A. Në lidhje me Martesën dhe Beqarinë. (Kap. 7)
7:1 Deri në këtë pikë, Pali është marrë me abuzime të ndryshme të Kishës në Korint, të cilat ai i kishte dëgjuar nga një raportim i drejtpërdrejtë. Tani ai është gati t’u përgjigjet pyetjeve të cilat të shenjtët e Korintit i kishin dërguar atij. E para ka të bëjë me martesën dhe beqarinë. Prandaj ai fillimisht shtron principin e përgjithshëm: është mirë për njeriun të mos prekë grua. “Të prekësh” një grua në këtë rast do të thotë të kesh lidhje fizike. Apostulli nuk nënkupton që gjendja e beqarisë është më e shenjtë sesa martesa, por thjesht që është më mirë të jesh i pamartuar nëse dëshiron t’ia japësh veten shërbesës së Zotit pa diçka që të zhvendos vëmendjen. Kjo do të shpjegohet në vargun tjetër.
7:2 Pali di, megjithatë, që gjendja e beqarisë mbart tundime mjaft të mëdha që të çojnë në papastërti. Kështu ai bën shpalljen e parë duke thënë: “Për shkak të kurvërisë, le të ketë secili gruan e vet dhe secila grua burrin e vet.” Që “secili burrë të ketë gruan e vet” do të thotë një martesë monogami. Vargu 2 vendos principin që urdhëri i Perëndisë për popullin e Tij vazhdon të jetë ashtu si ka qenë gjithmonë, pra që një person duhet të ketë vetëm një bashkëshorte.
7:3 Në gjendjen martesore, secili duhet të kryejë ndaj partnerit të vet detyrimet e një jete të martuar, përderisa ekziston një varësi e dyanshme. Kur thuhet “Burri le të kryejë detyrën martesore ndaj gruas” kjo nënkupton, “Le të përmbushë detyrimet ndaj saj si një bashkëshort.” Sigurisht, që edhe ajo duhet të bëjë po ashtu ndaj tij. Vini re delikatesën që Pali përdor në këtë temë. Nuk ka ashpërsi apo vulgaritet. Sa ndryshe nga bota!
7:4 Në lidhjen martesore ka një varësi të gruas tek burri dhe në të kundërt. Për të përmbushur urdhëresën e Perëndisë në këtë lidhje të shenjtë, si gruaja ashtu dhe burri duhet të njohin ndërvarësinë e tyre.
7:5 Christenson shkruan:
Thjesht, kjo do të thotë që nëse një partner dëshiron marrëdhënie seksuale, tjetri duhet t’i përgjigjet kësaj dëshire. Burri dhe gruaja që veprojnë kështu ndaj seksit do ta gjejnë atë si një aspekt kënaqësie të martesës së tyre – për arsyen e thjeshtë që lidhja është rrënjosur në të vërtetë dhe jo në ndonjë ideal artificial apo të pamundshëm. {{17}}
Ndoshta kur disa nga këta korintas u shpëtuan në fillim, ata filluan të mendonin që intimitetet e një jete të martuar nuk ishin në përputhje me shenjtërinë e krishtere. Pali do t’ua hapë sytë e mendjes së tyre përsa i përket një ideje të tillë. Këtu ai u thotë atyre mjaft prerë që çiftet e krishtera nuk duhet t’ia mohojnë të drejtat njërit partner përsa i përket trupit të partnerit tjetër. Ka vetëm dy përjashtime
Para së gjithash një abstenim i tillë duhet të bëhet vetëm me një marrëveshje nga të dyja palët, kështu që burri dhe gruaja të mund t’i kushtohen agjërimit dhe lutjes. Kushti i dytë është që një privim i tillë duhet të jetë i përkohshëm. Burri dhe gruaja duhet të vijnë përsëri bashkë që Satani të mos i tundojë ata për mungesë vetkontrolli.
7:6 Vargu 6 ka shkaktuar shumë spekullim dhe polemikë. Pali thotë: “Dhe këtë unë e them si leje jo si urdhëresë.” Disa kanë kuptuar këtë sikur apostulli nuk i konsideron fjalët e mëparshme si fjalë të frymëzuara nga Perëndia. Një interpretim i tillë është i pabazuar, përderisa Pali deklaron në 1 e Korintasve 14:37 që gjërat që po u shkruante korintasve ishin urdhëresa të Zotit. Ne mendojmë që apostulli po e thoshte atë gjë nën disa kushte të veçanta: ishte në rregull për një çift të martuar të abstenonte nga një veprim martesor, por që ky abstenim është një lejë jo një urdhërim. Të krishterët nuk duhet që të përmbahen nga ky veprim me qëllim që t’i kushtohen lutjes në mënyrë të pa ndarë. Të tjerë mendojnë që vargu 6 i referohet komplet idesë së martesës, pra që të krishterëve u lejohet të martohen por s’janë të urdhëruar për të bërë kështu.
7:7 Pali tani fillon këshillën për të pamartuarit. Është e qartë, para së gjithash, që ai e konsideronte më të pëlqyeshme gjendjen e të pamartuarit, por ai dinte që kjo mund të ndiqet vetëm kur Perëndia e bën të mundshme. Kur ai thotë: “Sepse do të doja që të gjithë njerëzit të ishin si unë,” duket mjaft qartë nga konteksti që ai nënkupton “të pamartuar.” Ka një shumëllojshmëri opinionesh nëse Pali ka qenë gjithmonë një beqar apo një i ve në kohën kur e shkroi këtë. Megjithatë, për qëllimet e tanishme nuk është e nevojshme të zgjidhim debatin edhe nëse do të kishim mundësi. Aty ku Pali thotë “por secili ka dhunti të veçantë nga Perëndia, njëri kështu e tjetri ashtu” ai nënkupton që Perëndia u jep hir disave për të qëndruar të pamartuar, ndërsa përfundimisht thërret të tjerë për të qenë të martuar. Është një çështje personale dhe asnjë legjislacion i përgjithshëm s’mund të miratohet për t’u zbatuar nga të gjithë.
7:8 Prandaj ai këshillon të pamartuarat dhe gratë e veja të qëndrojnë si vetë ai.
7:9 Megjithatë, nëse atyre u mungon forca për vetëkontroll në gjendjen e të pamartuarit, atëherë atyre u lejohet që të martohen. Sepse është më mirë të martohesh sesa të digjesh. Kjo djegie pasioni përfshin rrezikun e madh për të rënë në mëkat.
7:10 Dy vargjet e tjera u drejtohen çifteve të martuara, ku të dy partnerët janë besimtarë. Të martuarve u urdhëroj, jo unë, por Zoti: kjo thjesht do të thotë që ajo çfarë Pali po mësonte këtu u ishte mësuar tashmë nga Zoti Jezus kur Ai ishte në tokë. Krishti tashmë kishte dhënë një urdhëresë të saktë për këtë çështje. P.sh., Ai ndaloi divorcin me përjashtim të rastit të tradhtisë (Mat. 5:32; 19:9). I gjithë udhëzimi që Pali jep është që një grua të mos ndahet nga burri.
7:11 Megjithatë, ai di që ka raste ekstreme kur është e nevojshme që një grua të lërë burrin. Në një rast të tillë, ajo është e detyruar të qëndrojë e pamartuar, ose të pajtohet me burrin e saj. Ndarja nuk e thyen lidhjen martesore; për më tepër ajo i jep mundësi Zotit për të shëruar mosmarrëveshjet e mëparshme dhe për t’i restauruar të dyja grupet në bashkësi me Të dhe me njëri-tjetrin. Burrit i urdhërohet të mos e lërë gruan. Asnjë përjashtim s’është bërë në këtë rast.
7:12 Vargjet 12-24 kanë të bëjnë me problemin e një martese ku vetëm një partner është besimtar. Pali u paraprin shënimeve të tij me një thënie: “Dhe të tjerëve u them unë jo Zoti.” Përsëri ne theksojmë fuqishëm që kjo nuk do të thotë që ajo çfarë Pali është duke thënë paraqet vetëm pikëpamjet e tij dhe jo të Zotit. Ai thjesht është duke sugjeruar që ajo që do të thotë nuk u është mësuar më parë nga Zoti Jezus kur Ai ishte këtu në tokë. Në Ungjijtë nuk ka ndonjë udhëzim të ngjashëm me këtë. Zoti Jezus thjesht nuk e kishte ngritur çështjen e një martese ku vetëm një partner është besimtar. Por tani Krishti ka udhëzuar apostullin e Tij mbi këtë çështje dhe ajo çfarë Pali thotë këtu është fjala e frymëzuar nga Perëndia.
Dhe të tjerëve; do të thotë atyre, partnerët e të cilëve nuk janë besimtarë. Kjo pjesë nuk miraton martesën e një të krishteri me një të pashpëtuar. Me sa duket ka parasysh situatën ku një nga partnerët është shpëtuar pas martesës.
“N.q.s. një vëlla ka një grua jobesimtare dhe ajo pranon të jetojë bashkë me të, të mos e lërë atë.” Për ta kuptuar ashtu siç duhet këtë pjesë të Shkrimeve, është mirë të kujtojmë urdhëresat e Perëndisë dhënë popullit të Tij në Dh.V. kur Judenjtë martoheshin me gra pagane dhe kishin fëmijë me to. Atyre u ishte urdhëruar t’i largonin gratë dhe fëmijët. Kjo shihet qartë tek Ezdra 10:2,3 dhe Nehemia 13:23-25.
Tani në Korint ishte ngritur çështja se çfarë duhet të bënte një grua që ishte kthyer në besim me burrin dhe fëmijët e saj, ose çfarë duhet të bënte një burrë që kishte një grua jobesimtare. A duhet ta largojë ai atë? Përgjigjja është plotësisht negative. Urdhëresa e Dh.V. nuk zbatohet më në popullin e Perëndisë që është nën hir. Nëse një i krishterë ka një grua jo të krishtere dhe ajo pranon të jetojë bashkë me të ai nuk duhet ta lërë atë. Kjo s’do të thotë që është në rregull nëse një burrë martohet me një jobesimtare, por thjesht që duke qenë i martuar me të kur ai u kthye në besim, ai s’duhet ta lërë atë.
7:13 Po kështu një grua që ka një burrë jo të krishterë që pranon të jetojë bashkë me të, duhet të qëndrojë me burrin e saj. Ndoshta me anë të dëshmisë së saj të bindur dhe të perëndishme, ajo do të fitojë atë për Zotin.
7:14 Në të vërtetë prania e një besimtari në një shtëpi të krishtere ka një ndikim shenjtërues. Siç është përmendur më parë, të shenjtërosh do të thotë “të veçosh.” Këtu s’do të thotë që burri jobesimtar është shpëtuar me anë të gruas së tij dhe as që ai është shenjtëruar. Për më tepër, nënkupton që ai është veçuar në një pozicion të një privilegji të jashtëm. Ai është me fat që ka një grua në Krishtin që lutet për të. Jeta dhe dëshmia e saj janë një ndikim për Perëndinë në shtëpi. Duke folur nga një këndvështrim njerëzor, mundësia që ai burrë të shpëtohet është më e madhe kur ai ka një grua të krishtere, të perëndishme, sesa nëse do të kishte grua një jobesimtare. Ashtu siç W.E.Vine thotë: “Ai merr një ndikim frymëror që mban mundësinë e një kthimi të vërtetë në besim” {{18}}. Sigurisht që e njëjta gjë do të ishte e vërtetë për një grua jobesimtare dhe një burrë të krishterë. Gruaja jobesimtare është shenjtëruar në një rast të tillë.
Më pas apostulli shton: “përndryshe fëmijët do të ishin të papastër, kurse kështu janë të shenjtë.” Ne sapo kemi përmendur që në Dh.V. fëmijët duhet të largoheshin njësoj si nënat e tyre pagane. Tani Pali shpjegon që në kohën e hirit fëmijët e lindur nga një besimtar dhe tjetri jo, janë të shenjtë. Fjala të shenjtë vjen nga e njëjta fjalë rrënjë e përkthyer të shenjtëruar në këtë varg. Ajo s’do të thotë aspak që fëmijët janë bërë të shenjtë në vetvete, pra që ata jetojnë me patjetër jetë të pastër. Por do të thotë që ata janë veçuar në një vend të privilegjuar. Ata kanë të paktën një prind që do Zotin dhe që u tregon atyre historinë e Ungjillit. Është një mundësi kaq e madhe që ata të shpëtohen. Ata janë të privilegjuar të jetojnë në një shtëpi ku njëri nga prindërit banohet nga Fryma e Perëndisë. Në këtë kuptim ata janë të shenjtëruar. Ky varg gjithashtu përfshin sigurinë që nuk është gabim të kesh fëmijë kur një prind është i krishterë dhe tjetri jo. Perëndia e njeh martesën dhe fëmijët nuk janë të paligjshëm.
7:15 Por cili duhet të jetë qëndrimi i një të krishteri nëse partneri i pashpëtuar dëshiron të largohet? Përgjigjja është që ai ose ajo duhet të lejohet të ndahet. Shprehja “në këto raste vëllai ose motra nuk janë më të lidhur” është mjaft e vështirë për t’u shpjeguar përfundimisht.
Disa besojnë që do të thotë se nëse jobesimtari braktis besimtarin dhe ekziston çdo arsye për të besuar që braktisja është vendimtare, atëherë besimtari është i lirë për të përdorur divorcin. Ata që mbështesin këtë pikëpamje mësojnë që vargu 15 është një parantezë dhe që vargu 16 është i lidhur me vargun 14 si më poshtë:
- Vargu 14 thotë se gjendja ideale për një besimtar është të qëndrojë me një partner jobesimtar për shkak të ndikimit shenjtërues së një të krishteri në shtëpi.
- Vargu 16 sugjeron që nëpërmjet të qëndruarit në shtëpi; besimtari mund ta fitojë jobesimtarin për Krishtin.
- Vargu 15 është një parantezë që lejon besimtarin të ndahet (e ndoshta të martohet përsëri) n.q.s. ai ose ajo braktiset nga jobesimtari.
Shpresa e mundshme për shpëtim ka të bëjë më tepër me lidhjen e vazhdueshme sesa me largimin nga shtëpia e jobesimtarit.
Por studiues të tjerë të Biblës ngulin këmbë që vargu 15 ka të bëjë vetëm me subjektin e ndarjes dhe jo me divorcin apo me rimartesën. Për ta ai thjesht nënkupton që nëse jobesimtari ndahet, ai duhet të lejohet qetësisht ta bëjë këtë. Gruaja nuk është nën ndonjë detyrim për ta mbajtur martesën së bashku përveç asaj që ajo tashmë ka bërë. Perëndia na ka thirrur në paqe dhe nuk na kërkohet të përdorim shfaqje ndjenjash apo procese ligjore për të ndaluar jo besimtarin nga ndarja.
