A. Përshëndetja (1:1,2)
1:1 Peshkatari i dashur e prezanton veten si Pjetri, apostull i Jezu Krishtit. Ai është caktuar nga Zoti Jezus si një prej të Dymbëdhjetëve, i thirrur për të qenë lajmëtari i lajmit të lavdishëm dhe shndërrues. Duke iu përgjigjur thirrjes hyjnore ai u bë peshkatar njerëzish.
Të gjithë besimtarët janë thirrur të përfaqësojnë interesin e Krishtit këtu në tokë. Të gjithë duhet të jemi misionarë, qoftë në shtëpi apo jashtë. Ky është qëllimi qendror i jetës sonë si ndjekës të Krishtit; të tjerat janë të dorës së dytë.
Letra u drejtohet shtegtarëve apo të huajve të shpërndarë në diasporën e Pontit, të Galatisë, të Kapadokisë, të Azisë dhe të Bitinisë. Cilët ishin këta të mërguar?
Përdorimi i fjalëve të Pjetrit “në diasporën” na duket se ata ishin besimtarë judenj, sepse Jakobi përdor të njëjtën fjalë për sa u përket besimtarëve nga dymbëdhjetë fiset e Izraelit (Jak. 1:1). Gjithashtu fjalët te Gjoni 7:35 përshkruajnë judenjtë që u shpërndanë midis johebrenjve.
Por është e mundur që Pjetri po u shkruan besimtarëve johebrenj që u shpërndanë nga përndjekja midis kombeve përreth. Duke bërë këtë, ai merr disa nga emrat që iu dhanë njerëzve të hershëm të Perëndisë dhe ia përshtat shoqërisë së re të Perëndisë: kishës. Ai i quan ata të zgjedhur (1:2), një brez i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar (2:9). Ai gjithashtu jep tre tregues të tjerë se po u shkruan besimtarëve johebrenj. Ai flet për mënyrën e kotë të të jetuarit të trashëguar nga etërit (1:14,18). Ai i përshkruan si ata që një herë e një kohë nuk ishin një popull (2:10). Së fundi, te 4:3 ai thotë se ata kishin jetuar më parë si johebrenjtë. Pra, këtu kemi një provë të fortë se diaspora apo vendi ku ishin shpërndarë, për të cilën Pjetri po shkruan, është kisha e krishterë, e përbërë kryesisht nga ata që ishin johebrenj para kthimit të tyre. Nëse do të kundërshtohet se Pjetri ishte kryesisht apostulli i judenjve, kjo nuk përjashton shërbesën e tij ndaj johebrenjve. Me siguri Pali, apostulli i johebrenjve, kaloi kohë duke shërbyer ndaj judenjve.
1:2 Marrësit e letrës përshkruhen më tej me anë të një rritjeje të katërfishtë të shpëtimit të tyre që përfshin të tre Personat e Trinisë.
Para së gjithash, ata ishin të zgjedhur sipas paranjohjes së Perëndisë, Atit. Kjo do të thotë se në të shkuarën e largët Perëndia i zgjodhi ata për të qenë të Tijët. Doktrina e zgjedhjes hyjnore nuk është gjithmonë e pëlqyer, por ka këtë virtyt – lejon Perëndinë të jetë Perëndi. Përpjekjet për ta bërë atë të pranueshme për njeriun vetëm çojnë në zvogëlimin e sovranitetit të Perëndisë. Çdo vështirësi në pajtimin mes zgjedhjes së Perëndisë dhe përgjegjësisë njerëzore qëndron në mendjen njerëzore, dhe jo në atë të Perëndisë. Bibla na mëson të dy doktrinat dhe ne duhet t’i besojmë të dyja. E vërteta qëndron në dy skaje, jo në ndonjë pikë midis tyre.
Zgjedhja e Perëndisë është thënë se është sipas paranjohjes së Tij. Disa mendojnë që kjo nënkupton se Perëndia zgjodhi ata që Ai i paranjohu se do të besonin në Shpëtimtarin. Të tjerë thonë se Perëndia e dinte shumë mirë këtë, me forcat e veta asnjë mëkatar nuk do të besonte te Shpëtimtari dhe, kështu, në paranjohjen e Tij, Ai caktoi disa për të qenë trofetë e hirit të Tij. Ndërsa zgjedhja e Perëndisë është një mister i madh, mund të jemi të sigurt se për këtë nuk ka asgjë të padrejtë.
Hapi i dytë në shpëtim është me anë të shenjtërimit të Frymës. Aspekti i shenjtërimit zë vend para kthimit [1]. Është një shërbesë e Frymës së Shenjtë me anë të së cilës ai ndan njerëz mënjanë për të qenë të Perëndisë (shikoni gjithashtu 2 Thes. 2:13). Kjo ndjek logjikisht zgjedhjen nga Perëndia Atë. Në përjetësi Perëndia paranjohu dhe zgjodhi njerëz. Në kohën e duhur Fryma e Shenjtë veproi për ta realizuar atë zgjedhje në jetët e personave të interesuar.
Hapi i tretë për shpëtimin e një njeriu është përgjigjja e mëkatarit ndaj veprës së Frymës së Shenjtë. Kjo përshkruhet si bindje ndaj Jezu Krishtit. Kjo do të thotë bindje ndaj ungjillit, duke u penduar për mëkatet dhe pranimin e Krishtit si Shpëtimtar. Koncepti i ungjillit si diçka që duhet t’i bindemi është e zakontë në DhR (shikoni Rom. 2:8; 2 Thes. 1:8).
Së fundi, është edhe spërkatja me gjakun e Tij. Nuk duhet ta marrim këtë fjalë për fjalë dhe të ngulim këmbë se kur një njeri shpëtohet ai është spërkatur me gjakun e Jezusit. Kjo është një gjuhë e figurshme. Ajo që nënkupton është se sapo një njeri i bindet ungjillit ai merr të gjitha të mirat që vijnë nga derdhja e gjakut të Krishtit në Kalvar. Gjaku i Krishtit u derdh një herë për të gjithë, 2000 vjet më parë; ai nuk do të derdhet më. Por ne marrim falje, shpengim dhe bekime të tjera të panumërta që rrjedhin nga ajo rrjedhje e kuqe e errët sapo besojmë në Të.
Pasi nxjerr në pah katër hapat në lindjen frymërore të lexuesit, Pjetri tani dëshiron që hiri dhe paqja të shtohet mbi ta. Ata tashmë kanë përjetuar hirin e Perëndisë në shpëtim dhe nga kjo gjë paqe me Perëndinë. Por ditë pas dite ata kanë nevojë për hir apo forcë në jetën e krishterë dhe paqe në mes të një shoqërie të mbrapshtë. Kjo është ajo që dëshiron apostulli për ta këtu me bollëk. James Denney ka thënë se “hiri është fjala e parë dhe e fundit e ungjillit; dhe paqja – shëndeti i përsosur frymëror – është vepra e kryer e hirit.”.
B. Pozicioni i tij si besimtar (1:3-12)
1:3 Te vargjet 3-12 Pjetri nxjerr në pah lavditë e përveçme të shpëtimit tonë. Ai fillon duke bërë një thirrje për t’i dhënë lavdi Autorit të shpëtimit – Perëndia edhe Ati i Zotit tonë Jezu Krisht. Ky titull paraqet Perëndinë në një marrëdhënie të dyfishtë me Zotin Jezus. Emri Perëndia… i Zotit tonë Jezu Krisht thekson njerëzishmërinë e Shpëtimtarit. Emri Ati nënvizon hyjninë e Birit të Perëndisë. Emri i plotë i Birit jepet:
Zot – Personi me të drejtën ekskluzive për të zotëruar në zemra dhe jetë.
Jezu – Personi që shpëton njerëzit e Tij nga mëkatet e tyre.
Krisht – i Vajosuri i Perëndisë që është ngritur në vendin më të lartë qiellor.
Me anë të mëshirës së Perëndisë ne jemi lindur sërish për një shpresë të gjallë me anë të ringjalljes së Jezus Krishtit prej së vdekurish. Perëndia është burimi i këtij shpëtimi. Mëshira e Tij e madhe është shkaku i tij. Lindja e re është natyra e tij. Një shpresë e gjallë është shpërblimi i tanishëm. Ringjallja e Jezu Krishtit është baza e drejtësisë e shpëtimit tonë, po ashtu edhe themeli i shpresës sonë të gjallë.
