Ripopullimi i rrethinave të Jerusalemit (kapitulli 11)
11:1,2 Kapitulli 11 lidhet ngushtë me vargun e fundit të kapitullit 7. Nehemia ishte i shqetësuar për popullsinë e rrallë në Jerusalem; atje duhej të banonin më tepër njerëz që të mbronin qytetin në rast sulmi. Por frika i mbante shumë judenj në vend. Së fundi, u hodh shorti për të nxjerrë dikë në çdo dhjetë banorë të qyteteve të vegjël që do të banonte në Jerusalem. Të tjerë, me vullnetin e tyre, u bashkuan me ta në qytet.
11:3-36 Duke u regjistruar më parë (kapitulli 7), familjet që jetonin në Jerusalem përmenden këtu (v. 3-24). Kishte katërqind e gjashtëdhjetë e tetë njerëz nga qytetet e Judës, secili prej krerëve të një shtëpie (v. 4-6). Beniaminitët ishin nëntëqind e njëzet e tetë familje të forta (v. 7,8); Joeli… dhe Juda ishin mbikëqyrësit e tyre (v. 9). Tri klasa priftërinjsh përmenden në vargjet 10-14; Zabdieli ishte udhëheqësi i tyre. Levitët në qytetin e shenjtë [8] ishin katërqind e pesëdhjetë e gjashtë, njëqind e shtatëdhjetë e dy prej tyre ishin derëtarë (v. 15-19). Shërbëtorët e tempullit, nën udhëheqjen e Tsihasit dhe Gishpasit, jetonin mbi Ofelin, një pjesë e Jerusalemit afër tempullit (v. 21). Një njeri i quajtur Uz ishte kryetari i levitëve dhe Pethahiahu ishte agjenti i mbretit në qytet, sigurisht nën udhëheqjen e Nehemias (v. 22-24). Pjesa tjetër e judenjve jetonte në fshatrat fqinjë: Juda jetonte në fshatrat e paraqitura në vargjet 25-30 dhe Beniamini në fshatrat e paraqitura në vargjet 31-35. Disa divizione të levitëve që jetonin më parë në Judë u zhvendosën tani në territorin e Beniaminit (v. 36).
F. Pasqyrimi i priftërinjve dhe levitëve të Jerusalemit (12:1-26)
Priftërinjtë… që u kthyen me Zorobabelin përmenden në vargjet 1-7. Levitët që u kthyen paraqiten në vargjet 8 e 9. Vargjet 10 e 11 përmendin kryepriftërinjtë nga Jeshua (në kohën e Zorobabelit, v. 1) deri te Jadua. Në vargjet 12-21 kemi priftërinjtë që shërbenin në kohën e Jojakimit, bir i të cilit ishte Eliashibi, që ishte kryeprift në kohën e Nehemias (3:1). Shumë prej tyre ishin ende gjallë. Levitët u regjistruan për të pasuar kryepriftërinjtë nga Eliashibi deri te Jadua. Njerëzit e përmendur me emër në vargjet 24-26 shërbyen para dhe gjatë qeverisjes së Nehemias.
G. Përkushtimi i murit të Jerusalemit (12:27-47)
12:27-30Për kushtimin e mureve u çuan në Jerusalemlevitët (në mënyrë të veçantë këngëtarët) nga zonat përreth. Priftërinjtë dhe levitët u pastruan vetë nëpërmjet ceremonive bashkë me popullin, muret dhe portat.
12:31-42 Më pas Nehemia mblodhi princat e Judës… mbi mure dhe i ndau në dy kore të mëdha lëvdimi. Ata u ndanë në drejtime të ndryshme përreth murit, duke pasur këngëtarët përballë dhe popullin që ndiqte udhëheqësit e tyre, derisa u takuan përsëri në tempull.
12:43-46Flijime të mëdha u ofruan përmes gëzimit të madh. Në atë kohë disa burra u caktuan për të mbikëqyrur mbledhjen e ofertave, për prodhimet e para dhe për të dhjetat me qëllim mbështetjen e priftërinjve dhe të levitëve, ashtu siç kërkohej nga ligji. Njerëzit ndihmuan plot gëzim, sepse ishin të lumtur që u rivendos shërbimi hyjnor. Këngëtarët dhe… derëtarët morën gjithashtu detyrat e caktuara, detyra që, përsa u përket këngëtarëve, përkonin me kohën e Davidit dhe të Asafit.
12:47Në kohën e Zerubabelit dhe të Nehemias populli siguroi gjithçka që duhej për mbështetjen e këngëtarëve, derëtarëve, levitëve dhe priftërinjve.