Cili pra është interpretimi i drejtë? Është e pamundur të vendosësh prerë. Ne na duket që Zoti na mësoi tek Mateu 19:9 që divorci lejohet vetëm kur njëri nga partnerët ka qenë fajtor për tradhëti bashkëshortore. Ne besojmë që në një rast të tillë partneri i pafajshëm është i lirë të martohet përsëri. Përsa i përket 1 e Korintasve 7:15 ne mund të jemi të prerë në atë që ai lejon ndarjen dhe rimartesën kur një jobesimtar ka braktisur partnerin e tij të krishterë. Megjithatë, ndonjë që është fajtor për këtë formë braktisjeje në mundësinë më të madhe do të hyjë në marrëdhënie të re mjaft shpejt dhe kështu që bashkimi fillestar do të thyhet sido qoftë. J. M. Davies shkruan:
Jobesimtari që ndahet, mjaft shpejt do të martohet me një tjetër dhe kjo gjë automatikisht thyen lidhjen martesore. Të ngulësh këmbë që partneri i braktisur të mbetet i pamartuar do të thotë t’i vendosësh atij apo asaj një zgjedhë që në shumicën e rasteve ata s’janë në gjendje ta mbajnë. {{19}}
7:16 Të kuptuarit e vargut 16 ndryshon disi duke u varur në interpretimin e vargut 15.
Nëse një person beson që vargu 15 nuk e miraton divorcin ai e tregon këtë varg si një provë. Ai thotë se besimi tani duhet të lejojë ndarjen, por s’duhet ta divorcojë jobesimtarin sepse kjo do të ruajë mundësinë e restaurimit të bashkimit martesor dhe mundësinë e shpëtimit të jobesimtarit. Nëse, nga ana tjetër, një person beson që divorci lejohet kur një besimtar është braktisur, atëherë ky varg është i lidhur me vargun 14 dhe vargu 15 konsiderohet si parantezë.
7:17 Ndonjëherë ekziston një ndjenjë midis të kthyerve të rinj që ata duhet të bëjnë një ndryshim të plotë në çdo fazë të jetës së tyre të dikurshme duke përfshirë institucionet shoqërore si martesa, gjëra që nuk janë të mëkatshme në vetvete. Në gëzimin e ri të shpëtimit, ekziston rreziku i përdorimit të një revolucioni të sforcuar për të përmbysur gjithçka që ka qenë e njohur më parë. Krishterimi nuk përdor revolucione të tilla me qëllim që të përmbushë qëllimet e tij. Për më tepër, ndryshimet e tij bëhen me mënyra paqësore. Në vargjet 17-24, apostulli shtron rregullin e përgjithshëm që për t’u bërë një i krishterë s’ka nevojë të përfshihesh në revolucione të ashpra kundër lidhjeve ekzistuese. Padyshim që në radhë të parë ai ka parasysh lidhjet martesore, por ai gjithashtu e fut këtë princip për lidhje shoqërore dhe raciale.
Çdo besimtar duhet të ecë në përputhje me thirrjen e Zotit. Nëse Ai e ka thirrur dikë kur ishte i martuar, atëherë ai duhet të ndjekë këtë me frikën e Zotit. Nëse Perëndia i ka dhënë hir për të jetuar një jetë beqare, atëherë ai njeri duhet ta ndjekë atë thirrje. Plus kësaj, nëse në kohën e kthimit të një burri ai është i martuar me një grua të pashpëtuar, ai s’ka përse ta përmbysë këtë, por duhet të vazhdojë duke bërë më të mirën për të kërkuar shpëtimin e gruas së tij. Ajo çfarë Pali po u thotë Korintasve nuk është vetëm për ta; këtë ai ua mëson të gjitha kishave. W.E.Vine shkruan:
Kur Pali thotë, “dhe kështu urdhëroj në të gjitha Kishat,” ai nuk është duke nxjerrë dekrete nga një qendër e caktuar, por thjesht është duke njoftuar Kishën në Korint që udhëzimet që u jepte atyre ishin ato që kishte dhënë në çdo kishë. {{20}}
7:18 Pali merret me subjektin e lidhjeve raciale në vargjet 18-19. Nëse një burrë ishte Jude në kohën e kthimit të tij në besim dhe mbarte në trupin e tij shenjën e rrethprerjes, ai s’kishte pse të kërkonte të hiqte të gjitha shenjat fizike të mënyrës së tij të vjetër të jetesës. Po kështu, nëse një burrë ishte një pagan në kohën e rilindjes së tij, ai s’kishte pse të kërkonte të fshihte të kaluarën e tij pagane duke marrë shenjat e një Judeu.
Ne gjithashtu mund të interpretojmë këtë varg duke thënë që nëse një Jude kthehej në besim, ai s’duhet të frikësohej për të vazhduar për të jetuar me gruan e tij judease. Ose n.q.s. një johebre kthehej, ai s’duhet të përpiqej të largohej nga prejardhja etnike e tij. Ajo çfarë vlen në të vërtetë nuk janë këto ndryshime të jashtme.
7:19 Përsa i përket thelbit të krishterimit, rrethprerja nuk është asgjë dhe parrethprerja nuk është asgjë. Ajo që vlen në të vërtetë është zbatimi i urdhërimeve të Perëndisë. Me fjalë të tjera për Perëndinë ka rëndësi ajo çfarë është brenda, jo ajo që është jashtë. Lidhjet e jetës nuk duhet të braktisen forcërisht me hyrjen e krishterimit. Kelly thotë, “Por më tepër, me anë të besimit të krishterë besimtari ngrihet në një pozicion ku ai është epror mbi çdo rrethanë.” {{21}}
7:20 Rregulli i përgjithshëm është që gjithsecili duhet të mbetet në Perëndinë në atë gjendje në të cilën është thirrur. Sigurisht, kjo gjë i referohet vetëm thirrjeve që nuk janë mëkatare në vetvete. Nëse një person merrej me punë të pista në kohën e kthimit të tij në besim, ai duhet t’i lërë ato. Por apostulli këtu merret me gjëra që s’janë gabim në vetvete. Kjo provohet nga vargjet që vijojnë ku diskutohet subjekti i skllevërve.
7:21 Çfarë duhet të bëjë një skllav kur ai shpëtohet? A duhet të ngrejë krye kundër atij që e zotëron dhe të kërkojë lirinë e tij? A ngul këmbë krishterimi që ne të sillemi poshtë e lart duke kërkuar “të drejtat tona?” Pali jep përgjigjen: “A je thirrur kur ishe skllav? Mos u pikëllo.” Me fjalë të tjera: A ishe një skllav në kohën kur u ktheve në besim? Mos u pikëllo pa qenë nevoja. Ti mund të jesh një skllav dhe përsëri të gëzosh bekimet më të larta të krishterimit.”
Por nëse mund të bëhesh i lirë, më mirë ta bësh këtë. Ka dy interpretime për këtë pjesë. Disa mendojnë që Pali thotë: “Nëse mund të bëhesh i lirë, në çfarëdo mënyre përfito nga rasti.” Të tjerë mendojnë që apostulli thotë se edhe pse një skllav mund të jetë një i lirë, krishterimi nuk i kërkon atij të përfitojë nga kjo liri. Por më tepër ai duhet t’i përdorë zinxhirët e tij si një dëshmi për Zotin Jezus. Shumica e njerëzve do të preferojnë interpretimin e parë (dhe ai ndoshta është më i saktë), por ata s’duhet ta nënvlerësojnë faktin që interpretimi i dytë do të ishte më afër në përputhje me shembullin që vetë Zoti Jezu Krisht na la neve.
7:22 Ai që është thirrur në Zotin kur ishte skllav, është i liruari i Zotit. Kjo nuk nënkupton një njeri të lindur i lirë, por një që u bë i lirë, pra një skllav që siguroi lirinë e tij. Me fjalë të tjera, n.q.s. një njeri ishte një skllav në kohën e kthimit të tij në besim, ai s’duhet ta lejojë këtë gjë ta shqetësojë atë sepse ai është i liruari i Zotit. Ai u lirua nga mëkatet e tij dhe nga skllavëria e Satanit. Në anën tjetër, n.q.s. një njeri ishte i lirë në kohën e kthimit të tij në besim, ai duhet të kuptojë që prej tani e më pas ai është një skllav, i lidhur duar e këmbë tek Shpëtimtari.
7:23 Çdo i krishterë është blerë me një çmim. Dhe që tani e tutje i takon Atij që e bleu, Zotit Jezus. Ne duhet të jemi skllevërit e Krishtit dhe të mos bëhemi skllevër të njerëzve.
7:24 Prandaj, s’ka rëndësi se i çfarë gjendjeje shoqërore ishte dikush, ai mund të mbetet vazhdimisht tek Perëndia në po atë gjendje. Këto dy fjalë, tek Perëndia, janë çelësi që hap të gjithë të vërtetën. N.q.s. një njeri është tek Perëndia, edhe vetë skllavëria mund të bëhet liri e vërtetë. “Është kjo gjë që fisnikëron dhe shenjtëron çdo pozicion në jetë.”
7:25 Në vargjet 25-38, apostulli i drejtohet të pamartuarve, qofshin meshkuj apo femra. Fjala virgjëreshë mund të përdoret për t’iu drejtuar të dy palëve. Vargu 25 është një varg tjetër që disa e kanë përdorur për të mësuar që përmbajtja e këtij kapitulli nuk është me patjetër e frymëzuar. Ata madje shkojnë në ekstreme të tilla saqë thonë se Pali, duke qenë një beqar, ishte një shovinist mashkullor dhe që paragjykimet e tij personale janë reflektuar në atë çfarë ai ka thënë këtu! Të miratosh një qëndrim të tillë, sigurisht, do të thotë t’i japësh një goditje të ashpër frymëzimit të Shkrimeve. Kur Pali thotë që s’ka urdhër nga Zoti për virgjëreshat, ai thjesht do të thotë që gjatë shërbesës tokësore të Zotit, Ai nuk na la ndonjë udhëzim të përcaktuar për këtë subjekt. Prandaj Pali jep mendimin [vendim] e tij si njeri që ka fituar mëshirën e Zotit për të qenë i besueshëm dhe mendimi i tij është i frymëzuar nga Perëndia.
7:26 Në përgjithësi është mirë të jesh i pamartuar, për shkak të ngushticës së tanishme. Ngushtica e tanishme i referohet vuajtjeve të kësaj jete tokësore në përgjithësi. Ndoshta ishte një kohë e veçantë ngushtice në kohën që Pali shkroi këtë letër. Megjithatë, ngushtica ka vazhduar të ekzistojë dhe do të zgjasë derisa të vijë Zoti.
7:27 Këshilla e Palit është që ata që janë tashme të martuar s‘duhet të kërkojnë të ndahen. Nga ana tjetër, nëse një burrë është i zgjidhur nga gruaja, ai s’duhet të kërkojë një grua. Shprehja i zgjidhur nga një grua këtu s’do të thotë i ve apo i divorcuar. Thjesht do të thotë i lirë nga varësia e martesës dhe mund të përfshijë ata që nuk martohen kurrë.
7:28 Asgjë që Pali thotë s’duhet të komentohet për të treguar se është një mëkat të martohesh. Mbi të gjitha, martesa u krijua nga Perëndia në kopshtin e Edenit përpara se mëkati të hynte në botë. Ishte vetë Perëndia që deklaroi, “Nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm” (Zanafilla 2:18). “Martesa të nderohet nga të gjithë dhe shtrati martesor i papërlyer” (Heb. 13:4). Pali diku tjetër flet për ata që ndalojnë martesën sikur ajo të jetë një shenjë e heqjes dorë nga besimi në ditët e fundit (1 Tim 4:1-3).
Kështu Pali thotë, “Por, edhe në qoftë se martohesh, ti nuk mëkaton; edhe nëse një virgjëreshë martohet, nuk mëkaton.” Të sapokthyerit në krishterim s’duhet të mendojnë që ka diçka gabim në lidhjet martesore. Përsëri Pali shton që ato gra që martohen do të kenë shtrëngim në mish. Kjo do të përfshijë rraskapitjen që ka të bëjë me lindjen e fëmijës, etj.. Kur Pali thotë, “unë dëshiroj t’ju kursej juve,”ai mund të nënkuptojë (1) dëshiroj t’ju kursej juve në vuajtjet fizike që shoqërojnë gjendjen e martesës, në veçanti problemet e jetës familjare, ose (2) dëshiroj t’ju kursej juve, lexuesit, nga lista e gjithë këtyre problemeve.
7:29 Pali dëshiron ta theksojë këtë sepse koha tanimë është shkurtuar, ne duhet t’i kemi të dorës së dytë madje edhe këto marrëdhënie legjitime të jetës me qëllim që t’i shërbejmë Zotit. Ardhja e Krishtit është afër dhe megjithëse burrat dhe gratë duhet të përmbushin detyrat e tyre reciproke me besnikëri, ata duhet të kërkojnë të vendosin Krishtin të parin në jetët e tyre. Ironside e shpreh këtë gjë kështu:
Secili duhet të veprojë duke pasur parasysh faktin që koha në të vërtetë fluturon, kthimi i Zotit është afër dhe asnjë konsideratë për rehatinë personale nuk duhet të lejohet që të pengojë devotshmërinë për të bërë vullnetin e Perëndisë. {{22}}
W. E. Vine thotë:
Sigurisht, kuptimi nuk është që një burrë i martuar duhet të përmbahet për të mos u sjellë ashtu si duhet të sillet një burrë, por që marrëdhënia ndaj gruas së tij duhet të jetë plotësisht e volitshme ndaj lidhjes së tij më të lartë me Zotin… i cili duhet të ketë vendin e parë në zemër; ai s’duhet të lejojë që një lidhje e natyrshme të pengojë bindjen e tij ndaj Krishtit. {{23}}
7:30 Hidhërimeve, gëzimeve, zotërimeve të jetës nuk duhet t’u jepet një vend parësor në jetët tona. Të gjitha këto duhet të jenë në varësi të orvatjeve tona për të blerë me shumicë mundësi për t’i shërbyer Zotit ndërsa është ende ditë.