Si mëkatarë ne nuk kemi shpresë pas varrit. Nuk na priste asgjë e mirë, vetëm gjykimi i sigurt dhe zemërimi i egër. Si pjesëtarë të krijimit të parë ishim nën vendimin me vdekje. Por në veprën shpenguese të Krishtit, Perëndia gjeti një bazë drejtësie me anë të së cilës mund të shpëtojë mëkatarët e paperëndishëm dhe mund të mbetet prapëseprapë i drejtë. Krishti ka paguar dënimin për mëkatet tona. Përmbushja e plotë është kryer. Kërkesat e drejtësisë janë plotësuar dhe tani mëshira mund të rrjedhë tek ata që i binden ungjillit. Në ringjalljen e Krishtit, Perëndia tregoi përmbushjen e Tij të plotë me veprën flijuese të Birit të Tij. Ringjallja është “Amen”-i i Atit ndaj thirrjes së Zotit tonë: “U krye! “. Gjithashtu, ajo ringjallje është shenja që ata që vdesin në Krishtin do të ringjallen nga të vdekurit. Kjo është shpresa jonë e gjallë – pritja se do të çohemi në shtëpi në qiell, për të qenë me Krishtin dhe për të qenë të ngjashëm me Të përherë. F. B. Meyer e quan shpresën e gjallë “lidhjen midis të tashmes dhe të ardhmes sonë.”
1:4 Vargjet 4 e 5 përshkruajnë këtë aspekt të ardhshëm të shpëtimit. Kur ne lindim sërish kemi shpresën e sigurt të një trashëgimi… në qiejt. Trashëgimi përfshin gjithçka që besimtari do të shijojë në qiell për përjetësinë dhe se gjithçka do të jetë e tij përmes Krishtit (Ps. 16:5). Trashëgimi është i paprishshëm, i panjollë dhe i pafishkur. I paprishshëm do të thotë se nuk mund të brehet, ndahet, kalbet. Është i mbrojtur nga vdekja. I panjollë do të thotë se vetë trashëgimia është në gjendje të përsosur. Asnjë pisllëk apo njollë nuk mund të venitë pastërtinë e tij. Është i mbrojtur nga mëkati. I pafishkur do të thotë se nuk mund të humbasë vlerën, lavdinë apo bukurinë. Është i mbrojtur nga koha.
Trashëgimitë tokësore janë fare të pasigurta. Ndonjëherë vlera e një pasurie bie menjëherë për shkak të zhvlerësimit në treg. Ndonjëherë testamentet kundërshtohen shumë nga palët që nuk janë përmendur në të. Ndonjëherë njerëzit pengohen nga një trashëgimi për shkak të teknikave ligjore. Por kjo trashëgimi hyjnore nuk është subjekt i ndonjë ndryshimi në kohë dhe besimtari nuk mund ta humbë atë. Ajo ruhet në qilarin e sigurt qiellor për bijtë e Perëndisë.
1:5 Jo vetëm që trashëgimi është ruajtur për të krishterët, por ata janë të ruajtur për të. Në këtë jetë një trashëgimtar mund të vdesë para se të ndahet trashëgimia. Por i njëjti hir që ruan trashëgiminë qiellore na ruan edhe ne si trashëgimtarë për ta shijuar. Zgjedhja e Perëndisë e njerëzve të Tij nuk mund të pengohet kurrë. Ata që ishin të zgjedhur që nga përjetësia janë të shpëtuar tani dhe ruhen për përjetësinë që do të vijë. Besimtari në Krishtin është përjetësisht i sigurt.
Por ka edhe një anë njerëzore po ashtu edhe një hyjnore për sa i përket sigurisë së përjetshme. Ne jemi të ruajtur… nga fuqia e Perëndisë – që është ana hyjnore, por kjo është me anë të besimit – që është ana njerëzore. Kjo nuk do të thotë se një person shpëtohet vetëm për sa kohë ushtron besimin. Atje ku ka besim të vërtetë atje do të ketë vazhdimësi. Besimi që shpëton gjithmonë ka cilësinë e qëndrueshmërisë.
Një bir i Perëndisë ruhet nga fuqia e Perëndisë… për shpëtimin gati për t’u zbuluar në kohët e fundit. Kjo i referohet shpëtimit në kohën e tij të ardhme. Është treguar gjithmonë se ka tri kohë shpëtimi: 1. Një i krishterë u shpëtua nga dënimi i mëkatit që në çastin kur së pari besoi në Shpëtimtarin (Efesianeve 2:8). 2. Ai shpëtohet përditë nga fuqia e mëkatit ndërsa lejon Shpëtimtarin të jetojë në jetën e Tij (Rom. 5:10). 3. Ai do të shpëtohet nga prania e mëkatit në kohën e Rrëmbimit (Heb. 9:28). Trupi i tij do të ndryshohet dhe përlëvdohet dhe do të jetë gjithmonë pa mëkat, sëmundje dhe vdekje. Kjo kohë e ardhme shpëtimi përfshin gjithashtu kohën kur shenjtorët do të kthehen në tokë me Krishtin dhe do të shfaqen qartësisht se janë bij të Perëndisë (1 Gjonit 3:2).
1:6 Për shkak të kësaj shprese të shpengimit të trupit dhe të trashëgimisë së lavdishme, besimtarët mund të gëzohen edhe në mes të provave. Të krishterët që Pjetri po u shkruante po vuanin përndjekjen, për shkak të dëshmisë së tyre për Krishtin. Pjetri i kujton ata për paradoksin më të madh të krishterimit – gëzimit në mes të brengave. Nga ana tjetër, ata mund të gëzohen duke pasur parasysh trashëgiminë e ruajtur për besimtarët. Nga ana tjetër, ata mund të gjejnë gëzim duke ditur se provat e ndryshme janë vetëm për pak kohë, ndërsa lavdia do të jetë përgjithmonë (shikoni 2 Kor. 4:17). Për sa i përket komentimit të gëzimit në mes të trishtimit shkaktuar nga prova të shumta, J. H. Jowett-i ka shkruar: “Kurrë nuk kam pritur të gjej një burim në një tokë djerrë që nuk premton asgjë.”.
1:7 Ka një ngushëllim të mëtejshëm për sa i përket shenjtorëve që vuajnë duke ditur se vuajtjet e tyre nuk janë pa qëllim apo të pafrytshme. Vuajtjet e njerëzve të paperëndishëm janë vetëm një shijim i parakohshëm i vuajtjeve të ferrit, që do të zgjasin në përjetësi. Kjo nuk është e vërtetë për të krishterët. Një nga qëllimet më të dobishme të pikëllimeve në këtë jetë për një bir të Perëndisë është të provojë vërtetësinë e besimit të tij. Pjetri i krahason besimin tonë me arin. Nga të gjitha substancat e njohura nga njeriu ari është më i paprishshmi. Ai mund t’i nënshtrohet një nxehtësie të madhe dhe mund të duket i pashkatërrueshëm. Por e vërteta është se ari prishet duke u përdorur, nga trysnia dhe zjarri.
Besimi i vërtetë është i pashkatërrueshëm. Besimtari mund të kalojë nëpër prova dhe shtrëngime të rrepta, por në vend që të shkatërrohet besimi i tij, ato bëhen ushqim për besimin. Jobi mbase duroi humbjet më të rënda në një ditë, më tepër nga ndonjë njeri tjetër në historinë e botës, megjithatë ai mundi të thoshte: “Edhe pse, Ai do të më vrasë, do të kem shpresë” (Jobi 13:15). Tre burrat në furrën e druve babilonase u provuan konkretisht me zjarr. Zjarri provoi besimin e tyre nëse ishte i vërtetë ose jo. Gjithashtu ai dogji litarët që i mbanin lidhur, duke i çliruar (Dan. 3:12-30). Dhe gjatë provës së rëndë të përflakur ata patën shoqërinë e Dikujt që ishte “si një Bir njeriu”. Vërtetësia e besimit mund të provohet vetëm me zjarr. Kur kushtet e rrethanat janë të përshtatshme mund të jetë e lehtë të jesh i krishterë. Por kur rrëfimi publik i Krishtit sjell përndjekje dhe vuajtje, atëherë ndjekësit e rastit largohen dhe humbin përmes turmës. Një besim që nuk kushton asgjë, nuk vlen aspak. Besimi që nuk pranon të paguajë çmimin është i rremë. Jakobi dënon besimin e shtirur.
Besimi i vërtetë do të dalë për lëvdim, nder e lavdi kur Jezu Krishti do të vijë. Kjo do të thotë thjesht se Perëndia do të shpërblejë çdo rast të besimit që kalon provën. Ai do të lëvdojë ata që janë të gëzuar kur preken nga shqetësimet. Ai do t’u japë nder e lavdi besimtarëve të sprovuar dhe të përvuajtur, që ishin të zotë të duronin mundimet e tyre si shenjë besimi nga Ai.