7:31 Duke jetuar jetët tona në tokë është e pashmangshme që ne kemi një masë të caktuar kontaktesh me gjëra tokësore. Në jetën e besimtarit ka një përdorim të lejueshëm të këtyre gjërave. Megjithatë, Pali lajmëron që ndërkohë që ne mund t’i përdorim ato, ne nuk duhet t’i keqpërdorim ato. P.sh., i krishteri nuk duhet të jetojë për ushqimin, veshjet, qejfet. Ai mund t’i përdorë ushqimin dhe veshjet si një gjë thelbësore për të jetuar, por ato s’duhet të bëhen perëndia e jetës së tij. Martesa, prona, tregtia apo aktivitetet muzikore, shkencore, artistike kanë vendin e tyre në botë, por të gjitha mund të provojë një tërheqje të vëmendjes nga jeta frymërore n.q.s. lejohen të bëjnë këtë gjë.
Shprehja forma e kësaj bote po kalon është marrë nga teatri dhe i referohet ndrimit të skenave. Ajo flet për kalimin e të gjithave që ne shohim sot përreth nesh. Karakteri i saj i shkurtuar është shprehur mjaft mirë në vargjet e famshme të Shekspirit: “Gjithë bota është një skenë dhe gjithë burrat dhe gratë janë thjesht aktorë. Ata kanë daljet dhe hyrjet e tyre dhe një njeri në kohën e tij luan shumë pjesë.”
7:32 Pali dëshiron që të krishterët të jenë pa merak. Ai nënkupton ato merake që do t’i pengojnë ata në shërbesën ndaj Zotit. Dhe kështu ai vazhdon të shpjegojë që i pamartuari merakoset për gjërat e Zotit – si mund t’i pëlqejë Zotit. Kjo s’do të thotë që gjithë besimtarët e pamartuar në të vërtetë i kushtohen plotësisht Zotit, por do të thotë që gjendja e të pamartuarit siguron mundësinë për të bërë këtë gjë në një mënyrë që të martuarit s’mund ta bëjnë.
7:33 Përsëri kjo s’do të thotë që një i martuar s’mund të jetë mjaft i vëmendshëm në gjërat e Zotit, por është një vëzhgim i përgjithshëm që jeta e martesës kërkon që një burrë t’i pëlqejë gruas së tij. Ai ka detyrime shtesë për të cilat duhet të mendojë. Ashtu si W.E.Vine ka theksuar: “Në përgjithësi, n.q.s. një njeri është i martuar, ai ka kufizuar hapësirën e shërbesës së tij. Nëse ai është i pamartuar, ai mund të shkojë deri në skajet e tokës dhe të shpallë Ungjillin.” {{24}}
7:34 E pamartuara kujdeset për gjërat e Zotit që të jetë e shenjtë në trup e në frymë. Kurse e martuara kujdeset për gjërat e botës, si mund t’i pëlqejë burrit. Edhe këtu duhet një fjalë për shpjegim. E pamartuara apo virgjëresha është në gjendje të japë një pjesë më të madhe të kohës së saj për gjërat e Zotit. Shprehja “që të jetë e shenjtë në trup dhe në frymë” nuk do të thotë që gjendja e të pamartuarës është më e shenjtë, por thjesht që ajo mund të jetë më e veçuar si një trup dhe në frymë për punën e Zotit. Ajo nuk është në mënyrë thelbësore më e pastër, por koha e saj është më e lirë.
Përsëri, e martuara kujdeset për gjërat e botës. Kjo s’do të thotë që ajo jepet më shumë pas botës sesa gruaja e pamartuar, por që dita e saj në mënyrë të domosdoshme duhet t’i kushtohet në një anë detyrimeve tokësore si p.sh., kujdesit për shtëpinë. Këto gjëra janë të lejueshme dhe të drejta, dhe Pali nuk i kritikon dhe as nënvlerëson ato; ai thjesht është duke thënë që një grua e pamartuar ka rrugë më të gjëra për shërbesë dhe më shumë kohë sesa një grua e martuar.
7:35 Pali nuk po e shpall këtë sistem për t’i vënë njerëzit në një sistem të ashpër skllavërie. Ai thjesht i udhëzon ata për dobinë e tyre kështu që kur të mendojnë për jetët e tyre dhe për shërbesën e Zotit ata mund ta gjykojnë udhëheqjen e Tij në dritën e gjithë këtij urdhërimi. Qëndrimi i tij është që beqaria është e mirë dhe i krijon mundësinë një njeriu për t’iu kushtuar Zotit pa u shkëputur. Përsa i përket Palit, njeriu është i lirë të zgjedhë qoftë martesën apo beqarinë. Apostulli nuk do të vërë një lak mbi asnjë apo t’i futë ata nën një skllavëri.
7:36 Vargjet 36-38 janë ndoshta vargjet më të keqkuptuara në këtë kapitull dhe ndoshta në të gjithë letrën. Shpjegimi i përbashkët është ky: Në kohën e Palit një burrë ushtronte një kontroll të ashpër mbi gjithë shtëpinë e tij. Ishte në dorën e tij nëse një nga vajzat e tij do të martohej apo jo. Ato nuk mund të martoheshin pa lejen e tij. Kështu këto vargje duhet të merren si të tilla: nëse një burrë refuzon të lejojë vajzat e tij të martohen kjo është një gjë e mirë, por nëse i lejon ato të martohen, ai nuk bën ndonjë mëkat.
Një interpretim i tillë duket pothuajse i pakuptimtë përsa i përket udhëzimit për popullin e Perëndisë në kohën e tanishme. Ky interpretim nuk përputhet me tekstin e pjesës tjetër të kapitullit dhe duket një ngatërresë e pashpresë.
RSV e përkthen fjalën virgjëreshë si “e fejuar.” Atëherë mendimi do të ishte që nëse një burrë martohet me të fejuarën e tij, ai nuk mëkaton; por nëse heq dorë nga martesa me të, është më mirë. Një pikëpamje e tillë është e ngarkuar me plot vështirësi.
Në komentin e tij mbi 1 Korintasve, William Kelly paraqet një alternativë e cila duket se ka një meritë të madhe. Kelly beson që fjala virgjëreshë (parthenos) mund të përkthehet gjithashtu “virgjëri” {{25}}. Kështu që pjesa nuk flet për vajzat e virgjëra të një njeriu, por për vet virgjërinë e tij. Sipas këtij interpretimi kjo pjesë thotë që nëse një njeri qëndron i pamartuar ai bën mirë, por nëse vendos të martohet ai nuk mëkaton.
John Nelson Darby, përdor të njëjtin interpretim në Përkthimin e tij të Ri:
Por nëse dikush mendon se ai sillet në mënyrë të pahijshme me virgjërinë e tij dhe nëse i ka kaluar mosha e rinisë dhe kështu duhet të jetë, le të bëjë si të dojë, ai nuk mëkaton, le të martohet. Por ai që qëndron i palëkundur në zemrën e tij, duke mos pasur nevojë, por ka autoritet mbi vullnetin e tij dhe ka gjykuar në zemrën e tij për të ruajtur virgjërinë e tij, bën mirë; dhe ai që nuk martohet bën më mirë.
Duke e parë vargun 36 me më shumë hollësi, ne kuptojmë prej tij që nëse një njeri ka arritur në pjekurinë e tij të plotë dhe nëse ai nuk e ndjen që ka dhuntinë e vetpërmbajtjes, ai nuk mëkaton duke u martuar. Ai ndjen e kupton që nevoja i kërkon atij të veprojë ashtu dhe kështu ai duhet të bëjë çfarë të dojë në këtë rast, pra të martohet.
7:37 Por nëse një njeri ka vendosur t’i shërbejë Zotit pa shkëputje dhe nëse ka vetëkontroll të mjaftueshëm kështu që të mos ketë nevojë që ai të martohet, nëse ka vendosur të ruajë gjendjen e të pamartuarit dhe kjo me një pikëpamje për të lavdëruar Perëndinë në shërbesë, atëherë ai bën mirë.
7:38 Përfundimi është që ai që ia kushton vetveten {{26}} martesës bën mirë, por ai që ruan gjendjen e të pamartuarit për një shërbesë më të madhe për Zotin bën edhe më mirë.
7:39 Dy vargjet e fundit të kapitullit përmbajnë këshilla ndaj vejushave. Një grua është e lidhur me ligj me burrin e saj përsa kohë burri i saj rron. Ligji këtu është ligji i martesës, i vendosur nga Perëndia. Nëse burri i një gruaje vdes, ajo është e lirë të martohet me një burrë tjetër. E njëjta e vërtetë gjendet tek Rom 7:1-3, ku thuhet se vdekja thyen lidhjen martesore. Megjithatë apostulli shton cilësimin që ajo është e lirë të martohet me cilin të dojë, veçse kjo punë të bëhet në Zotin. Para së gjithash, kjo do të thotë që personi me të cilin martohet duhet të jetë një i krishterë, por nënkupton edhe më tepër se kaq. Në Zotin, do të thotë, “sipas vullnetit të Zotit.” Me fjalë të tjera, ajo mund të martohet me një të krishterë dhe përsëri të jetë jashtë vullnetit të Zotit. Ajo duhet të kërkojë udhëheqjen e Zotit në këtë çështje të rëndësishme dhe të martohet me besimtarin që Zoti ka për të.
7:40 Gjykimi i sinqertë i Palit është që një e ve është më e lumtur nëse mbetet e pamartuar. Kjo nuk bie në kundërshtim me 1 Tim. 5:14 ku Pali thotë që vejushat e reja duhet të martohen. Këtu ai shpreh idenë e tij të përgjithshme, kurse tek i Timoteut jep një përjashtim të veçantë.
Më pas ai shton, “mendoj se edhe unë kam Frymën e Perëndisë.” Disa i keq kuptojnë këto fjalë sikur ato nënkuptojnë që Pali nuk ishte i sigurt për veten kur thotë këto gjëra! Përsëri ne protestojmë fuqishëm kundër çdo interpretimi të tillë. S’mund të ketë asnjë dyshim mbi frymëzimin e asaj çfarë Pali shkroi në këtë pjesë. Ai këtu ka përdorur ironi. Apostullimi dhe mësimi i tij ishin sulmuar nga disa në Korint. Ata shpallnin se kishin mendjen e Zotit në ato gjëra që thoshin. Në fakt Pali thotë, “çfarëdo gjëje tjetër që mund të thonë të tjerët për mua, unë mendoj gjithashtu se kam Frymën e Perëndisë. Ata shpallnin se e kishin Atë, por me siguri ata nuk mendonin që kishin një monopol në Frymën e Shenjtë.”
Ne dimë që Pali në të vërtetë ka Frymën në gjithçka që na shkroi dhe që rruga e lumturisë për ne është të ndjekim udhëzimet e tij.
B. Në lidhje me ngrënien e mishit të ofruar idhujve (8:1-11:1)
Çështja e ngrënies së mishit ofruar idhujve është marrë në dorë në kapitujt 8:1 deri 11:1, një problem i vërtetë për ata që kthehen në besim tek Krishti direkt nga paganizmi. Ndoshta në një rast ata gjenden të ftuar në një ngjarje shoqërore në një tempull ku bëhet një festë e madhe me mish të ofruar më parë idhujve. Ose ndoshta ata kanë shkuar në dyqan për të blerë mish dhe shohin që shitet mish që u është ofruar idhujve. Kjo gjë sigurisht nuk ndikon cilësinë e mishit, por a duhet ta blejë atë një i krishterë? Në një rast tjetër, një besimtar është i ftuar në një shtëpi dhe i shërbehet ushqim që i është ofruar ndonjë hyjnie idhull. Nëse ai e di këtë gjë, a duhet të marrë pjesë në ushqim? Pali i përgjigjet këtyre pyetjeve.
8:1 Apostulli fillon duke thënë që përsa u përket flijimeve për idhujt, që si korintasit ashtu dhe vetë ai e dinin, nuk ishte një subjekt për të cilin ata ishin plotësisht të paditur. Ata të gjithë dinin, p.sh., që akti i thjeshtë i ofrimit të një cope mishi tek një idhull nuk e kishte ndryshuar atë në asnjë aspekt. Shija dhe ushqyeshmëria e tij mbeten po njësoj. Megjithatë, Pali vë në dukje që njohuria krekos, kurse dashuria ndërton. Kjo do të thotë që njohuria nuk është e mjaftueshme në një çështje të tillë. N.q.s. njohuria do të ishte i vetmi princip që do përdorej, atëherë ajo mund të na çonte në krenari. Në të vërtetë në çdo çështje të tillë i krishteri s’duhet të përdorë vetëm njohuri, por edhe dashuri. Ai nuk duhet të vlerësojë vetëm atë që është e lejueshme për të, por edhe atë që është më e mira për të tjerët.
8:2-3 W.E.Vine e parafrazon vargun 2 si më poshtë: “Nëse një njeri imagjinon se ka plotësisht njohurinë e duhur, ai madje nuk ka filluar të dijë se si duhet të fitohet ajo.” Pa dashuri s’mund të ketë njohuri të vërtetë. Nga ana tjetër, nëse dikush e do Perëndinë, ai është i njohur prej Tij në kuptimin që Perëndia e miraton atë. Sigurisht që nga njëra anë, Perëndia njeh secilin, dhe nga ana tjetër Ai njeh veçanërisht ata që janë besimtarë. Por këtu fjala “njoh” është përdorur për të treguar miratim ose favor. Nëse dikush merr vendimet e tij për çështje të tilla (si mishi i ofruar idhujve) me anë të dashurisë ndaj Perëndisë dhe njeriut dhe jo vetëm me anë të njohurisë, ky person fiton buzëqeshjen e miratimit të Perëndisë.
8:4 Përsa u përket gjërave që u ofrohen idhujve, besimtarët kuptojnë që një idhull nuk është një perëndi e vërtetë me fuqi, njohuri dhe dashuri. Pali nuk po mohonte ekzistencën e idhujve; ai e dinte që gjëra të tilla kishte, si p.sh. imazhe të bëra nga gurë dhe drurë. Më pas ai pohon që pas këtyre idhujve ka fuqi demonësh. Por ajo që ai thekson këtu është se perënditë që këta idhuj pretendojnë se paraqesin nuk ekzistojnë. Nuk ka perëndi tjetër veç një, që është Perëndia dhe Ati i Zotit tonë Jezus Krisht.
8:5 Pali pranon që kishte shumë të ashtuquajtura perëndi në mitologjinë pagane, si Jupiteri, Mërkuri, etj.. Disa nga këto perëndi supozohej se jetonin në qiell, dhe të tjera si Neptuni këtu në tokë. Në këtë kuptim ka shumë perëndi dhe shumë zotër, pra qenie mitologjike që njerëzit adhuronin dhe që ishin skllevër të tyre.
8:6 Besimtarët e dinë që ka vetëm një Perëndi të vërtetë, Ati, nga i cili janë të gjitha gjërat dhe ne në Të. Kjo do të thotë që Perëndia, Ati ynë, është Burimi ose Krijuesi i të gjitha gjërave dhe që ne jemi krijuar për Të. Me fjalë të tjera, Ai është qëllimi i ekzistencës sonë. Ne gjithashtu dimë se ka vetëm një Zot, të quajtur Jezu Krisht, me anë të të cilit janë të gjitha gjërat dhe ne jetojmë me anë të Tij. Shprehja “me anë të të cilit” përshkruan Zotin Jezus si ndërmjetës apo përfaqësues të Perëndisë, ndërsa shprehja “ne jetojmë me anë të Tij” tregon që është nëpërmjet Atij që ne jemi krijuar dhe shpenguar.
Kur Pali thotë që ka veçse një Perëndi, Ati dhe një Zot Jezu Krishti, ai nuk nënkupton që Zoti Jezu Krisht nuk është Perëndi. Për më tepër ai thjesht tregon rolet përkatëse që këta dy Persona të Trinitetit përmbushën në krijim dhe në shpengim.
8:7 Por jo të gjithë të krishterët, veçanërisht të sapokthyerit në besim, kuptojnë lirinë që ata kanë në Krishtin Jezus. Duke ardhur nga një e kaluar idhujtare dhe duke qenë të mësuar me idhujt, ata mendojnë se kryejnë idhujtari kur hanë mish që u është flijuar idhujve. Ata mendojnë se idhulli është një e vërtetë dhe prandaj ndërgjegjja e tyre, duke qenë e dobët, përlyhet.
Shprehja e dobët këtu nuk do të thotë e dobët fizikisht apo edhe frymërisht. Është një termë që përshkruan ata që janë shumë të ndërgjegjshëm në çështje të parëndësishme të moralit. P.sh., Perëndia nuk mendon që është një gabim për një besimtar të hajë mish derri. Ishte gabim për një Jude të bënte këtë gjë në Dh.V., por një i krishterë është plotësisht i lirë për të marrë pjesë në një ushqim të tillë. Megjithatë, një Jude i kthyer në krishterim mund të ketë ende ngurim për këtë gjë. Ai mund të ndiejë që është gabim të hash një biftek derri. Ai është, siç e quan Bibla, një vëlla i dobët. Do të thotë që ai nuk jeton duke gëzuar plotësisht liritë e tij të krishtere. Në të vërtetë, përsa kohë që ai mendon se është gabim të hajë mish derri, ai mëkaton nëse e bën këtë gjë. Kjo është ajo çfarë nënkuptohet me anë të shprehjes ndërgjegjja e tyre, duke qenë e dobët, përlyhet. Nëse ndërgjegjja ime dënon një veprim të caktuar edhe unë vazhdoj dhe e bëj atë, atëherë unë kam mëkatuar. “Çdo gjë që nuk bëhet me besim është mëkat.” (Rom. 14:23)
8:8 Të ngrënit në vetvete nuk është një çështje e një rëndësie të madhe për Perëndinë. E hequra dorë nga disa ushqime nuk na favorizon ne përpara Perëndisë, dhe as pjesëmarrja në ushqime të tilla nuk na bën ne të krishterë më të mirë.
8:9 Por megjithëse nuk ka asgjë për t’u fituar duke ngrënë këto ushqime, mund të ketë më shumë humbje nëse duke bërë kështu unë bëhem shkak që një i krishterë i dobët të pengohet. Këtu duhet të hyjë principi i dashurisë. Një i krishterë ka liri për të ngrënë mish i cili më parë u është flijuar si sakrificë idhujve, por do të ishte shumë gabim për të ta hante atë nëse duke bërë kështu ai ofendon një vëlla apo motër të dobët.
8:10 Rreziku është se vëllai i dobët mund të inkurajohet për të bërë atë që ndërgjegjja e tij dënon, n.q.s. ai sheh dikë tjetër duke bërë diçka që për të është e dyshimtë. Në këtë varg, apostulli dënon ngrënien në një tempull idhujsh për shkak të ndikimit që mund të ketë tek të tjerët. Sigurisht, që kur Pali flet këtu për ngrënien në një tempull idhujsh, ai i referohet disa ngjarjeve shoqërore ose disa festimeve të zakonshme si p.sh. martesat. Asnjëherë nuk është e drejtë të hash në një tempull të tillë nëse mishi u përfshi në çfarëdo lloj mënyre në ndonjë adhurim idhulli. Pali më pas e dënon këtë gjë (10:15-26). Shprehja nëse dikush të sheh ty që ke njohuri do të thotë: Nëse dikush të sheh ty, që ke një masë të plotë të lirisë së krishtere, që di që mishi i ofruar idhujve nuk është i papastër, etj.. Këtu principi i rëndësishëm është që ne duhet jo vetëm të marrim parasysh se çfarë efekti mund të ketë një veprim i tillë në veten tonë, por madje më e rëndësishmja është se çfarë efekti ka ajo gjë tek të tjerët.
8:11 Një njeri mund ta shfaqë në mënyrë të tillë njohurinë e tij mbi çfarë është e lejueshme për një të krishterë, saqë të shkaktojë pengesën e një vëllai të krishterë. Fjala humbet nuk do të thotë që ai do të humbë shpëtimin e tij të përjetshëm. Nuk do të thotë humbje e të qenurit, por humbje e qenurit mirë. Dëshmia e këtij vëllai të dobët do të lëndohej dhe jeta e tij do të ndikohej në të kundër përsa i përket dobishmërisë për Perëndinë. Serioziteti i madh i ofendimit të një vëllai më të dobët në Krishtin është treguar në këtë mënyrë me anë të fjalëve për të cilin vdiq Krishti. Argumenti i Palit është që nëse Zoti Jezu Krisht e deshi kaq shumë këtë njeri saqë ai me dëshirë vdiq për të, ne s’duhet të guxojmë të pengojmë ecjen e tij frymërore përpara duke bërë ndonjë gjë që do ta pengonte atë. Për disa copa mishi nuk ia vlen barra qiranë!
8:12 Nuk është vetëm një çështje e të mëkatuarit kundër një vëllai në Krishtin, ose e plagosjes së ndërgjegjes së tij të dobët. Ajo përbën një mëkat kundër vet Krishtit. Çfarëdo që ne bëjmë ndaj një prej vëllezërve më të vegjël të Tij ne e bëjmë ndaj Tij. Ajo që lëndon një prej gjymtyrëve të Trupit lëndon po ashtu edhe vetë Kreun. W.E.Vine vë në dukje që duke u marrë me çdo subjekt, apostulli i drejton lexuesit e tij për t’i parë ato në dritën e vdekjes shlyese të Krishtit. Barnes thotë, “është një thirrje që del nga dashuria e thellë dhe e dhembshur, nga vuajtjet dhe nga rënkimet e vdekjes së Birit të Perëndisë” {{27}}. Të mëkatosh kundër Krishtit është çfarë F.L. Godet e quan “krimi më i madh.” Duke vënë re këtë gjë, ne duhet të jemi mjaft të kujdesshëm për të kontrolluar gjithë veprimet tona në dritën e ndikimeve të këtyre veprimeve tek të tjerët, dhe për t’u përmbajtur nga bërja e çdo gjëje që do të çonte një vëlla në ofendim.
8:13 Ngaqë është mëkat kundër Krishtit të skandalizosh vëllanë, Pali shpall që ai nuk do të hajë kurrë mish nëse duke bërë kështu ai skandalizon vëllanë e tij. Puna e Perëndisë në jetën e një personi tjetër është tepër më e rëndësishme sesa një rosto e shijshme. Megjithëse subjekti i mishit flijuar idhujve nuk është problem për shumicën e të krishterëve sot, principet që Fryma e Perëndisë na jep ne në këtë pjesë janë të një vlere të përhershme. Ka shumë gjëra sot në jetën e krishtere, që edhe pse nuk janë të ndaluara në Fjalën e Perëndisë përsëri shkaktojnë ofendime të panevojshme te të krishterët më të dobët. Ndërkohë që ne mund të kemi të drejtën për të marrë pjesë në to, një e drejtë më e madhe është të paraprijmë atë të drejtë për mirëqenien frymërore të atyre që ne duam në Krishtin, të shokëve tanë besimtarë.
Në pamje të parë, kapitulli 9 mund të duket sikur tregon një subjekt të ri. Megjithatë çështja e mishit të flijuar idhujve vazhdon për dy kapituj më shumë. Pali thjesht ndalon këtu për të dhënë shembullin e tij të vetmohimit për të mirën e të tjerëve. Ai dëshironte të paraprinte të drejtën e tij për mbështetje financiare si një apostull në përputhje me principin e vendosur në 8:13. Kështu kapitulli 9 është i lidhur ngushtë me kapitullin 8.
9:1 Siç e dimë, në Korint kishte disa që vinin në dyshim autoritetin e Palit. Ata thanë që ai nuk ishte një nga të dymbëdhjetët e kështu që nuk ishte një apostull i vërtetë. Pali proteston duke thënë se ai ishte i lirë nga autoriteti i njerëzve dhe ishte një apostull i vërtetë i Zotit Jezus. Ai e bazon shpalljen e tij në dy fakte. Para së gjithash, ai e kishte parë Jezu Krishtin Zotin tonë në ringjallje. Kjo ndodhi gjatë rrugës për në Damask. Ai gjithashtu i tregon vetë korintasit si një provë e apostullimit të tij duke i pyetur: A nuk jeni ju vepra ime në Zotin? Nëse ata kishin ndonjë dyshim mbi apostullimin e tij, duhet të kontrollonin vetveten. A ishin ata të shpëtuar? Sigurisht që ata do të thoshin se ishin të shpëtuar. Mirë pra, kush i drejtoi ata për tek Krishti? Apostulli Pali i drejtoi! Prandaj, vetë ata ishin provë e faktit që ai ishte një apostull i vërtetë i Zotit.
9:2 Të tjerët mund të mos e njihnin atë si një apostull, por me siguri që korintasit duhet ta njihnin. Ata ishin vula e apostullimit të tij në Zotin.
9:3 Vargu 3 me sa duket i referohet asaj që kishte kaluar më parë (dhe jo asaj që do të pasonte, siç e thekson NKJV). Pali thotë që ajo gjë që sapo ka thënë është mbrojtja e tij ndaj atyre që e hetojnë, ose që vënë në dyshim autoritetin e tij si një apostull.
9:4 Në vargjet 4-14, apostulli diskuton të drejtat e tij si një apostull për mbështetjen financiare si një që ishte dërguar nga Zoti Jezus. Palit i ishte dhënë e drejta për shpërblime financiare nga besimtarët. Megjithatë, ai jo gjithmonë kishte ngulur këmbë në këtë të drejtë. Ai shpesh kishte punuar me duart e tij, duke bërë çadra, me qëllim që të mund të ishte në gjendje për ta shpallur Ungjillin falas. Pa dyshim kritikët e tij përfituan nga kjo gjë, duke sugjeruar që arsyeja që ai nuk merrte mbështetje ishte se ai e dinte që nuk ishte një apostull i vërtetë. Ai e paraqet subjektin duke bërë një pyetje: “A nuk kemi edhe ne të drejtë të hamë e të pimë? – pra – pa punuar për to? A nuk kemi ne të drejtë për t’u mbështetur nga Kisha?”
9:5 A nuk kemi edhe ne të drejtë të marrim me vete një bashkëshorte, që të jetë motër në besim, sikurse edhe apostujt e tjerë, edhe vëllezërit e Zotit, edhe Kefa? Ndoshta disa nga kritikët e Palit sugjeronin që Pali nuk martohej sepse ai e dinte që ai dhe gruaja e tij nuk do kishin të drejtë të mbaheshin nga kishat. Pjetri dhe apostujt e tjerë ishin të martuar, ashtu si edhe vëllezërit e Zotit. Këtu apostulli po thotë që ai ka po aq të drejtë të martohet dhe të gëzojë mbështetjen e të krishterëve si për vete ashtu edhe për gruan e tij. Shprehja “të marr me vete një bashkëshorte,” i referohet jo vetëm të drejtës për t’u martuar, por gjithashtu dhe të drejtës së mbështetjes si për gruan ashtu edhe për burrin. Vëllezërit e Zotit ndoshta janë gjysëm-vëllezërit e Tij të vërtetë ose të afërmit e Tij. Vetëm ky tekst nuk e zgjidh këtë problem, megjithëse Shkrime të tjera tregojnë që Maria kishte fëmijë të tjerë pas Jezusit, të parëlindurit të saj (Llu. 2:7; Mat. 1:25; 12:46; 13:55; Mar. 6:3; Gjo. 2:12; Gal. 1:19).
9:6 Duket sikur Barnaba ashtu si dhe Pali, kishte punuar për të siguruar nevojat materiale ndërkohë që shpallte Ungjillin. Pali pyet se a nuk kishin të drejtë ata të dy të mos punonin dhe që njerëzit e Perëndisë të kujdeseshin për ta.
9:7 Apostulli e bazoi thirrjen e tij të parë për mbështetje financiare në shembullin e apostujve të tjerë. Ai tani, i drejtohet një argumenti nga punët njerëzore. Një ushtar nuk dërgohet në luftë me shpenzimet e veta. Kushdo që mbjell vresht s’mund të bëjë pa ngrënë nga fruti i tij. Përfundimisht, një bari nuk kullot një tufë pa pasur të drejtën për të ngrënë nga qumështi i tufës. Shërbesa e të krishterëve është si fusha e luftës, agrikultura apo jeta baritore. Ajo përfshin luftim kundër armikut, kujdesin për pemët frutore të Perëndisë, dhe shërbesë si një nënbari për delet e Tij. Nëse e drejta për mbështetje është e njohur në këto drejtime tokësore, aq më shumë duhet të njihet ajo në shërbesën e Zotit!
9:8 Pali më pas i drejtohet Dh.V. për më tepër prova për këtë pikë. A duhet ta bazojë ai argumentin e tij thjesht në këto gjëra tokësore të jetës, si lufta, agrikultura dhe blegtoria? A nuk thonë edhe Shkrimet të njëjtat gjëra?