Kjo do të shfaqet kur Jezu Krishti do të kthehet në tokë për të mbretëruar si Mbret i mbretërve dhe Zot i zotërve dhe të gjithë ata që bota nuk i ka pranuar do të duken qartë se janë bij të Perëndisë. Një krahasim i Shkrimit tregon se shpërblimet do të jepen në Gjykatën e Krishtit, në qiell, pas Rrëmbimit. Por paraqitja publike e këtyre shpërblimeve do të ndodhë në Ardhjen e Dytë të Krishtit.
1:8 Pjetri tani diskuton për gëzimin e tashëm të shpëtimit tonë: besimi te Krishti. Edhe pse nuk e kemi parë Atë me sytë tanë, ne e duam Atë [2]. Megjithëse tani nuk e shohim, ne besojmë në Të. Kjo është mënyra se si hyjmë në vendin e bekimeve që ia përmend Thomait: “Lum ata që nuk kanë parë dhe kanë besuar!” (Gjoni 20:29).
William Lincoln-i ka shkruar:
Njerëzit flasin shumë për dashurinë, por prova e vërtetë e dashurisë së Perëndisë dhe Krishtit është se në prova thotë: “Nuk do ta humbas shijen dhe buzëqeshjen e Perëndisë, më mirë të vuaj se ta trishtoj Atë.”. Dashuria do të jetë e kënaqur me vrer dhe të ketë buzëqeshjen e Perëndisë, sesa një pozicion të mirë dhe popullaritetin e botës pa të. Prova të tilla duhet të vijnë për të gjithë bijtë e vërtetë të Perëndisë; ato shoshin bykun nga gruri. Ari del nga prova e zjarrit dhe pastrohet nga skorjet e tij [3].
Duke besuar në të ne ngazëllohemi me një hare të patregueshme dhe të lavdishme. Të jesh i bashkuar me Të nëpërmjet besimit do të thotë të kesh lidhje të pashkëputshme dhe të përjetshme me burimin e çdo hareje të pastër. Gëzimi i krishterë nuk varet nga rrethanat tokësore, por në Krishtin e ngritur dhe të përlëvduar në të djathtën e Perëndisë. Është aq e pamundur t’i heqësh një shenjtori gëzimin, po aq sa të hedhësh Krishtin nga vendi i Tij i lavdisë. Të dyja qëndrojnë së bashku.
1:9 Tani Pjetri merret me frytin e tanishëm të besimit: shpëtimin e shpirtrave. Shpëtimi i trupit është diçka që i përket të ardhmes; do të ndryshojë kur Krishti do të vijë për shenjtorët e Tij. Por në çastin kur besojmë në Krishtin, marrim shpëtimin e shpirtrave tanë. Fjala këtu i referohet anës jomateriale të njeriut, personit të tij veç trupit të tij. Shpirti ndahet nga trupi kur dikush vdes. Në këtë pjesë përfshihet edhe fryma, me anë të së cilës kemi vetëdijshmërinë e Perëndisë. Shpirti shpëtohet në kohën e lindjes së re.
1:10 Ky shpëtim ishte tema e shumë profetëve të DhV. Zëdhënësit e lashtë të Perëndisë profetizuan nderin e pamerituar që do të merrnim. Por ata nuk e kuptuan plotësisht se çfarë po shkruanin (shikoni Dan. 12:8).
1:11 Ata në pamje të parë nuk kuptonin: 1. Identitetin e Personit që do të shfaqej si Mesia. 2. Kohën e shfaqjes së Tij. Ata ishin të frymëzuar nga Fryma e Perëndisë për të parathënë vuajtjet e Mesias dhe për lavditë që do të pasonin. Por ata nuk kuptuan se këto dy ngjarje do të ndaheshin nga një periudhë prej të paktën 1900 vjet. Ashtu siç është ilustruar zakonisht, ata panë dy maja malesh: a. Kalvarin, ku Jezusi vuajti; b. Malin e Ullinjve, ku do të kthehet në lavdi. Por ata nuk shohin luginën që shtrihet në mes, që është, koha e tashme e Hirit, në të cilën ne mund të shohim të dy ngjarjet, të shkuarën dhe të ardhmen, me një perspektivë të qartë, në dallim nga ata.
1:12 Atyre Fryma e Perëndisë i zbuloi në mënyrë të mistershme se po u shërbenin brezave edhe pse nuk ekzistonin. Ndërsa fjalët e profetëve kishin kuptim për brezat e asaj kohe, ata ishin të vetëdijshëm se domethënia e tyre e plotë nuk përfundonte me ndodhitë e kohës së tyre.
Kjo, sigurisht, bën që të lindin pyetje. A nuk e njihnin profetët e DhV të vërtetën e shfajësimit me anë të besimit? Çfarë ishte ajo që ata nuk kuptonin për shpëtimin? Në këtë kuptim, a na shërbyen ne më tepër për vete?
William Lincoln ka thënë:
Plotësia e hirit të Perëndisë nuk mund të shfaqej derisa të vinte Krishti. Perëndia mund t’i shpëtonte mëkatarët dhe t’i çonte në qiell, ashtu siç bëri me Enokun më parë, por bashkimi me Krishtin dhe gjithçka që sjell ai bashkim nuk mund të përjetohej derisa Krishti të vdiste dhe të ringjallej. Oh, sa gëzohet Perëndia të grumbullojë nder mbi Birin e Tij! [4]
Gjërat që ishin të fshehta për profetët tashmë u bënë të qarta. Fryma e Shenjtë zbriti nga qielli në ditën e Rrëshajave. Ai i pajisi apostujt për të predikuar lajmet e mira se Jezusi nga Nazareti ishte Mesia i parathënë, se Ai kishte vdekur për mëkatet e njerëzve, se ishte varrosur dhe se ishte ringjallur të tretën ditë. Ata shpallën se ai shpëtim jepej si dhuratë për besimin në Krishtin. Ata shpallën se qëllimi i Perëndisë gjatë kësaj kohe është të mbledhë kombet në një popull për emrin e Tij dhe se Zoti Jezus do të kthehet në tokë një ditë për të marrë skeptrin e qeverisjes universale.
Privilegji i madh i besimtarëve në këtë kohë nuk shihet vetëm në atë që kuptojnë qartë atë që ishte e fshehur për profetët, por në faktin se engjëjt dëshirojnë t’i vëzhgojnë këto të vërteta të shpëtimit. Engjëjt zënë një vend të rëndësishëm në DhR, po ashtu edhe në DhV. Ata përmenden në lidhje me lindjen e Krishtit, tundimin e Tij, agoninë e Tij në Gjetsemani dhe ringjalljen e Tij. Por me aq sa dimë nuk ka shpengim për engjëjt që kanë rënë. Krishti nuk erdhi të ndërhyjë për interes të engjëjve, por në emër të pasardhësve të Abrahamit (Heb. 2:16). Kisha është një mësim tregues për engjëjt, duke shpallur diturinë e shumëllojshme të Perëndisë (Efesianeve 3:10). Por nuk u takon atyre të njohin gëzimin që sjell shpëtimi ynë.
C. Qëndrimi i tij në dritën e pozicionit të tij (1:13-2:3)
1:13 Duke filluar këtu, ka një ndryshim në theks. Pjetri deri tani u mor me lavditë e shpëtimit tonë. Në këtë pikë, ai hedh një seri nxitjesh mbështetur në gjërat e mësipërme. Jowett-i thotë: “Kjo thirrje mbështetet në ungjillin hyrës… Shtysa frymërore krijohet nga inercia e fakteve sipërore. Dinamika e detyrës lind në zemër të ungjillit.”
Së pari, Pjetri i nxit shenjtorët të kenë një mendje “ijëngjeshur.” Ngjeshja e ijëve të mendjes është një figurë interesante e të folurit. Në vendet lindore njerëzit vishnin rroba të gjata dhe të lëshura. Kur donin të vraponin apo të ecnin pa u penguar, ata lidhnin në bel rrobën me një rrip (shikoni Eksodi 12:11). Në këtë mënyrë ata ngjishnin ijët. Por çfarë nënkupton Pjetri me shprehjen ngjeshni ijët e mendjes suaj? Ndërsa ata shkonin në një botë armiqësore, besimtarët duhej të shmangnin panikun dhe shpërqendrimin. Në kohët e përndjekjes, ekziston gjithmonë prirja për t’u hutuar dhe pështjelluar. Një mendje ijëngjeshur është e fortë, e përmbajtur, e freskët dhe gati për të vepruar. Ajo nuk pengohet nga shpërqendrimi i frikës apo përndjekjes njerëzore.