9:9 Tek LiP 25:4 është shprehur qartë që goja e një kau nuk duhet lidhur kur ai shin. Pra, kur një kafshë përdoret në korrje ajo duhet të lejohet të marrë diçka nga të korrat. A u merrka Perëndia me qetë vallë? Perëndia kujdeset për qetë, por Ai nuk i shkroi këto gjëra në Dh.V. thjesht për hir të kafshëve të pagoja. Ishte një princip frymëror që përfshihej aty për t’u përdorur në jetën e shërbesën tonë.
9:10 Apostulli e thotë këtë për ne? Përgjigjja është “Po,” mirëqenia jonë ishte në mendjen e Tij kur këto gjëra u shkruan. Kur një njeri lëron ai duhet të lërojë me shpresë për ndonjë shpërblim. Po kështu, kur një njeri shin, ai duhet të jetë në gjendje të presë të korrat si shpërblim. Shërbesa e krishtere i ngjan lërimit e shirjes, dhe Perëndia ka shpallur që ata që merren me këto aspekte të shërbesës së Tij nuk duhet ta bëjnë atë me shpenzimet e tyre.
9:11 Pali flet për vetveten si të ketë mbjellë gjëra frymërore mes të krishterëve në Korint. Me fjalë të tjera, ai erdhi në Korint duke u shpallur atyre Ungjillin dhe duke u mësuar atyre të vërteta të çmuara frymërore. Duke qenë kështu, a po kërkon ai shumë nëse si përgjigje ata duhet t’i shërbenin atij me të ardhurat e tyre apo me gjëra të tjera materiale? Argumenti është që “shpërblimet e predikuesve janë tepër të ulta në krahasim me vlerën që ai ka dhënë. Të mirat materiale janë të vogla në krahasim me bekimet frymërore.”
9:12 Pali ishte në dijeni që Kisha në Korint mbështeste të tjerët të cilët predikonin apo mësonin aty. Ata e njihnin këtë detyrim për të tjerët, por jo për apostullin Pal, e prandaj ai pyet: “N.q.s. të tjerë kanë pjesë të kësaj të drejtë mbi ju, a nuk do ta kishim ne shumë më tepër?” Nëse ata e njihnin të drejtën e të tjerëve për mbështetje financiare, atëherë përse nuk duhet ta njihnin që ai, babai i tyre në besim, e kishte këtë të drejtë? Padyshim që disa nga ata që mbështeteshin ishin mësues të Judaizmit. Pali shton që, megjithëse ai e kishte këtë të drejtë, ai nuk e përdori atë me korintasit, por duroi çdo gjë, për të mos i vënë asnjë pengesë Ungjillit të Krishtit. Më tepër sesa nguljes këmbë në të drejtën e tij për të marrë mbështetje prej tyre, ai duroi të gjitha llojet e privimeve dhe mundimeve kështu që Ungjilli të mos pengohej.
9:13 Pali më pas paraqet argumentin nga mbështetja që u bëhet atyre që shërbenin në tempullin Jude. Ata që kishin detyra të caktuara në lidhje me shërbesën në tempull mbaheshin nga të ardhurat që merrte tempulli. Në këtë mënyrë ata ushqeheshin me gjërat e tempullit. Gjithashtu, vetë priftërinjve që i shërbenin altarit u jepej një pjesë e caktuar e të mirave që çoheshin në altar. Me fjalë të tjera si Levitët që kishin detyra të thjeshta përreth tempullit ashtu edhe priftërinjtë të cilëve u ishin besuar detyra më të shenjta, mbështeteshin njësoj për shërbesën e tyre.
9:14 Përfundimisht, Pali paraqet urdhëresën e përcaktuar nga vetë Zoti. Ai urdhëroi që ata që shpallin Ungjillin nga Ungjilli të rrojnë. Kjo është provë vendimtare e të drejtës së Palit për t’u mbështetur nga korintasit. Por kjo ngre pyetjen, pse ai nuk nguli këmbë për t’u siguruar nga ata. Përgjigjja është dhënë në vargjet 15-18.
9:15 Ai shpjegon që ai nuk përdori asnjë na këto gjëra, pra ai nuk nguli këmbë në të drejtat e tij. Dhe as i shkroi ato gjëra në atë kohë me qëllim që ata t’i dërgonin para. Ai më mirë të vdiste sesa dikush të ishte në gjendje për ta plaçkitur për shkak të të mburrurit të tij.
9:16 Pali thotë se ai mund të mburret me faktin që ia predikoi Ungjillin. Një detyrim hyjnor i ishte ngarkuar atij. Nuk është një profesion që ai e zgjodhi për vete. Ai mori një “trokitje në sup” dhe do të kishte qenë burri më i poshtër nëse nuk do t’i ishte bindur detyrës hyjnore. Kjo s’do të thotë që apostulli nuk donte të shpallte Ungjillin, por që vendimi për të predikuar nuk erdhi nga vetja e tij, por nga Zoti.
9:17 Nëse apostulli Pal predikoi Ungjillin vullnetarisht, ai do të mund të kishte një pagë që shkon me këtë shërbesë, pra të drejtën për t’u mbështetur. Nëpërmjet Dhjatës së Vjetër dhe asaj të Re, është mësuar qartë që ata që i shërbejnë Zotit kanë të drejtën për t’u mbështetur nga njerëzit e Zotit. Në këtë pjesë, Pali s’do të thotë që ai ishte një shërbëtor i pavullnetshëm i Zotit, por thjesht duke shpallur që në apostullimin e tij kishte një detyrim hyjnor. Ai vazhdon ta theksojë këtë gjë në pjesën e fundit të vargut. Nëse ai predikoi kundër vullnetit të tij, pra, nëse ai predikoi sepse kishte një zjarr që brenda tij dhe s’mund të hiqte dorë nga predikimi, atëherë ai do të ishte dikush të cilit i ishte besuar një detyrë e Ungjillit. Ai ishte një njeri që vepronte nën urdhëresa dhe prandaj s’mund të mburrej me këtë.
Është e pranueshme që vargu 17 është i vështirë dhe përsëri kuptimi duket se është ky, që Pali nuk kërkon të drejtën e tij për t’u mbështetur nga korintasit sepse shërbesa nuk ishte një detyrim të cilin ai e zgjodhi vetë. Ai u vendos aty nga dora e Perëndisë. Mësuesit e rremë në Korint mund të kërkonin të drejtën e tyre për t’u mbajtur nga të shenjtët, por apostulli Pal e kërkoi pagën e tij tjetër kund.
Përkthimi i këtij vargu nga Knox është si më poshtë: “Unë mund të kërkoj një pagë për të cilën unë e kam bërë zgjedhjen vetë; por kur unë e bëj me detyrim, unë jam thjesht duke kryer një urdhër.”
Ryrie komenton:
Pali s’mund t’i shpëtonte përgjegjësisë së tij për të predikuar Ungjillin, sepse një administrim (përgjegjësi) i ishte ngarkuar atij dhe ai ishte nën rregulla për të predikuar edhe pse nuk paguhej kurrë (Llu. 17:10). {{28}}
9:18 Atëherë, nëse ai s’mund të mburrej në faktin që ai predikoi Ungjillin, për çfarë mburrej ai? Për diçka që ishte një çështje e zgjedhjes së tij, pra, që ai paraqiti Ungjillin e Krishtit falas. Kjo është diçka që ai duhet të vendoste për të bërë. Ai u predikoi Ungjillin korintasve, në të njëjtën kohë e fitoi vetë jetesën e tij, kështu që të mos përdorte të drejtën e tij të plotë në Ungjill për t’u mbështetur.
Për të përmbledhur argumentin e apostullit këtu, ai bën një dallim midis asaj që ishte e detyrueshme dhe asaj që ishte jo e detyrueshme. Nuk ekziston ideja për mungesë dëshire në shpalljen që i bëri ai Ungjillit. Ai e bëri këtë me gëzim. Por me të vërtetë, ishte një detyrim solemn që qëndronte në të. Prandaj në shlyerje të atij detyrimi nuk kishte arsye për mburrje nga ana e tij. Duke predikuar Ungjillin, ai mund të kishte ngulur këmbë në të drejtën e tij për mbështetje financiare, por ai nuk e bëri këtë; për më tepër vendosi tua japë Ungjillin falas korintasve. Përderisa kjo ishte një çështje e vullnetit të tij, ai do të lavdërohej me këtë. Siç kemi sugjeruar ne, kritikët e Palit shpallnin që puna e tij si çadër bërës tregonte se ai nuk e konsideronte veten se ishte një apostull i vërtetë. Këtu ai përdor vet-mbajtjen e tij si një provë që apostullimi i tij ishte padyshim i vërtetë; në fakt, apostullimi ishte i një karakteri mjaft të lartë e fisnik.
Në vargjet 19-22, Pali citon shembullin e tij të të hequrit dorë nga të drejtat e tij për hir të Ungjillit. Në studimin e kësaj pjese është e rëndësishme të kujtojmë që Pali s’do të thotë që ai ndonjëherë sakrifikoi principet e rëndësishme të Shkrimit. Ai nuk besonte që një i ashtuquajtur sukses në shërbesë për Krishtin miratonte metodën e shërbëtorit. Në këto vargje ai flet për çështje mospërfillëse morale. Ai e përshtaste veten me zakonet e njerëzve me të cilët punonte me qëllim që të mund të fitonte një vesh të gatshëm për Ungjillin. Por asnjëherë nuk bëri ndonjë gjë që do të kompromentonte të vërtetën e Ungjillit.
9:19 Në një kuptim, ai ishte liruar nga të gjithë. Askush s’mund të ushtronte juridiksion apo detyrim mbi të. Përsëri ai e vinte vetveten në shërbim të të gjithë njerëzve, me qëllim që të mund të fitonte sa më shumë njerëz. N.q.s. ai mund të bënte ndonjë lëshim pa sakrifikuar të vërtetën hyjnore ai do ta bënte atë me qëllim që të fitonte shpirtra për Krishtin.
9:20 Me Judenjtë e kishte bërë veten Jude që të fitonte Judenj. Kjo s’mund të nënkuptojë që ai e vendosi përsëri veten nën Ligjin e Moisiut, për të parë Judenjtë të shpëtuar. Atëherë, çfarë do të thotë kjo? Domethënia mund të ilustrohet me veprimin që ndërmori Pali në lidhje me rrethprerjen e Timoteut dhe Titit. Në rastin e Titit, ishin ata që ngulnin këmbë që nëse ai nuk rrethpritej, ai s’mund të shpëtohej. Duke vënë re që kjo gjë ishte një goditje ballore ndaj Ungjillit të hirit të Perëndisë, Pali fuqishëm refuzoi rrethprerjen e Titit (Gal. 2:3). Megjithatë, në rastin e Timoteut duket që nuk përfshihej ndonjë problem i tillë. Prandaj apostulli dëshiroi që Timoteu të rrethpritej, nëse kjo gjë do të rezultonte në një dëgjim më të gjerë të Ungjillit (Veprat e Apostujve 16:3).
E kam bërë veten time si një që është nën ligj me ata që janë nën ligj {{29}}. Ata që janë nën ligj, i referohet Judenjve. Por Pali ka folur në pjesën e parë të vargut për qëndrimin e tij ndaj Judenjve. Atëherë përse e përsërit edhe këtu atë subjekt? Shpjegimi që është ofruar shpesh është që kur ai flet për Judenjtë në pjesën e parë të vargut, ai i referohet zakoneve të tyre kombëtare, ndërsa këtu ai i referohet jetës së tyre fetare.
Në këtë pikë një fjalë e shkurtër shpjegimi është e nevojshme. Si një Jude, Pali ishte lindur nën ligj. Ai kërkoi të fitonte favor nga Perëndia duke zbatuar ligjin, por zbuloi se ai ishte i paaftë për ta bërë këtë. Ligji vetëm sa i tregoi atij se çfarë mëkatari i keq ishte dhe e dënonte atë plotësisht. Në të vërtetë ai mësoi që ligji nuk ishte një rrugë shpëtimi, por vetëm metoda e Perëndisë për t’i zbuluar njeriut mëkatshmërinë e tij dhe nevojën e tij për një Shpëtimtar. Pali atëherë besoi në Zotin Jezu Krisht dhe duke bërë këtë, ai u lirua nga zëri dërrmues i ligjit. Dënimi i ligjit të cilin ai e kishte shkelur u pagua nga Zoti Jezus në kryqin e Kalvarit.
Pas kthimit të tij në besim apostulli mësoi që ligji nuk ishte rruga e shpëtimit dhe ai nuk ishte as rregulli i jetës për dikë që ishte shpëtuar. Besimtari nuk është nën ligj, por nën hir. Kjo nuk do të thotë që ai mund të bëjë ç’të dojë. Për më tepër, do të thotë që një kuptim i vërtetë i hirit të Perëndisë do ta ruajë atë madje edhe nga dëshira për t’i bërë ato gjëra. I banuar nga Fryma e Perëndisë, i krishteri është ngritur në një shkallë të re sjelljeje. Ai tani dëshiron të jetojë një jetë të shenjtë, jashtë frikës së dënimit se ka shkelur ligjin, por në dashurinë e Krishtit, që vdiq për të dhe u ringjall përsëri. Nën ligj motivi ishte frikë, por në hir motivi është dashuri. Dashuria është një motiv shumë më i lartë se frika. Njerëzit do të bënin nga dashuria atë çfarë s’do mund ta bënin kurrë nga tmerri.
Arnot thotë:
Mënyra e Perëndisë për të lidhur shpirtrat tek bindja është e ngjashme me mënyrën e Tij për të mbajtur planetet në orbitat e tyre – pra duke i lëshuar ata të lirë. Ju nuk shihni ndonjë zinxhir që pengon këto botë të shndritshme për t’i ruajtur ato nga largimi i tyre nga qendra. Ato mbahen në aftësinë e një principi të padukshëm… Dhe është me anë të lidhjes së padukshme të dashurisë – të dashurisë ndaj Zotit që i bleu ata – që njerëzit e liruar me shpërblesë janë të detyruar të jetojnë në mënyrë të përmbajtur, të drejtë dhe të perëndishme. {{30}}
Me këtë vështrim të shkurtër në mendje, le të kthehemi përsëri tek gjysma e fundit e vargut 20. Si një që është nën ligj me ata që janë nën ligj për t’i fituar ata që janë nën ligj. Kur ai ishte me Judenjtë, Pali u soll si një Jude në çështje të mospërfillshme morale. P.sh., ai hëngri ushqimet që hanin Judenjtë dhe nuk hëngri gjëra p.sh., si mishi i derrit që ishin të ndaluara për ta. Ndoshta Pali hoqi dorë edhe nga e punuara ditën e Shabatit duke kuptuar që duke bërë këtë, Ungjilli do të fitonte më shumë njerëz të gatshëm për të dëgjuar.