Kjo gjendje e solidaritetit mendor nxitet më tej me fjalët rrini zgjuar. Kjo do të thotë vetëkontroll që është i kundërt me histerinë. Një frymë që rri zgjuar është e vetëpërmbajtur dhe e qëndrueshme.
Së dyti, shenjtorët nxiten të kenë një mendje optimiste: mbani shpresë të plotë në hirin që do vijë mbi ju në zbulesën e Jezu Krishtit. Siguria e Kthimit të Krishtit mbahet në një arsye të fortë qëndrueshmërie përmes stuhive dhe mundimeve të jetës. Në zbulesën e Jezu Krishtit: zakonisht mendohet se i referohet kthimit të Tij në tokë kur do të shfaqet në lavdi. Megjithatë, mund të ketë të bëjë gjithashtu me Rrëmbimin kur Krishti do të kthehet për shenjtorët e Tij.
1:14 Në vargjet 14-16 tema është mendja e bindur. Bijtë e bindur nuk duhet të bien në mëkate që i karakterizonin në jetën e tyre të mëparshme. Tani që janë të krishterë, jeta e tyre duhet të jetë si e Atij, emrin e të cilit mbajnë. Nëse ata janë sipas botës së paperëndishme, ata po mohojnë karakterin e tyre hyjnor. Gjërat që kanë bërë në ditët e padijes së tyre duhet të largohen tani që janë ndriçuar nga Fryma e Shenjtë. Lakmitë e mëparshme nënkuptojnë mëkatet që bënin ndërsa ishin në padije rreth Perëndisë.
1:15 Në vend që të imitojmë botën e paperëndishme me trillet dhe tërheqjen e saj, jetët tona duhet të prodhojnë karakterin e shenjtë të Atij që na thirri. Të jesh i perëndishëm do të thotë të jesh si Perëndia. Perëndia është i shenjtë në të gjitha rrugët e Tij. Nëse duhet të jemi si Ai, ne duhet të jemi të shenjtë në gjithçka që bëjmë dhe themi. Në këtë jetë ne nuk do të mund të jemi kurrë aq të shenjtë sa është Ai, por ne duhet të jemi të shenjtë sepse Ai është i shenjtë.
1:16 Pjetri kthehet në DhV për të provuar se Perëndia kërkon që njerëzit e Tij të jenë si Ai. Te Lev. 11:44 Zoti thotë: “Jini të shenjtë, sepse unë jam i shenjtë.”. Të krishterëve u kërkohet të bëjnë një jetë të shenjtë përmes banimit të Frymës së Shenjtë në ta. Shenjtorët e Dhiatës së Vjetër nuk e kishin këtë ndihmë dhe bekim. Por meqë ne jemi më të privilegjuar, jemi edhe më përgjegjës. Vargu që Pjetri citon nga Levitiku përmban një domethënie më të thellë në DhR. Është ndryshimi midis formales dhe jetësores. Shenjtëria ishte ideali i Perëndisë në DhV. Është marrë një cilësi konkrete, e përditshme me ardhjen e Frymës së Shenjtë.
1:17 Ne jo vetëm jemi nxitur të jemi të shenjtë, por të kemi gjithashtu një mendje që tregon respekt. Kjo nënkupton një frikë me respekt, një vlerësim të thellë të asaj që është Perëndia. Kjo do të thotë një realizim që Ai të cilit ne i drejtohemi si Atë është i njëjti që gjykon bijtë e Tij në mënyrë të paanshme sipas veprave të tyre. Ndërsa kuptojmë shtrirjen e njohjes së Tij dhe përpikmërinë e gjykimit të Tij, duhet të jetojmë me një frikë të plotë duke i pëlqyer Atij. Ati… gjykon të vetët në këtë jetë; Ai ia ka kaluar gjykimin e mëkatarëve Zotit Jezus (Gjoni 5:22).
Lincoln shkruan: “Ai po shikon, për t’i marrë vesh të gjitha, nëse ka pastërti në qëllime, zgjuarsi të mendjes dhe dëshirë të zemrës për t’i pëlqyer Atij.” [6].
Ne duhet të kalojmë kohën e shtegtimit tonë mbi tokë me frikë. Të krishterët nuk ndihen si në shtëpinë e tyre në këtë botë. Ne po jetojmë në një vend të huaj, larg nga qielli. Ne nuk duhet të vendosemi ashtu sikur ky të ishte vendbanimi ynë i përhershëm. As nuk duhet të imitojmë sjelljen e tokësorëve. Ne duhet të kujtojmë gjithmonë fatin tonë qiellor dhe të sillemi si qytetarë të qiellit.
1:18 Para kthimit të tyre besimtarët nuk ishin ndryshe nga pjesa tjetër e botës. Të folurit dhe ecja e tyre ishin të kota dhe të parëndësishme ashtu si e të tjerëve rreth tyre. Ditët e tyre të pakthyera përshkruhen si mënyra e kotë e të jetuarit të trashëguar nga etërit. Por ata u çliruan nga ajo ekzistencë e kotë me anë të një shkëmbimi të mrekullueshëm. Ata u çliruan nga skllavëria e konformitetit të botës me anë të pagesës së një çlirimi përfundimtar. A u çliruan këto viktima me anë të argjendit dhe arit? (shikoni Eksodi 30:15)
1:19 Jo, por nga gjaku i çmuar i Krishtit – si gjaku i qengjit të patëmetë dhe të panjollë. Krishti është qengji i patëmetë dhe i panjollë, që do të thotë, Ai është plotësisht i përsosur, brenda dhe jashtë. Nëse një besimtar tundohet të kthehet në kënaqësitë dhe qejfet e botës, për të përvetësuar modelet dhe shembujt e saj, të bëhet si ajo në rrugët e saj të rreme, ai duhet të kujtojë se Krishti derdhi gjakun e Tij për ta çliruar atë nga kjo lloj jete. Të kthehesh në botë do të thotë të kapërcejmë përsëri humnerën që u mbulua për ne me anë të një çmimi marramendës. Por jo vetëm kaq, kjo është një pabesi e qartë ndaj Shpëtimtarit.
“Arsyeto duke u nisur nga madhështia e flijimit te madhështia e mëkatit. Pastaj sigurohu të largohesh përgjithnjë nga mëkatet, për të cilat Biri i Perëndisë dha jetën e Tij.”
1:20 Vepra e Krishtit për ne nuk ishte një mendim i mëvonshëm i Perëndisë. Shpenguesi u caktua të vdiste për ne përpara krijimit të botës. Por në kohët e fundit, që do të thotë, në fund të epokës së ligjit, Ai u shfaq nga qielli për të na shpenguar nga mënyra jonë e mëparshme e jetesës. Lincoln komenton: “Në këto kohë të fundit – historia morale e botës u mbyll në kryqin e Kalvarit. Ajo u shfaq plotësisht dhe mori fund para Perëndisë” [7].
Pjetri shton këto konsiderata për të na lënë përshtypje edhe më tepër me rëndësinë e shkëputjes së plotë nga sistemi i botës për të cilën Krishti vdiq për të na çliruar. Ne jemi në botë, por jo të saj. Ne nuk duhet të veçojmë vetveten nga njerëzit e parilindur, por më tepër t’u çojmë ungjillin. Megjithëse në marrëveshjet dhe marrëdhëniet tona me ta nuk duhet të ndajmë apo anashkalojmë mëkatet e tyre. Ne duhet të tregojmë me jetët tona se jemi bij të Perëndisë. Në çastin kur bëhemi si të botës, dëshmia jonë është dobësuar. Nuk ka asnjë shpresë që ata të botës të kthehen nëse nuk mund të shohin një ndryshim, një ndryshim për mirë në jetët tona.
1:21 Besnikëria ndaj Zotit Jezus kërkohet më tej nga fakti se nëpërmjet Tij kemi besuar në Perëndinë. Ai na ka zbuluar zemrën e Atit ndaj nesh. Ashtu siç thotë W.T.P. Wolston: “nuk është meritë e krijimit, providencës, ligjit që njeriu njeh Perëndinë, por përmes Krishtit” [8]. Ati tregoi plotësimin e Tij të plotë me veprën shpenguese të Krishtit duke e ringjallur Atë prej së vdekurish dhe duke e nderuar Atë me vendin e lavdisë më të lartë në qiell. Rezultati i tërë këtyre është që besimi dhe shpresa jonë të jenë në Perëndinë. Ne jetojmë, lëvizim dhe ekzistojmë në Të dhe jo në sistemin e lig të botës.