Si një besimtar i rilindur në Zotin Jezus, apostulli Pal nuk ishte nën ligj; duke e pasur atë si një rregull për jetën e tij. Ai thjesht e përshtati veten me zakonet, traditat dhe paragjykimet e njerëzve me qëllim që të mund t’i fitonte ata për Zotin.
9:21 Ryrie shkruan:
Pali nuk tregon dyfaqësi po shumë faqësi, por për më tepër ai dëshmon një vetëdisiplinë të qëndrueshme dhe kufizuese me qëllim që të ishte i aftë për t’u shërbyer të gjithë llojeve të njerëzve. Ashtu si një lumë i kanalizuar në mënyrë të pa ndarë është më i fuqishëm se një moçale kënetore e pakufishme, kështu dhe liria e kufizuar rezulton në një dëshmi më të fuqishme për Krishtin. {{31}}
Me ata që janë pa ligj, Pali veproi si një pa ligj (megjithëse ai vet nuk ishte pa ligjin e Perëndisë, por nën ligjin e Krishtit). Ata që janë pa ligj, nuk i referohet rebelëve apo atyre që nuk njohin asnjë ligj, por është një përshkrim i përgjithshëm i Johebrenjve. Ligji si i tillë iu dha kombit të Judenjve dhe jo Johebrenjve. Kështu kur Pali ishte me Johebrenjtë ai veproi në përputhje me zakonet dhe ndjenjat e tyre aq sa mundi të bënte këtë dhe përsëri të ishte besnik ndaj Shpëtimtarit. Apostulli shpjegoi se edhe kur veproi ashtu si pa ligj, ai s’ishte aspak pa ligjin e Perëndisë. Ai nuk e konsideroi që ishte i lirë të bënte si dëshironte, por ai ishte nën ligjin e Krishtit. Me fjalë të tjera, ai ishte i lidhur për të dashur, nderuar, shërbyer dhe kënaqur Zotin Jezus, tani jo në ligjin e Moisiut, por me anë të ligjit të dashurisë. Ai i “ishte ligjëruar” Krishtit. Ka një shprehje, “kur je në Romë sillu si romak.” Pali këtu thotë që kur ai ishte me Johebrenjtë ai e përshtati vetveten me mënyrën e tyre të jetesës aq sa mund ta bënte këtë gjë dhe përsëri të ishte besnik ndaj Krishtit. Por ne duhet të mos harrojmë që kjo pjesë merret me vetëm me gjëra që i përkasin kulturës dhe jo me çështje morale apo doktrinale.
9:22 Vargu 22 flet për ata që janë të dobët apo që ngurojnë. Ata ishin jashtë mase të ndjeshëm për çështje që në të vërtetë nuk ishin të një rëndësie thelbësore. Me të dobëtit, Pali e kishte bërë veten {{32}} të dobët, për t’i fituar ata. Ai do të ishte një vegjetarian nëse do të ishte nevoja, për të mos i ofenduar ata duke ngrënë mish. Shkurt pra, Pali u bë gjithçka për të gjithë, që të mund të shpëtonte me çdo mënyrë disa njerëz. Këto vargje s’duhet të përdoren kurrë për të justifikuar një sakrificë të principit të Shkrimit. Ato thjesht përshkruajnë një gatishmëri për t’u përshtatur zakoneve dhe traditave të njerëzve me qëllim për të fituar dëgjues për lajmin e mirë të shpëtimit. Kur Pali thotë që me çdo mënyrë të shpëtoj disa njerëz, as i shkon ndërmend që ai mund të shpëtojë ndonjë person, pasi ka kuptuar që Zoti Jezus ishte i vetmi Person që mund të shpëtojë. Në të njëjtën kohë është e mrekullueshme të vësh re që ata që i shërbejnë Krishti në Ungjill janë kaq shumë të identifikuar me Të që Ai madje i lejon ata që të përdorin fjalën shpëtoj për të përshkruar një punë në të cilën ata janë të përfshirë. Sa e lartëson dhe e fisnikëron kjo gjë shërbesën e Ungjillit!
Vargjet 23-27 përshkruajnë rrezikun e humbjes së çmimit nëpërmjet mënyrës së vetëdisiplinimit. Për Palin refuzimi i ndihmës financiare nga korintasit ishte një formë e një disipline të ashpër.
9:23 Këtë e bëj për hir të Ungjillit, që të bëhem edhe unë pjestar i tij. Në vargjet e mëpasshme Pali ka përshkruar se si ai zhyti të drejtat e tij dhe dëshirat në punën e Zotit. Pse e bëri ai këtë? Ai e bëri për hir të Ungjillit, me qëllim që të mund të marrë pjesë në triumfet e Ungjillit në një ditë në të ardhmen.
9:24 Padyshim ashtu si apostulli shkroi fjalët që gjenden në vargun 24, ai s’kishte harruar lojërat e Istmit që zhvilloheshin afër Korintit. Besimtarët e Korintit ishin të mirënjohur me këto lojra atletike. Pali u kujton atyre që ndërsa shumë vrapojnë në një garë jo të gjithë marrin çmimin. Jeta e të krishterit është si një garë. Ajo kërkon vetëdisiplinim. Kërkon përpjekje të mundimshme. Kërkon përcaktim qëllimi. Megjithatë vargu nuk nënkupton që në garën e krishtere vetëm njëri e fiton çmimin. Ai thjesht mëson që ne të gjithë duhet të vrapojmë si fitimtarë. Ne të gjithë duhet të praktikojmë të njëjtin lloj vetmohimi që praktikoi dhe apostulli Pal. Sigurisht, këtu çmimi nuk është shpëtim, por një çmim për një shërbesë besnike. Askund nuk thuhet që shpëtimi është rezultat i besnikërisë sonë në vrapimin e garës. Shpëtimi është dhurata falas e Perëndisë nëpërmjet besimit në Zotin Jezu Krisht.
9:25 Tani Pali ndryshon pamjen nga vrapimi në mundje. Ai u kujton lexuesve të tij se kushdo që merr pjesë në gara, pra kush ndeshet, ushtron vetëkontroll në të gjitha. Një mundës njëherë pyeti trajnerin e tij, “A s’mund të pi, të përdor cigaren, të kaloj një kohë të mirë e përsëri të mundem?” Trajneri iu përgjigj: “Po mundesh, por nuk mundesh të fitosh!” Ndërkohë që Pali mendon për pjesëmarrësit në garë, ai sheh fituesin duke bërë një hap përpara për të marrë çmimet e tij. Çfarë është çmimi? Është një kurorë që prishet, një kurorë lulesh apo një gërshetim gjethesh që shpejt do të flaket tutje. Por në krahasim me këtë ai përmend një kurorë që nuk prishet e cila do t’u jepet të gjithë atyre që kanë qenë besnikë në shërbesën e tyre për Krishtin.
Ne e falënderojmë Atë për kurorën
e lavdisë dhe jetës;
nuk është kurora e mjerë e fishkur e tokës,
çmimi i njeriut në ndeshjen vdekjeprurëse;
por është kurora e paprishme siç është edhe Froni,
Mbretëria e Perëndisë sonë dhe
Birit të Tij të Mishëruar.
- Horatius Bonar.
9:26 Duke marrë parasysh këtë kurorë që nuk prishet, Pali thekson që prandaj ai vrapon jo me pasiguri dhe lufton jo sikur rreh erën. Shërbesa e tij s’ishte as pa qëllim e as e pafrytshme. Ai kishte një qëllim të përcaktuar përpara syve të tij dhe donte që çdo veprim i tij të vlente. S’duhet të ketë kohë apo energji të humbur kot. Apostulli nuk ishte i interesuar në goditje të rastit që dalin keq.
9:27 Në vend të kësaj, ai e disiplinon trupin e tij dhe e nënshtroi që pasi t’u kishte predikuar të tjerëve të mos hidhej poshtë ose të përjashtohej. Në jetën e krishtere ka nevojë për vetëkontroll, për disiplinë, për masë. Ne duhet të praktikojmë vet-zotërim.
Apostulli Pal kuptoi mundësinë e tmerrshme që pasi t’u kishte predikuar të tjerëve, ai vet të bëhej për t’u përjashtuar. Një debat i konsiderueshëm është përqendruar mbi këtë varg. Disa mbrojnë idenë që vargu mëson se një person mund të shpëtohet dhe më pas të humbasë. Kjo gjë, sigurisht që është në kundërshtim me doktrinën e Dh.R. që asnjë dele e vërtetë e Krishtit nuk do të humbasë kurrë.
Të tjerë thonë që fjala e përkthyer “i përjashtuar” {{33}} është një fjalë e rëndë dhe i referohet dënimit të përjetshëm. Megjithatë, ata e interpretojnë këtë varg të tillë që Pali nuk mëson që një person që është shpëtuar mund të përjashtohet, por thjesht që dikush që ka dështuar në ushtrimin e vetëdisiplinimit s’ka qenë kurrë i shpëtuar në fillim. Duke menduar për mësuesit e rremë dhe se si ata plotësonin çdo oreks dhe qejf të tyren, Pali shtron principin e përgjithshëm që nëse një person nuk e nënshtron trupin e tij, kjo është një provë që ai asnjëherë s’është rilindur me të vërtetë; dhe megjithëse ai u predikon të tjerëve ai vetë do të përjashtohet.
Një shpjegim i tretë është që Pali këtu nuk flet aspak për shpëtim por për shërbesën. Ai nuk sugjeron që ai mund të humbasë, por që ai s’do mund t’i qëndrojë provës përsa i përket shërbesës së tij dhe nuk do t’i jepet çmim. Ky interpretim përputhet plotësisht me kuptimin e fjalës i përjashtuar [“diskualifikuar” në version NKJ] në kontekstin e atletikës. Pali njeh mundësinë e tmerrshme që, pasi u ka predikuar të tjerëve, vetë ai mund të vendoset në sirtar nga Zoti si diçka që s’është më i përdorshme nga Ai.
Në çdo rast, pjesa është një gjë mjaft serioze dhe duhet të shkaktojë një kontroll të thellë të zemrës nga ana e secilit që kërkon t’i shërbejë Zotit Krisht. Secili duhet të vendosë që me anë të hirit të Perëndisë ai s’do ta mësojë kuptimin e asaj fjale duke e përjetuar atë.
Kur Pali ka menduar për domosdoshmërinë e vetëkontrollit, shembulli i izraelitëve vjen para syve të tij. Në kapitulli 10, ai kujton se si ata tejkaluan kënaqësinë ndaj vetes dhe u bënë të pakujdesshëm në disiplinimin e trupave të tyre dhe kështu u bënë të përjashtuar dhe të pamiratuar. Para së gjithash ai flet për privilegjet e Izraelit (v 1-4); më pas për dënimin e Izraelit (v 5); dhe përfundimisht për shkaqet e rënies së Izraelit (v 6-10). Më pas ai shpjegon se si këto gjëra mund të përdoren nga ne sot (v 11-13).
10:1 Apostulli u kujton korintasve se gjithë etërit Judenj ishin nën renë, dhe të gjithë shkuan nëpër det. Theksi bie mbi fjalën të gjithë. Ai mendoi pas për kohën e çlirimit të tyre nga Egjipti dhe se si ata ishin të drejtuar mrekullisht nga një kolonë reje gjatë ditës dhe nga një kolonë zjarri gjatë natës. Ai mendon pas për kohën kur ata kaluan nëpërmes Detit të Kuq dhe shpëtuan në shkretëtirë. Përsa i përkiste privilegjit, ata të gjithë gëzuan një drejtim hyjnor dhe një çlirim hyjnor.
10:2 Jo vetëm kaq, por të gjithë u pagëzuan për Moisiun në re dhe në det. Të pagëzohesh për Moisiun do të thotë të identifikohesh me të dhe të pranosh drejtimin e tij. Kur Moisiu i drejtoi bijtë e Izraelit jashtë nga Egjipti drejt Tokës së Premtuar, gjithë kombi i Izraelit premtoi besnikëri ndaj Moisiut në fillim dhe e njohu atë si shpëtimtari i caktuar prej Perëndisë. Është sugjeruar se shprehja “nën re” i referohet asaj që i identifikoi ata me Perëndinë dhe shprehja “nëpër det” përshkruan atë që i ndau ata nga Egjipti.
10:3 Ata hëngrën të njëjtën ushqim frymëror. Kjo i referohet manës që u sigurua mrekullisht për popullin e Izraelit kur ata ecnin nëpër shkretëtirë. Shprehja ushqim frymëror nuk do të thotë që ishte diçka jomateriale. Nuk do të thotë që ishte diçka e padukshme apo joreale. Por fjala frymëror thjesht nënkupton që ushqimi material është një lloj apo një imazh e të ushqyerit frymëror, dhe që vërtetësia frymërore është ajo që shkruesi ka pasur kryesisht në mendje. Gjithashtu mund të përfshijë edhe idenë që ushqimi u dha në mënyrë të mbinatyrshme.
10:4 Nëpër gjithë udhëtimet e tyre Perëndia siguroi në mënyrë të mrekullueshme ujë për ta. Ishte ujë i vërtetë, por përsëri është quajtur pije frymërore në kuptimin që ishte në mënyrë tipike një freski frymërore dhe që ishte i siguruar mrekullisht. Ata do të kishin vdekur nga etja shumë herë nëse Perëndia nuk do t’u kishte dhënë atyre ujë në një mënyrë të mrekullueshme. Shprehja ata pinë prej shkëmbit frymëror që i ndiqte nuk do të thotë që një shkëmb i vërtetë, material udhëtonte pas tyre kur ata ecnin. Shkëmbi nënkupton lumin që rrodhi prej tij dhe ndoqi Izraelitët. Ky shkëmb ishte Krishti në kuptimin që Ai e siguroi dhe Ai të cilin paraqet, duke siguruar ujë të gjallë për popullin e Tij.
10:5 Pas renditjes së gjithë këtyre privilegjeve të mrekullueshme që ishin të tyret, apostulli tani duhet t’u kujtojë korintasve që me shumicën e Izraelitëve Perëndia nuk ishte i kënaqur, sepse ata ranë të vdekur në shkretëtirë. Megjithëse gjithë Izraeli la Egjiptin dhe të gjithë shpallën se do ishin një në zemër dhe në shpirt me drejtuesin e tyre Moisiun. Përsëri e vërteta e hidhur është që megjithëse trupat e tyre ishin në shkretëtirë, zemrat e tyre ishin atje në Egjipt. Ata gëzonin një çlirim fizik nga zinxhirët e Faraonit, por ata përsëri ndoteshin pas kënaqësive të mëkatshme të atij vendi. Nga gjithë luftëtarët në moshën mbi 20 vjeç që lanë Egjiptin, vetëm dy, Kalebi dhe Jozueu fituan çmimin – ata arritën në Tokën e Premtuar. Kufomat e gjithë të tjerëve mbetën në shkretëtirë si një provë e pakënaqësisë së Perëndisë.