1:22 Tani apostulli Pjetër i nxit lexuesit e tij të kenë një mendje që do (1:22-2:3). Së pari, ai përshkruan lindjen e re dhe tregon se një nga ndryshimet që sjell është dashuria vëllazërore (1:22a). Së dyti, vë theksin te dashuria (1:22b). Përsëri ai i kthehet lindjes së re dhe në mënyrë të veçantë farës nga e cila është rritur jeta e re: fjalës së Perëndisë (1:23-25). Dhe përsëri ai thekson detyrimin që mbetet me ata që kanë pranuar fjalën (2:1-3).
Te 1:22a, Pjetri së pari përshkruan lindjen e re: Mbasi të pastroni shpirtrat tuaj… Ne kuptojmë, me siguri, se është Perëndia që pastron shpirtrat tanë kur shpëtohemi; në kuptimin e ngushtë të fjalës, ne nuk kemi fuqinë e pastrimit vetjak. Por në këtë kuptim të fjalës, ata që kanë përjetuar pastrimin u thuhet se e kanë marrë atë kur kanë besuar.
Mjetet e përfshira në këtë pastrim janë me bindjen ndaj së vërtetës. Kjo është hera e dytë që Pjetri përshkruan besimin që shpëton si veprën e bindjes (shikoni 1:2). Te Romakëve Pali përdor dy herë shprehjen “bindja ndaj besimit”. Në mendimet tona nuk duhet të ndajmë besimin nga bindja. Besimi i vërtetë është besim që bindet. Kjo mund të bëhet vetëm me anë të Frymës [9].
Një nga qëllimet e lindjes së re është një dashuri vëllazërore pa hipokrizi. Në një kuptim të gjerë, ne jemi shpëtuar për të dashur të gjithë të krishterët në përbashkësi. Me anë të kësaj dashurie dimë se kemi kaluar nga vdekja në jetë (1 Gjonit 3:14), dhe përmes saj, bota di se jemi dishepuj të Zotit Jezus (Gjo. 13:35).
Kështu nxitja rrjedh krejt e natyrshme – të doni fort njëri-tjetrin me zemër të pastër. Kjo është një nga herët e shumta në DhR ku një pohim i shpallur bëhet baza e një urdhri. Pohimi është ky: Mbasi të pastroni shpirtrat tuaj…me një dashuri vëllazërore pa hipokrizi… pastaj urdhri: të doni fort njëri-tjetrin me zemër të pastër. Pozicioni formon bazën e praktikës. Dashuria jonë duhet të jetë e ngrohtë, me gjithë zemër, me tërë forcat tona, e zjarrtë, e pareshtur dhe e pastër.
Nxitja të doni fort njëri-tjetrin është e kohës për njerëzit që përndiqen sepse është shumë i njohur fakti se “nën kushte të vështira mospajtimet e parëndësishme marrin përmasa të mëdha”.
1:23 Përsëri Pjetri i çon lexuesit e tij te lindja e tyre e re dhe këtë herë te fara e asaj lindjeje: fjalës së Perëndisë. Nxitjet te 2:1-3 do të mbështeten në këtë.
Lindja e re nuk vjen nga një farë që prishet, që do të thotë, nuk ngjizet në të njëjtën mënyrë si lindja fizike. Jeta njerëzore ngjizet me anë të farës që duhet t’i bindet ligjeve fizike të dekompozimit dhe vdekjes. Jeta fizike që ngjizet ka të njëjtën cilësi ashtu si fara nga e cila del, e cila ka një karakter të përkohshëm.
Lindja e re vjen me anë të fjalës së Perëndisë. Ndërsa njerëzit dëgjojnë apo lexojnë Biblën binden për mëkatet e tyre, të bindur se Krishti është Shpëtimtari i vetëm dhe i mjaftueshëm, dhe kthehen te Perëndia. Askush nuk është shpëtuar pa u përdorur në një farë mënyre fjala e paprishshme e Perëndisë.
Samuel Ridout shkruan në The Numerical Bible:
tri gjërat “e paprishshme” që kemi në këtë kapitull të parë – një trashëgimi të paprishshme (v. 4), një shpengim të paprishshëm (v. 18,19) dhe një fjalë të paprishshme me anë të së cilës kemi lindur (v. 23). Prandaj kemi një natyrë që është e pamolepsur, e përshtatshme për gëzimin e trashëgimisë së pamolepsur dhe mbi bazën e shpengimit që nuk mund t’i humbasë kurrë vlerat. Vula e përsosmërisë së përjetshme është mbi të gjithë ne dhe çfarë shoqërie e përshtatshme ndaj këtyre është stolisja “e paprishshme” e një fryme të butë dhe të qetë (3:4). [10]
Fjala është e gjallë dhe që mbetet përjetë [11]. Edhe pse qielli dhe toka do të kalojnë, fjala nuk do të kalojë kurrë. Ajo është vendosur përgjithmonë në qiell. Dhe jeta që ajo ngjiz është e përjetshme gjithashtu. Ata që janë lindur sërish me anë të fjalës marrin karakterin e përjetshëm të fjalës.
Në lindjen njerëzore fara që ngjiz një fëmijë përmban, në formën embrionale, të gjitha karakteristikat e një fëmije. Fëmija që do të jetë siç përcaktohet nga fara. Për qëllimet tona të tanishme është e mjaftueshme të shohim se ashtu si fara është e prishshme, po kështu është edhe jeta njerëzore që rrjedh prej saj.
1:24 Karakteri i përkohshëm i natyrës njerëzore theksohet nga një citim i Isaia-s 40:6,7. Jeta njerëzore është e paqëndrueshme, ashtu si bari. Bukuria fizike zgjat pak ashtu si lulet e fushës. Bari thahet dhe lulet bien dhe vdesin.
1:25 Në dallim me këtë, fjala e Zotit mbetet përjetë (Is. 40:8). Prandaj, jeta e re e besimtarit është njëlloj e paprishshme. Kjo fjalë e paprishshme është mesazhi i lajmit të mirë që u është shpallur lexuesve të Pjetrit dhe që bëri që ata të lindnin sërish. Ajo qe burimi i jetës së tyre të përjetshme.
2:1 Meqë ata janë pjesëmarrës të jetës hyjnore, të krishterët duhet të heqin tej një herë e përgjithmonë veprat e mëposhtme:
Ligësia – bollëkun e mendimeve të liga kundër njerëzve të tjerë. Ligësia nxit antagonizëm, ngre pakënaqësi dhe shpresa të fshehta që hakmerren, dëmtojnë apo një tragjedi ia lë vendin tjetrës. George Washington Carver-in nuk e pranuan në universitet sepse ishte zezak. Vite më vonë, kur dikush i kërkoi emrin e universitetit ai u përgjigj: “As mos e mendo. Kjo nuk ka rëndësi tani.”. Ai nuk kishte mbajtur ligësi.
Mashtrimi – çdo formë pandershmërie dhe hileje (dhe çdo lloj tjetër që përfshihet në këtë grup!). Mashtrimi paraqet në mënyrë të rreme fitimin e tatueshëm, kopjon në provime, gënjen për moshën, jep rryshfete dhe bën marrëveshje të dyshimta në punë.
Hipokrizia – jo sinqeriteti, të dukurit, shtirja. Një hipokrit është një aktor, që hiqet se është dikush që nuk është në të vërtetë. Ai hiqet se është i lumtur në martesë, kur shtëpia e tij është një fushë beteje. Ai hiqet se është frymëror të dielave, por ndotet si derri ditëve të javës. Ai kërkon interesimin nga të tjerët, por shtysat e tij janë egoiste.
Smira – xhelozia e pacipë. Vine e ka përcaktuar si ndjenjën e pakënaqësisë e nxitur nga vëzhgimi apo dëgjimi i përparësive apo begative të të tjerëve. Ishte smira që nxiti kryepriftin ta çonte Jezusin te Pilati për ta vrarë (Mt. 27:18). Smira është akoma një vrasëse. Gratë mund të shohin me inat të tjerat, për shkak të shtëpive dhe kopshteve të tyre më të mira, veshjeve më të shtrenjta, apo gatimin më të mirë. Një burrë mund të lavdërojë makinën apo motoskafin e shokut, por ajo që mendon është: “Do ta shohë ai! Unë do të blej një më të mirë! “.