Vini re ndryshimin midis fjalës “të gjithë” në katër vargjet e para dhe fjalës “shumica ” në vargun 5. Ata të gjithë ishin të privilegjuar, por shumica prej tyre humbi. F.L. Godet mahnitet:
Çfarë spektakli është ai që kujtohet nga apostulli përpara syve të korintasve të vet-kënaqur: gjithë ato trupa, të ngopur me ushqim dhe pije të mrekullueshme, duke mbuluar rërën e shkretëtirës! {{34}}
10:6 Në ngjarjet që ndodhën në kohën e Eksodit, ne shohim mësime që na drejtohen ne. Bijtë e Izraelit ishin shembuj për ne, duke na treguar çfarë do të na ndodhë nëse edhe ne dëshirojmë gjëra të liga ashtu siç dëshironin ata. Kur lexojmë Dh.V., ne nuk duhet ta lexojmë atë thjesht si histori, por duke përfituar mësime të një rëndësie praktike për jetët tona sot.
Në vargjet që pasojnë, apostulli do të rendisë disa nga mëkatet më të veçanta në të cilat ranë ata. Ia vlen të vësh re që shumë nga këto mëkate kanë të bëjnë me plotësimin e orekseve që trupi ka.
10:7 Vargu 7 i referohet adhurimit të viçit të artë dhe festës që e pasoi atë, siç përmendet tek Eksodi 32. Kur Moisiu zbriti nga Mali Sinai, ai gjeti popullin që kishte bërë një viç të artë dhe po e adhuronte. Ne lexojmë në Eksodi 32:6 se si populli u ul që të hajë e të pijë e u ngrit për të luajtur, për të kërcyer.
10:8 Mëkati i përmendur në vargun 8 i referohet kohës kur bijtë e Izraelit u martuan me bijat e Moabit (Numrat 25). Të joshur nga profeti Balaam, ata nuk iu bindën Fjalës së Zotit dhe ranë në imoralitet. Ne lexojmë në vargun 8 që në një ditë 23 mijë ranë të vdekur. Në Dh.V. thuhet që 24 mijë vdiqën nga murtaja (Num. 25:9). Kritikët e Biblës e kanë përdorur shpesh këtë duke u përpjekur të tregojnë se ka një mospërputhje brenda Shkrimeve të shenjta. Nëse ata do ta lexojnë tekstin me më shumë kujdes, ata do të shohin që s’ka asnjë mospërputhje. Këtu thjesht thuhet që këta 23 mijë vdiqën në një ditë. Në Dh.V., sasia e 24 mijëve përshkruan gjithë numrin që vdiq nga murtaja.
10:9 Pali më pas përmend kohën kur Izraelitët u ankuan për ushqimin dhe shprehën dyshim ndaj mirësisë së Zotit. Në atë kohë Perëndia dërgoi gjarpërinj mes tyre dhe shumë vdiqën (Num. 21:5,6). Përsëri këtu duket qartë se si kënaqësia e ushqimit ishte shkaku i rënies së tyre.
10:10 Mëkati i Koreut, Dathanit dhe Abiramit është referuar këtu (Num. 16:14-47). Përsëri aty kishte ankesa kundër Zotit për shkak të gjendjes së ushqimit (Num. 16:14). Izraelitët nuk praktikuan vet-kontroll përsa u përket trupave të tyre. Ata nuk i disiplinuan trupat e tyre apo nuk i vendosën ata në një vend nënshtrimi. Për më tepër, ata lejuan një mundësi për ndotjen e mishit dhe kjo shkaktoi rënien e tyre.
10:11 Tre vargjet e tjera japin zbatimin praktik të ngjarjeve. Para së gjithash, Pali shpjegon që kuptimi i këtyre ngjarjeve nuk kufizohet vetëm tek vlera e tyre historike. Ato kanë një rëndësi për ne sot. Ato u shkruan si një paralajmërim për ne që jetojmë pas mbylljes së epokës Judenje dhe gjatë epokës së Ungjillit, siç e ka thënë mirë Randall Harris, “për ne të cilëve na kanë zbritur përfitimet e epokave të shkuara.”
10:12 Ato paraqesin një paralajmërim për vet-besimin. Ai që mendon se qëndron në këmbë, le të shohë se mos bjerë. Ndoshta kjo i referohet në mënyrë të veçantë besimtarit të fortë i cili mendon se mund të llapashitet me vetë-shpërblimin dhe se nuk ndikohet prej tij. Një person i tillë është në rrezikun më të madh të rënies nën dorën disiplinuese të Perëndisë.
10:13 Por më pas Pali shton një fjalë të mrekullueshme inkurajimi për ata që janë tunduar. Ai na mëson që provat, vështirësitë dhe tundimet me të cilat ndeshemi janë tundime njerëzore që u ndodhin të gjithëve. Megjithatë Perëndia është besnik dhe nuk do të lejojë që ne të provohemi përtej fuqive tona. Ai nuk premton se do na çlirojë ne nga tundimi ose sprova, por premton se kufizon intensitetin e saj. Ai për më tepër premton se do të sigurojë rrugëdalje, që ne të mund ta përballojmë atë. Duke lexuar këtë varg, ne vëmë re që gjatë shekujve ky varg ka inkurajuar shumë besimtarë në momentin e duhur kur u tunduan nga sprova të ndryshme. Besimtarët e rinj janë kapur pas tij si pas një rruge-jete dhe besimtarët e vjetër kanë pushuar mbi të si mbi një jastëk. Ndoshta disa nga lexuesit e Palit ishin tepër të tunduar në atë kohë duke shkuar drejt idhujtarisë. Pali i ngushëlloi ata me mendimin që Perëndia nuk lejon ndonjë tundim të papërballueshëm t’iu dalë përpara. Në të njëjtën kohë ata duhet të paralajmëroheshin dhe të mos i ekspozoheshin tundimit.
10:14 Pjesa nga 10:14 deri tek 11:1 i kthehet në mënyrë më të detajuar çështjes së mishit të ofruar idhujve. Para së gjithash, Pali merr në dorë pyetjen se nëse besimtarët duhet të merrnin pjesë apo jo nëpër festat e bëra në tempuj idhujsh (v 14-22).
Prandaj të dashurit e mi, largohuni nga idhujtaria. Ndoshta ishte një provë e vërtetë për besimtarët në Korint të ishin të ftuar për të marrë pjesë në një festë idhujtare në një nga tempujt. Disa mund të mendojnë që ata ishin të fortë dhe nuk mund të tundohen. Ndoshta ata mund të thonë që me siguri s’do ishte gabim të shkonin vetëm njëherë. Këshilla e frymëzuar e apostullit është të largohen nga idhujtaria. Ai nuk thotë të studiojnë për të, të njihen më mirë me të, apo të zbaviten me të në çfarëdo mënyre. Ata duhet të vrapojnë në drejtim të kundërt.
10:15,16 Pali di që është duke iu futur punës me njerëzit inteligjentë të cilët mund ta kuptojnë atë që ai është duke thënë. Në vargun 16 ai i referohet Darkës së Zotit. Ai thotë para së gjithash: “kupa e bekimit, që ne bekojmë, a nuk është vallë pjesëmarrja në gjakun e Krishtit?”Kupa e bekimit i referohet kupës së verës që përdoret në Darkën e Zotit. Është një kupë që flet për bekimin e jashtëzakonshëm që ka ardhur tek ne nëpërmjet vdekjes së Krishtit; prandaj është quajtur kupa e bekimit. Pjesa, që ne bekojmë, do të thotë “për të cilën ne falënderojmë.” Kur ne marrim atë kupë dhe e vendosim në buzët tona, ne themi në të vërtetë që ne jemi pjesëmarrës në gjithë të mirat që rrjedhin nga gjaku i Krishtit. Prandaj ne mund ta parafrazojmë këtë varg si më poshtë:
Kupa që flet për bekimet e jashtëzakonshme që vijnë tek ne nëpërmjet gjakut të Zotit Jezus, dhe e njëjta kupë për të cilën ne falënderojmë është një dëshmi për faktin që gjithë besimtarët janë pjesëmarrës në të mirat e gjakut të Krishtit?
E njëjta gjë është e vërtetë për bukën që ne thyejmë, buka e përbashkët. Kur ne hamë bukën, ne themi në të vërtetë, që të gjithë ne jemi shpëtuar nëpërmjet ofrimit të trupit të Tij në kryqin e Kalvarit dhe që prandaj ne jemi gjymtyrë të trupit të Tij. Shkurt pra, kupa dhe buka flasin për bashkësinë me Krishtin, për pjesëmarrje në shërbesën e Tij të lavdishme për ne.
Është ngritur pyetja se përse gjaku duhet të përmendet fillimisht në këtë varg, ndërsa në Darkën e Zotit, buka është përmendur e para. Një përgjigje e mundshme është që këtu Pali është duke folur për renditjen e ngjarjeve kur ne vijmë së bashku në bashkësinë e krishtere. Zakonisht një i sapokthyer në besim kupton vlerën e gjakut të Krishtit përpara se të kuptojë të vërtetën e një trupi të vetëm. Kështu ky varg mund të paraqesë një renditje në të cilën ne kuptojmë shpëtimin.
10:17 Të gjithë besimtarët, edhe pse të shumtë janë një trup në Krishtin, të paraqitur nga e vetmja bukë. Të gjithë marrin pjesë në të vetmen bukë, në kuptimin që të gjithë kanë bashkësi në të mirat që burojnë nga dhënia e trupit të Krishtit.
10:18 Ajo çfarë Pali është duke thënë në këto vargje është që ngrënia në tryezën e Zotit paraqet bashkësi me Të. E njëjta gjë ishte e vërtetë për ata izraelitë që hëngrën flijimet. Kjo nënkuptonte që ata kishin bashkësi me altarin. Pa dyshim, referenca është për flijimet që bëheshin për pajtim. Njerëzit sillnin sakrificat e tyre në tempull. Një pjesë e flijimeve digjej me zjarr në altar; një pjesë tjetër rezervohej për priftërinjtë; por pjesa e tretë lihej mënjanë për atë që i ofronte e për miqtë e tij. Pali thekson që të gjithë ata që hanin nga flijimet identifikoheshin me Perëndinë e me kombin e Izraelit, shkurt pra, me gjithçka për të cilën fliste altari.
Por si përputhet kjo me pjesën e Shkrimit që ne jemi duke studiuar? Përgjigjja është tepër e thjeshtë. Ashtu si pjesëmarrja në Darkën e Zotit flet për bashkësinë me Zotin, dhe ashtu si pjesëmarrja e izraelitëve në flijime, fliste për bashkësi me altarin e Jehovait, kështu edhe ngrënia në një tempull idhujsh flet për bashkësi me idhujt.
10:19 Çfarë them, pra? Se idhulli është diçka? Apo se ajo që u është flijuar idhujve është diçka? A kërkon Pali të thotë me gjithë këtë që mishi i flijuar idhujve ndryshon karakterin apo cilësinë e vet? Apo kërkon të thotë që një idhull është i vërtetë? Pra që idhulli dëgjon, shikon dhe ka fuqi? Sigurisht që përgjigjja e të dyja këtyre pyetjeve është “Jo.”
10:20 Ajo që Pali do të theksojë është që gjërat që flijojnë Johebrenjtë u flijohen demonëve. Në një mënyrë të çuditshme dhe të mistershme adhurimi i idhujve lidhet me demonët. Duke përdorur idhujt, demonët kontrollojnë zemrat e mendjet e atyre që adhurojnë ato. Është një djall, Satani, por ka shumë demonë të cilët janë agjentë dhe lajmëtarët e tij. Pali shton: “unë nuk dua që ju të keni pjesë me demonët.”
10:21 Ju nuk mund të pinë kupën e Zotit dhe kupën e demonëve; ju nuk mund të merrni pjesë në tryezën e Zotit e në tryezën e demonëve. Në këtë varg kupa e Zotit është një shprehje e figurshme që përshkruan të mirat që vijnë tek ne nëpërmjet Krishtit. Është një figurë letrare e njohur si metonimi, ku mbajtësja përdoret për të treguar gjënë që përmban. Shprehja tryeza e Zotit është po ashtu një shprehje e figurshme. Nuk është njësoj me Darkën e Zotit, megjithëse mund ta përfshijë atë. Një tryezë është një vend furnizimi ku vendoset ushqim dhe ku gëzohet bashkësi. Këtu tryeza e Zotit nënkupton shumën totale të bekimeve të cilat ne i gëzojmë në Krishtin.
Kur Pali thotë që ju s’mund të pini kupën e Zotit e kupën e demonëve, dhe që ju nuk mund të merrni pjesë në tryezën e Zotit e në tryezën e demonëve, ai s’do të thotë që kjo gjë është e pamundur fizikisht. Mund të ekzistojë një mundësi fizike, p.sh., që një besimtar shkon në një tempull idhujsh dhe merr pjesë në një festë aty. Por ajo çfarë Pali do të thotë është se një gjë e tillë është moralisht e papajtueshme. Do të ishte një veprim tradhëtie dhe jo besnikërie ndaj Zotit Jezus për të shpallur besnikëri ndaj Tij nga njëra anë, e më pas të shkosh e të kesh bashkësi me ata që u flijojnë idhujve. Do të ishte e papajtueshme moralisht e shumë gabim.