Shpifja – e folura prapa krahëve, thashethemet, kundërpaditë. Përgojimi është përpjekja për t’u dukur më i pastër duke hedhur baltë mbi dikë tjetër. Mund të jetë e llojeve të ndryshme, si: “Po, ai është një njeri shumë i dashur, por ka këtë të metë të vogël…” dhe thika i futet plotësisht pas kurrizit. Ose mund të ketë një pamje fetare: “Po e përmend këtë vetëm që të luteni, por a nuk e dini se ai…?” dhe kështu ai njeri vritet.
Të gjithë këto mëkate janë shkelje e urdhrit themelor për të dashur të afërmin tonë si vetveten. Pa dyshim që Pjetri na thotë që në mënyrë të vendosur t’i heqim këto nga vetja jonë.
2:2 Një detyrim tjetër që rrjedh nga lindja jonë e re është se kemi një dëshirë të pashtershme për qumështin e pastër frymëror të fjalës. Mëkatet e përmendura në vargun e mësipërm pengojnë rritjen frymërore; fjala e mirë e Perëndisë e ushqen atë.
Shprehja posi foshnja të sapolindura nuk do të thotë patjetër se lexuesit e Pjetrit ishin besimtarë të rinj; ata duhet të kenë qenë besimtarë prej vitesh. Por të rinj apo të vjetër në besim, ata duhet të kishin etje për Fjalën ashtu si foshnjat që qajnë për qumësht. Ne kuptojmë se një foshnje është e shëndetshme nga mënyra e padurueshme, agresive, e veçantë se si thith gji dhe gëlltit.
Me anë të qumështit të pastër të fjalës një besimtar rritet frymërisht [12]. Qëllimi përfundimtar i çdo rritjeje frymërore në këtë jetë është që të jetë sipas ngjashmërisë së Zotit tonë Jezu Krisht.
2:3 Nëse e keni shijuar se Zoti është i mirë. Çfarë shtyse e mrekullueshme etjeje për qumështin e pastër frymëror! Fjala nëse nuk shpreh ndonjë dyshim; ne e kemi provuar dhe parë se Zoti është i mirë (Ps. 34:8). Flijimi i Tij për ne ishte një vepër e një mirësie dhe dashamirësie të patregueshme (Tit. 3:4). Ajo që kemi shijuar tashmë nga mirësia e Tij duhet të shtojë oreksin tonë për t’u ushqyer gjithnjë e më tepër me Të. Shija e ëmbël e afrisë me Të duhet të na bëjë të kemi frikë nga mendimi për t’u larguar nga Ai.
D. Privilegjet e tij në shtëpinë dhe priftërinë e re (2:4-10)
2:4 Tani Pjetri lë nxitjet për të trajtuar konsideratën e privilegjeve të besimtarëve në shtëpinë (kishën) dhe në priftërinë e re.
Në rendin e ri, Krishti është qendra dhe kështu ne i afrohemi Atij [qendrës]. Meqë Pjetri po mendon në termat e një ndërtese dhe për materialet e ndërtimit, nuk duhet të habitemi kur shohim Zotin të paraqitur si një gur. Së pari, Ai është guri i gjallë, jo një gur pa shpirt apo i vdekur, por që jeton në fuqinë e një jete të pafund (Heb. 7:16).
Në mënyrë të mrekullueshme, siç mund të duket, Ai qe i flakur tej nga njerëzit. Në planet e tyre të marra, egoiste, amatore për jetën, njerëzit e parëndësishëm, jolargpamës nuk gjetën vend për Krijuesin dhe Shpenguesin e tyre. Ashtu siç nuk kishte dhomë për Të në han, po kështu nuk ka vend për Të në planin e jetëve të tyre!
Por mendimi i njeriut nuk hyn në punë. Në sytë e Perëndisë Zoti Jezus është i zgjedhur dhe i çmuar. Ai është i zgjedhur jo vetëm si guri i përshtatshëm, por si i domosdoshmi. Dhe vlera e Tij para Perëndisë është e pamasë; Ai është i çmuar përtej çdo përllogaritjeje.
Nëse duam të përdoremi në programin e ndërtimit të Perëndisë duhet të shkojmë te Krishti. Përshtatshmëria jonë ndaj materialeve të ndërtimit vjen nga njëjtësimi ynë me Të. Ne jemi të rëndësishëm vetëm atëherë kur shërbejmë për lavdinë e Tij.
2:5 Shtëpia frymërore përbëhet nga të gjithë besimtarët në Krishtin dhe është për këtë e njëjtë me kishën. Kisha ka këtë të përbashkët me tempullin e DhV, që është vendbanimi i Perëndisë mbi tokë (1 Mbret. 6:11-13; Efesianeve 2:22). Por tempulli është një ndërtesë fizike, e prekshme, e ndërtuar shumë bukur, por është i pajetë, dhe me materiale të prishshme. Kisha është një ndërtesë e përbërë nga gurë të gjallë.
Tashmë figura ndryshon menjëherë nga një shtëpi frymërore në një priftëri të shenjtë, që funksionon në lidhje me shtëpinë. Besimtarët nuk janë vetëm blloqe të gjalla ndërtimi në shtëpi; ata janë edhe priftërinj të shenjtë. Nën Ligjin e Moisiut priftëria ishte e kufizuar te fisi i Levit dhe familja e Aaronit. Madje edhe ata që ishin priftërinj e kishin të ndaluar t’i afroheshin Pranisë së Perëndisë. Vetëm kryeprifti mund të bënte një gjë të tillë një herë në vit (Yom Kippur, Dita e Shlyerjes) pasuar saktësisht nga procedura e saktë për atë ndodhi nga Zoti.
Në qiell, të gjithë besimtarët janë priftërinj me liri të plotë hyrjeje në Sallën e Fronit të gjithësisë, ditë e natë. Detyra e tyre është për të ofruar flijime frymërore (në dallim nga ofertat e kafshëve, zogjve dhe ushqimeve sipas Ligjit të Moisiut). Flijimet frymërore të priftit të DhR janë:
1. Paraqitja e trupit si flijim i gjallë, i shenjtë dhe i pëlqyer para Perëndisë. Kjo është një vepër e një adhurimi frymëror (Rom. 12:1).
2. Flijimi i lavdërimit: “Le t’i ofrojmë vazhdimisht Perëndisë një flijim lavdie, domethënë frytin e buzëve që rrëfejnë emrin e tij.” (Heb. 13:15).
3. Flijimi i veprave vetjake: “Mos harroni bamirësinë….”. Ky flijim i pëlqen Perëndisë (Heb. 13:16).
4. Flijimi i pasurisë apo portofolit: “Mos harroni… t’u jepni ndihmë të tjerëve.”. Ky flijim i pëlqen gjithashtu Zotit (Heb. 13:6).
5. Flijimi i shërbimit: Pali flet për shërbesën e tij ndaj johebrenjve si ofertë priftërore (Rom. 15:16).
Këto flijime i pëlqejnë Perëndisë me anë të Jezu Krishtit. Vetëm me anë të Jezu Krishtit, Ndërmjetësit tonë, mund t’i afrohemi Perëndisë në radhë të parë, dhe vetëm Ai mund t’i bëjë ofertat tona të pëlqyeshme para Perëndisë. Gjithçka që bëjmë – adhurimi dhe shërbesa jonë – është e papërsosur, e mbushur me mëkat. Por para se të mbërrijnë tek Ati kalojnë përmes Zotit Jezus. Ai heq të gjithë mëkatet dhe kur mbërrijnë te Perëndia Atë janë plotësisht të pëlqyeshme.
Kryeprifti në DhR vendoste një pllakë prej ari safi mbi çallmë ku ishin të shkruara fjalët SHENJTËRI ZOTIT (Eksodi 28:36). Ajo shërbente për çdo mëkat që mund të përfshihej në ofertat e njerëzve (Eksodi 28:38). Kështu, Kryeprifti vendos një çallmë për ne, për çdo dështim njerëzor që mund të përfshihet në flijimet tona.
Priftëria e të gjithë besimtarëve është një e vërtetë që duhet kuptuar, besuar dhe praktikuar me gëzim nga çdo i krishterë. Në të njëjtën kohë, nuk duhet ta keqpërdorim. Edhe pse të gjithë besimtarët janë priftërinj, jo çdo prift ka të drejtën të predikojë apo mësojë në asamble. Ka disa kufizime që duhen vënë re.
1. Grave nuk u lejohet të mësojnë apo të kenë pushtet mbi burrat; ato duhet të rrinë në heshtje (1 Tim. 2:12).
2. Burrat që flasin le ta bëjnë si të shpallnin orakujt e Perëndisë (1 Pjetrit 4:11). Kjo do të thotë se ata duhet të kenë një siguri të veçantë se po flasin fjalët që Perëndia do t’u fliste në atë rast të veçantë.
3. Të gjithë besimtarët kanë disa dhunti, ashtu si çdo gjymtyrë e trupit njerëzor ka disa funksione (Rom. 12:6; 1 e Korintasve 12:7). Por jo të gjitha dhuntitë janë për të folurën në publik. Jo të gjithë kanë dhuntitë e veçanta të shërbesave si të ungjilltarit, bariut apo mësuesit (Efesianeve 4:11).
4. Një i ri duhet të rindezë dhuntinë e Perëndisë që është në të (2 Tim. 1:6). Nëse ajo dhunti është për predikim, mësim apo ndonjë formë tjetër e të folurit në publik, atij duhet t’i jepet mundësia ta ushtrojë atë në asamble.
5. Priftëria e besimtarët shihen në lidhje me 1 Korintasve 14:26: “Ç’duhet bërë, pra, o vëllezër? Kur të mblidheni, secili nga ju ka një psalm, një mësim, fjalim në gjuhë tjetër, zbulesë, interpretim, çdo gjë le të bëhet për ndërtim.”.
Në të njëjtin kapitull renditen disa kufizime ndaj ushtrimit publik të dhuntive në një takim të bashkësisë për të vënë rregull dhe që ato të jenë për ndërtim. Priftëria universale e të krishterëve nuk duhet të përdoret për të justifikuar keqpërdorimet në kishën lokale.
2:6 Duke vazhduar të ketë në mendje ndërtesën Pjetri e quan Krishtin Gurin dhe në mënyrë të veçantë si gurin e qoshes. Duke cituar një varg nga Isaia 28:16 ai tregon se roli i Krishtit si gur i qoshes u paratha në Shkrim. Ai tregon se Perëndia kishte caktuar se Krishti do të kishte pozicionin e Tij të përveçëm, se është një Gur i zgjedhur dhe i çmuar dhe se është plotësisht i besuar. Ai që beson në Të nuk do të zhgënjehet.
Fjala e përkthyer gur i qoshes [13] në këtë pjesë mund të kuptohet të paktën në tri mënyra dhe secila i përkon Zotit Jezus me të njëjtën vlefshmëri dhe forcë.
1. Një gur qosheje në arkitekturën moderne vihet në bazë të një cepi, ku lidh dy mure së bashku dhe simbolizon themelin mbi të cilin do të qëndrojë e gjithë ndërtesa. Krishti është guri i qoshes, i vetmi themel i vërtetë (1 e Korintasve 3:10,11), Ai që ka bashkuar judenjtë dhe johebrenjtë që kanë besuar (ashtu si dy muret e një ndërtese) në një njeri të ri (Efesianeve 2:13,14).
2. Disa studiues mendojnë se ky gur është guri kyç në qemer. Është guri që plotëson qemerin dhe mban pjesën tjetër të ndërtesës. Zotit tonë me siguri që i shkon ky përshkrim. Ai është guri vendosur më lart në qemer dhe pa Të nuk do të ketë asnjë forcë apo kohezion (bashkëlidhje) për ndërtesën.
3. Një pamje tjetër e paraqet si gurin e majës në një piramidë, duke zënë vendin më të lartë në ndërtesë. Ai është guri i vetëm i asaj forme në ndërtesë. Forma e tij përcakton formën e tërë piramidës. Ai është guri i fundit që vihet. Po kështu Krishti është Guri i majës në kishë, Guri i vetëm i vërtetë. Kisha e formon karakterin e saj nga Ai. Kur Ai të kthehet, ndërtesa do të jetë e plotë.
Ai është Guri i zgjedhur dhe i çmuar. Ai është i zgjedhur në kuptimin se Perëndia e ka zgjedhur Atë për të zënë vendin e nderit më të lartë; Ai është i çmuar sepse nuk ka asnjë si Ai.
Ai që beson në të nuk do të turpërohet aspak. Pjesa origjinale te Isaia nga i cili është cituar është kthyer “ai që i beson atij nuk do të ngutet”. I bashkoni këto dy pjesë dhe do të shihni premtimin e mrekullueshëm se ata që kanë Krishtin si gurin e tyre të qoshes janë të shpëtuar nga përulja e mundimshme dhe nga ngutja e tërbuar.
2:7 Në vargjet e mëparshme Zoti Jezus është paraqitur si guri i gjallë, një gur i refuzuar, një gur i çmuar dhe një gur i qoshes. Tani, duke përdorur atë fjalë, Pjetri duket se po e paraqet Atë si gurin e provës. Një gur prove tregon nëse disa minerale që fërkohen pas tij janë të vërteta apo të dyshimta. Ai tregon, për shembull, nëse një copë metali e papunuar është ar apo ar i rremë.
Kur njerëzit takohen me Shpëtimtarin duket se si janë në të vërtetë. Në qëndrimin e tyre ndaj Atij ata zbulojnë vetveten. Për besimtarët e vërtetë, Ai është i çmuar; jobesimtarët nuk e pranojnë Atë. Besimtari mund të kuptojë ndopak se sa i çmuar është Ai, duke u përpjekur të imagjinojë se si do të ishte jeta pa Të. Jo të gjitha kënaqësitë tokësore “ia vlejnë të krahasohen me një çast me praninë e Jezusit në jetë”. Ai “dallon ndër dhjetë mijë veta” dhe është “tërheqës në çdo pikëpamje” (Kant. 5:10,16).
Por për të pabindurit apo ata që nuk besojnë? [14]. Shkrimtari i Psalmit 118 paratha se ky gur i çmuar nuk do të pranohej nga ndërtuesit, por më vonë do të bëhej guri i qoshes.
Ka një legjendë të dëgjuar për sa i përket ndërtimit të tempullit nga ana e Salomonit, që në mënyrë të përsosur ilustron këtë profeci. Gurët për tempullin u përgatitën që më parë në një gurore afër. Kur nevojiteshin, viheshin në vendin e duhur në ndërtesë. Një ditë punëtorët në gurore dërguan një gur me formë dhe përmasa të veçanta. Muratorët panë se nuk kishte vend për të në ndërtesë, kështu që ata të shkujdesur e hodhën në një kodër ku, me kalimin e kohës, u mbulua me myshk dhe u rrethua nga barëra të këqija. Ndërsa tempulli ishte duke u mbaruar, muratorët po kërkonin për një gur me përmasa të caktuara. Burrat te gurorja thanë: “Ua kemi dërguar një gur të tillë kohë më parë.”. Pas një kërkimi të kujdesshëm guri i hedhur u gjet dhe u vendos në vendin e duhur në tempull.
Zbatimi është i qartë. Zoti Jezus e paraqiti Veten e Tij para kombit të Izraelit në Ardhjen e Tij të parë. Njerëzit, dhe sidomos udhëheqësit, nuk patën vend për Të në planin e tyre. Ata nuk e pranuan Atë dhe e çuan të kryqëzohej.
Por Perëndia e ringjalli prej së vdekurish dhe e uli në të djathtë të Tij në qiell. Kur i Refuzuari të vijë në tokë për herë të dytë, Ai do të vijë si Mbret i mbretërve dhe Zot i zotërve. Ai atëherë do të shfaqet hapur si guri i qoshes.
2:8 Tani figura ndryshon nga Krishti si guri i provës dhe guri i qoshes te Krishti si guri i pengesës. Isaia paratha se për ata që nuk besojnë, Ai do të jetë një gur që do të jetë pengesë për njerëzit dhe një shkëmb që do të bëjë që të rrëzohen (Is. 8:14,15).
Kjo u përmbush fjalë për fjalë në historinë e kombit të Izraelit. Kur Mesia i tyre erdhi, judenjtë u fyen nga origjina e Tij dhe mënyra e thjeshtë e jetesës. Ata dëshironin një demagog politik dhe një njeri të fortë ushtarak. Në dallim nga provat më bindëse, ata refuzuan ta pranonin si Mesian e premtuar.
Por kjo nuk ka të bëjë vetëm me Izraelin. Për atë që nuk beson në Jezusin, ai bëhet gur pengese dhe shkëmb që i pengon. Njerëzit ose bien para Tij të penduar dhe besojnë për shpëtim ose pengohen në Të për në ferr – “Ajo që mund të ishte shpëtimi i tyre është bërë shkak i dënimit të tyre të madh.”. Nuk mund të ketë rrugë të mesme; Ai do të jetë ose Shpëtimtari ose Gjykatësi.
Duke qenë të pabindur, ata pengohen në fjalë. Çfarë do të thotë ata pengohen? Jo për shkak të vështirësive intelektuale të mirëfillta. Jo se ka diçka nga ana e Zotit Jezus që bën të pamundur që ata të besojnë. Ata pengohen sepse nuk i binden fjalës. Problemi është në vullnetin e njeriut. Arsyeja që njerëzit nuk shpëtohen është sepse nuk duan të shpëtohen (Gjoni 5:40).
Pjesa e fundit e vargut 8, për këtë ata ishin të caktuar, a nuk duket që nënkupton se ata ishin të caktuar të mos i bindeshin fjalës? A është kjo domethënia? Jo, ky varg mëson se të gjitha ata që me dëshirë nuk i binden fjalës janë të caktuar të pengohen. Fjalët “për këtë ata ishin të caktuar” i referohen fjalisë së mëparshme, duke qenë të pabindur, ata pengohen në fjalë. Perëndia ka shpallur se të gjithë ata që nuk pranojnë të përkulen para Zotit Jezus do të pengohen. Nëse një njeri vazhdon të mos besojë, atëherë ai është caktuar të pengohet. “Dëshira për mosbindje e bën pengesën si një përfundim të pashmangshëm” (JBP).
2:9 Pjetri tani kthehet përsëri te privilegjet e besimtarëve. Ata janë fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë. Perëndia ia ka premtuar këto privilegje kombit të Izraelit nëse do t’i bindeshin Atij:
Prandaj, në qoftë se do ta dëgjoni me vëmendje zërin tim dhe zbatoni besëlidhjen time, do të jeni thesari im i veçantë ndërmjet tërë popujve, sepse gjithë toka është imja. Dhe do të jeni për mua një mbretëri priftërinjsh dhe një komb i shenjtë (Eksodi 19:5,6a).
Për shkak të mosbesimit Izraeli nuk përmbushi premtimin e Perëndisë dhe kombi e humbi të drejtën tani për tani si populli i Perëndisë. Gjatë kësaj kohe, kisha zë vendin e nderuar që Izraeli humbi me anë të mosbindjes.
Besimtarët sot janë fis i zgjedhur, i zgjedhur nga Perëndia para themelimit të botës për të qenë të Krishtit (Efesianeve 1:4). Por në vend që të jenë një racë tokësore me paraardhje të njëjtë dhe karakteristika të dalluara fizike, të krishterët janë një popull qiellor me një përkatësi hyjnore dhe shëmbëllim frymëror.
Besimtarët janë gjithashtu një priftëri mbretërore. Kjo është hera e dytë që fjala priftëri përmendet në këtë kapitull. Në vargun 5, besimtarët përshkruhen si priftërinj të shenjtë, që ofrojnë flijime frymërore. Tani thuhet se janë priftërinj mbretërorë, që shpallin përsosmërinë e Perëndisë. Si priftërinj të shenjtë ata futen në shenjtëroren e qiellit nëpërmjet besimit për të adhuruar. Si priftërinj mbretërorë ata shkojnë nëpër botë për të dëshmuar. Ndryshimi në priftëri ilustrohet me anë të burgosjes së Palit dhe Silës në Filipi. Si priftërinj të shenjtë ata i ngrinin lavde Perëndisë në mesnatë; si priftërinj mbretërorë ata u predikuan ungjillin të burgosurve të tjerë (Veprat e Apostujve 16:25,31).
Besimtarët janë një komb i shenjtë. Ishte qëllimi i Perëndisë që Izraeli të ishte një komb që dallohej nga shenjtëria. Por izraelitët u zhytën në praktikën mëkatare të fqinjve johebrenj. Kështu Izraeli u caktua veças përkohësisht dhe kisha është tani kombi i shenjtë i Perëndisë.
Së fundi, të krishterët janë një popull për zotërimin e vetë Perëndisë. Ata i përkasin Atij në një mënyrë të vetme dhe kanë një vlerë të veçantë për Të.
Pjesa e fundit e vargut 9 përshkruan përgjegjësinë e atyre që janë një racë e re, priftëri, komb dhe popull. Ne duhet të shpallim mrekullitë e atij që na thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme. Dikur ne ecnim në errësirën e mëkatit dhe turpit. Me anë të një shpengimi të mrekullueshëm jemi çuar në mbretërinë e Birit të Tij të dashur. Drita është e qartë dhe e shkëlqyeshme ashtu si errësira ishte e padurueshme. Sa shumë lavde duhet t’i ngrejmë Atij që bëri gjithë këto gjëra për ne!
2:10 Pjetri e mbyll këtë pjesë duke iu referuar librit të Oseas. Duke përdorur vetë jetën tragjike familjare si një mësim tregues, Perëndia kishte shpallur gjykimet ndaj kombit të Izraelit. Për shkak të mosbesimit të tyre ndaj Tij, Ai tha se nuk do të tregonte më mëshirë ndaj tyre dhe se nuk do të ishin më populli i Tij (Os. 1:6,9). Por dëbimi i Izraelit nuk ishte përfundimtar, sepse Zoti premtoi gjithashtu se në një ditë të ardhshme, Izraeli do të përtërihej:
“…Unë do të mbjell për vete mbi tokë dhe do të më vijë keq për Lo-ruhamahun; dhe do t’i them Lo-amit: ‘Ti je populli im’, dhe ai do më përgjigjet: ‘Ti je Perëndia im'” (Os. 2:23).
Disa nga njerëzit të cilëve po u shkruante Pjetri kishin qenë një herë e një kohë pjesë e Izraelit. Tani ata ishin pjesëtarë të kishës. Me anë të besimit në Krishtin, ata ishin bërë njerëzit e Perëndisë, ndërsa judenjtë mosbesues ishin akoma të veçuar.
Kështu Pjetri shikon në gjendjen e judenjve të kthyer të kohës së tij një përmbushje të pjesshme të Oseas 2:23. Në Krishtin, ata ishin bërë një popull i ri i Perëndisë; në Krishtin, ata ishin mëshiruar. Ky grusht judenjsh të shpëtuar gëzuan bekimet e premtuara të Izraelit përmes Oseas shumë kohë para se Izraeli si komb t’i gëzonte ato.
Askush nuk mund të dalë në përfundim nga kjo pjesë e Pjetrit se ngaqë kisha është tani populli i Perëndisë, Ai e ka hedhur poshtë përfundimisht Izraelin si një komb. Askush nuk duhet të thotë se kisha është tani Izraeli i Perëndisë, ose se premtimet e Perëndisë të bëra Izraelit vlejnë edhe për kishën. Izraeli dhe kisha janë pjesë të ndryshme dhe të veçanta dhe të kuptuarit e këtij dallimi është çelësi më i rëndësishëm i fjalës profetike.
Izraeli ishte populli tokësor i zgjedhur nga Perëndia që nga koha e thirrjes së Abrahamit deri në ardhjen e Mesias. Rebelimi dhe mosbesimi i kombit arriti kulmin kur Krishti u gozhdua në kryq. Për shkak të këtij mëkati të fundit, Perëndia përkohësisht e vendosi mënjanë Izraelin si popullin e Tij të zgjedhur. Ata janë populli i Tij i lashtë tokësor sot, por jo populli i Tij i zgjedhur.
Gjatë kësaj kohe, Perëndia ka një popull të ri – kishën. Kjo kohë e Kishës formon një parantezë në marrëveshjen e Perëndisë me Izraelin. Kur të mbyllet paranteza, që do të thotë, kur kisha të merret në qiell, Perëndia do të rihapë marrëveshjen e Tij me Izraelin. Atëherë një pjesë e besimtarëve të kombit do të bëhen përsëri popull i Perëndisë.
Përmbushja përfundimtare e profecisë së Oseas vlen akoma për të ardhmen. Kjo do të ndodhë në ardhjen e dytë. Kombi që nuk pranoi Mesian e Tij do të “vështrojnë drejt meje, drejt atij që kanë therur; do të pikëllohen për të, ashtu si pikëllohesh për një bir të vetëm, dhe do të hidhërohen shumë për të, ashtu si hidhërohesh fort për një të parëlindur” (Zakaria 12:10). Pastaj Izraeli i penduar, që do të besojë, do të marrë mëshirë dhe do të bëhet populli i Perëndisë përsëri.
Çështja që po shtron Pjetri në vargun 10 është se judenjtë që besojnë sot shijojnë plotësim të parakohshëm të profecisë së Oseas, ndërsa judenjtë jobesimtarë janë akoma larg Perëndisë. Përmbushja përfundimtare dhe e plotë do të ndodhë kur “Nga Sioni do të vijë Çlirimtari, dhe do të largojë pabesinë nga Jakobi” (Rom. 11:26).