10:22 Jo vetëm kaq, por nuk do të ishte e mundur të bësh diçka të tillë pa e provokuar Zotin deri në xhelozi. Ashtu si William Kelly thotë, “Dashuria provokohet nga xhelozia. Dashuria nuk do të jetë dashuri nëse nuk ofendohet nga jobesnikëria.” I krishteri duhet të ketë frikë se mos krijon pakënaqësi tek Zoti, ose mos provokojë indinjatën e Tij të drejtë. A mendojmë se jemi më të fortë se Ai? Pra, a guxojmë ne ta pikëllojmë Atë e të rrezikojmë një shfaqje të gjykimit të Tij disiplinues mbi ne? {{35}}
10:23 Apostulli lë subjektin mbi pjesëmarrjen në festat e idhujve dhe merret me disa principe të përgjithshme që duhet t’i drejtojnë të krishterët në jetën e tyre të përditshme. Kur ai thotë çdo gjë është e lejueshme, ai nuk nënkupton gjithçka në kuptimin e vërtetë të fjalës. P.sh., ai s’do të thotë aspak që është e lejueshme të vrasësh apo të dehesh! Përsëri këtu ne duhet ta kuptojmë shprehjen si një që i referohet çështjeve mospërfillëse morale. Është një hapësirë e madhe në jetën e krishtere ku gjërat janë përsosmërisht të lejueshme në vetvete dhe përsëri për arsye të tjera s’do të ishte mirë për një të krishterë të merrte pjesë në të. Kështu Pali thotë: “gjithçka më lejohet, por jo gjithçka është e dobishme.” P.sh., një gjë mund të jetë plotësisht e lejueshme për një besimtar e përsëri do të ishte po aq e gabuar nëse shihet në pikëpamjen e zakoneve të një kombi ku ky besimtar banon. Gjithashtu, gjërat që janë të lejueshme në vetvete mund të mos jenë përmirësuese. Pra, një gjë mund të mos rezultojnë në ndërtimin e një vëllai në besimin e tij më të shenjtë. A duhet të jem unë kërkues i të drejtave të mia, apo duhet të marr parasysh ato gjëra që ndihmojnë vëllain tim në Krishtin?
10:24 Në të gjitha vendimet që marrim ne s’duhet të mendojmë në mënyrë egoiste për çfarë do përfitojmë për veten tonë, por për më tepër duhet të mendojmë për interesin e të afërmit tonë. Principet që po studiojmë në këtë pjesë mund të zbatohen mjaft mirë në çështjet e veshjes, ushqimit, pijes, standardeve të jetës dhe argumentet në të cilat ne marrim pjesë.
10:25 Nëse një besimtar shkon te kasapi për të blerë mish, atij nuk i kërkohet të pyesë shitësin nëse ai mish i ishte ofruar më parë ishujve apo jo. Në një mënyrë apo një tjetër mishi vetë nuk preket dhe s’ka ndonjë problem përsa i takon besnikërisë ndaj Krishtit.
10:26 Në shpjegim të kësaj këshille Pali citon nga Psalmi 24:1, “Toka është e Zotit dhe gjithçka që ajo përmban.” Mendimi këtu është që ushqimi që ne hamë është siguruar në mënyrë të mrekullueshme nga Zoti për ne dhe është parashikuar veçanërisht për përdorimin tonë. Heinrich [një autor] na tregon që këto fjalë nga Psalmi 24 përdoren zakonisht nga Judenjtë si një falënderim në tryezë.
10:27 Tani Pali merr në dorë një situatë që shkakton pyetje tek besimtarët. Mendoni që një jobesimtar fton një besimtar në shtëpinë e tij për darkë. A është i lirë një i krishterë të pranojë një ftesë të tillë? Po. N.q.s. ju jeni të ftuar për ushqim në shtëpinë e një jobesimtari dhe ju jeni të prirur për të shkuar, jeni të lirë të hani çdo gjë që ju vihet përpara, pa bërë pyetje për shkak të ndërgjegjes.
10:28 Nëse gjatë ushqimit, një i krishterë tjetër paraqitet dhe ai ka një ndërgjegje të dobët e ju thotë se mishi që po hani është një flijim idhujsh, a duhet ta hani ju atë? Jo. Ju s’duhet të jepeni pas ushqimit, sepse duke bërë këtë gjë ju mund të pengoni atë të krishterë dhe të lëndoni ndërgjegjen e tij. Dhe nuk duhet të hani edhe nëse një jobesimtar pengohet në pranimin e Zotit prej këtij veprimi. Në fund të vargut 28, Psalmi 24:1 është cituar përsëri. toka është e Zotit dhe gjithçka që ajo përmban.{{36}}
10:29 Në rastin e sapo përmendur ti nuk i përmbahesh ngrënies për shkak të ndërgjegjes tënde. Ti ke liri të plotë si një besimtar të hash mishin. Por, vëllai i dobët, i ulur pranë teje ka një ndërgjegje për të, dhe ti përmbahesh vetëm për respekt të ndërgjegjes së tij.
Pyetja, “përse të gjykohet liria ime nga ndërgjegjja e një tjetri?” mund të parafrazohet si më poshtë:
Pse duhet që ta shfaq në mënyrë egoiste lirinë time për të ngrënë mishin dhe duke bërë këtë të dënohem nga ndërgjegjja e tjetrit? Përse duhet ta shfaq lirinë time kur do të dënohet nga ndërgjegjja e tij? Përse duhet të lejoj që e mira ime të flitet për keq? (shih Rom. 14:16)
A është një copë mishi kaq e rëndësishme saqë unë duhet të shkaktoj një ofendim të tillë tek një besimtar, shok në Jezu Krishtin? (Megjithatë shumë komentues besojnë që këtu Pali citon kundërshtimin e korintasve, ose bën një pyetje retorike, përpara se t’i përgjigjet në vargjet e mëposhtme.)
10:30 Ajo çfarë apostulli duket se thotë, është që atij i duket mjaft kontradiktore t’i japësh falënderime nga njëra anë Perëndisë, kur duke bërë këtë t’i plagos një vëlla. Është më mirë t’i mohosh vetvetes një të drejtë legjitime sesa ta falënderosh Perëndinë për diçka që do t’i bëjë të tjerët të të shajnë ty. William Kelly komenton që është “më mirë të mohosh veten e të mos lejosh lirinë tënde të dënohet nga një tjetër ose të shkaktosh sharje për atë për të cilin t’i falënderon.” Përse të bëj një përdorim të tillë të lirisë për të dhënë ofendim? Përse të lejoj falënderimet e mia të shfaqin një keqpërdorim apo të quhen sakrilegjë [blasfemi] apo skandal?
10:31 Ka dy rregulla të mëdha për të na udhëhequr në gjithë jetën tonë të krishtere: i pari është lavdia e Perëndisë dhe i dyti është mirëqenia e vëllezërve tanë.
Pali jep të parin e këtyre këtu: “Pra nëse hani, nëse pini, nëse bëni ndonjë gjë tjetër, të gjitha t’i bëni për lavdinë e Perëndisë.” Të rinjtë e krishterë shpesh ndeshen me vendime që duhet të marrin për veprime të ndryshme të cilat nuk e dinë nëse do jenë të drejta apo gabim për ta. Këtu është një rregull i mirë për t’u zbatuar: A ka në të ndonjë lavdi për Perëndinë? A mund ta ulësh kokën e t’i kërkosh Zotit përpara se të marrësh pjesë në atë veprim, që Ai të lartësohet me anë të asaj gjëje që do të bësh ti?
10:32 Rregulli i dytë është mirëqenia e shokëve tanë. Ne s’duhet të bëhemi shkak skandali apo shkak për pengesë, as për Judenj, as për grekë, as për Kishën e Perëndisë. Këtu Pali e ndau njerëzimin në tre klasa. Judenjtë, sigurisht, janë kombi i Izraelit. Grekët janë johebrenjtë e pakthyer në besim, ndërsa Kisha e Perëndisë përfshin gjithë besimtarët e vërtetë në Zotin Jezu Krisht, qofshin Judenj apo Johebrenj. Në një kuptim ne do të ofendojmë të tjerët dhe do të ngacmojmë zemërimin e tyre n.q.s. u dëshmojmë me besnikëri atyre. Megjithatë, kjo nuk është ajo për të cilën është folur këtu. Por apostulli mendon për skandal të panevojshëm. Ai na paralajmëron ne kundër përdorimit të të drejtave tona në një mënyrë me anë të së cilës ne pengojmë të tjerët.
10:33 Pali ndershmërisht thotë që ai kërkon t’i pëlqejë të gjithëve në çdo gjë, duke mos kërkuar përfitimin e tij, por të të shumtëve. Ndoshta pak njerëz kanë jetuar në mënyrë jo-egoiste për të tjerët ashtu si apostulli Pal.
11:1 Vargu i parë i kapitullit 11 ndoshta shkon më mirë me kapitullin 10. Pali sapo ka folur se si ai u përpoq të çmojë gjithë veprimet e tij në dritën e ndikimit që ato kishin mbi të tjerët. Tani ai u thotë korintasve ta imitojnë atë, ashtu si edhe ai imitoi Krishtin. Ai mohoi të drejtat dhe avantazhet personale për të ndihmuar ata që ishin rreth tij. Korintasit duhet të bënin të njëjtën gjë dhe të mos shfaqnin liritë e tyre në mënyrë egoiste për të mos penguar Ungjillin e Krishtit dhe për të mos skandalizuar vëllain e dobët.
C. Në lidhje me mbulimin e grave (11:2-16)
Vargjet 2-16 të kapitullit 11 i janë kushtuar subjektit të mbulimit të kokës së grave. Vargjet e tjera merren me abuzimet në lidhje me Darkën e Zotit (v 17-34). Pjesa e parë e kapitullit ka qenë gjithmonë më e diskutuara. Disa mendojnë që udhëzimi i dhënë këtu ishte i zbatueshëm vetëm për kohën e Palit. Disa madje shkojnë deri aty se thonë se këto vargje paraqesin paragjykimin e Palit kundër grave, ngaqë ai ishte një beqar! Të tjerë thjesht pranojnë mësimin e kësaj pjese, duke kërkuar t’i binden porosive edhe nëse nuk i kuptojnë ato plotësisht.
11:2 Apostulli para së gjithash lavdëron korintasit për mënyrën në të cilën ata e kujtuan atë në të gjitha gjërat dhe i zbatuan porositë ashtu siç ua kishte transmetuar ai. Porositë nuk i referohet zakoneve dhe praktikimeve që ishin ngritur në Kishë gjatë viteve, por më tepër, në këtë rast, udhëzimet e frymëzuara të apostullit Pal.
11:3 Pali tani paraqet subjektin e mbulimit të kokës së grave. Pas udhëzimit të tij qëndron e vërteta që çdo shoqëri ndërtohet mbi dy shtylla – autoriteti dhe nënshtrimi ndaj atij autoriteti. Është e pamundur të kesh një komunitet që funksionon në rregull nëse nuk shikohen këto dy principe. Pali përmend tre marrëdhënie të mëdha që përfshijnë autoritet dhe nënshtrim. E para, kreu i çdo njeriu është Krishti; Krishti është Zot dhe njeriu i nënshtrohet atij. Së dyti, kreu i gruas është burri; vendi i të qenurit krye iu dha burrit dhe gruaja është nën autoritetin e tij. E treta, kreu i Krishtit është Perëndia, madje edhe në Trinitet. Një Person ka vendin e drejtimit dhe Një Tjetër zë vendin e nënshtrimit të vullnetshëm. Këta shembuj të të qenurit krye dhe të nënshtrimit u përcaktuan nga vetë Perëndia dhe janë thelbësore në organizimin që i bën Ai universit.
Në fillim duhet theksuar që nënshtrim nuk do të thotë inferioritet. Krishti i është nënshtruar Perëndisë Atë, por Ai nuk është inferior ndaj Tij. Dhe as gruaja nuk është inferiore ndaj burrit edhe pse ajo i është nënshtruar atij.
11:4 Çdo burrë që lutet ose profetizon kokëmbuluar turpëron kryet e tij, pra Krishtin. Në fakt, thuhet që burri nuk pohon Krishtin si kreun e tij [nëse burri është kokëmbuluar]. Pra është një veprim i një mosrespekti të madh.
11:5 Çdo grua që lutet ose profetizon kokëzbuluar turpëron kryet e saj, pra burrin. Në fakt, [nëse ajo është kokëzbuluar] ajo thotë që nuk e njeh burrin si të qenurit krye (që është caktuar nga Perëndia) dhe nuk i nënshtrohet kësaj gjëje.
Nëse ky do të ishte i vetmi varg në Bibël për këtë subjekt, atëherë nënkuptohej që është në rregull për një grua të lutet apo të profetizojë në asamble {{37}} nëse ajo ka një vel apo një mbulesë tjetër mbi kokë. Por Pali mëson dhe në vend tjetër që gratë duhet të jenë të heshtura në asamble (1 e Korintasve 14:34), që atyre nuk u lejohet të mësojnë apo të kenë autoritet mbi burrin, por të rrinë në heshtje. (1 Tim 2:12).
Takimet e asamblesë nuk duken derisa të arrijmë në vargun 17. Pra, ky mësim (v 2-16) nuk zbatohet vetëm në takimet e asamblesë. Zbatohet kurdo që një grua lutet ose profetizon. Ajo lutet në heshtje në asamble sepse vetëm burrat mund të luten publikisht (1 Tim. 2:8). Janë raste kur ajo lutet me zë ose në heshtje. Ajo profetizon kur i jep një mësim grave të tjera (Tit. 2:3-5) ose fëmijëve.
11:6 N.q.s. gruaja nuk mbulohet, le t’i presë flokët. Por nëse për gruan është turp të qethet a të rruhet, atëherë ajo duhet të mbulohet. Koka e pambuluar e një gruaje është aq e turpshme sikur flokët e saj të ishin të prera fare. Apostulli nuk është duke urdhëruar një veprim berberi, por për më tepër është duke treguar se çfarë qëndrimi moral kërkon kjo gjë!
11:7 Në vargjet 7-10, Pali na mëson për nënshtrimin e gruas ndaj burrit duke iu kthyer krijimit. Kjo duhet t’i japë fund njëherë e përgjithmonë idesë që mësimi i tij për mbulimin e grave ishte ajo çfarë ishte e përshtatshme përsa i përket kulturës në kohën e tij dhe që nuk është e zbatueshme për ne sot. Fakti që burri është kreu dhe nënshtrimi i gruas ndaj tij kanë qenë urdhërimi i Perëndisë që nga fillimi.
Para së gjithash, burri është shëmbëllimi dhe lavdia e Perëndisë ndërsa gruaja është lavdia e burrit. Kjo do të thotë që burri u vendos në tokë si përfaqësues i Perëndisë për të ushtruar zotërim mbi të. Koka e zbuluar e burrit është një dëshmi e heshtur e këtij fakti. Gruas asnjëherë nuk iu dha vendi i të qenurit krye; në vend të kësaj ajo është lavdia e burrit në kuptimin që ajo “shfaq dukshëm autoritetin e burrit” siç është shprehur W.E.Vine {{38}}.
Sepse burri nuk duhet të mbulojë kryet në lutje; do të ishte njësoj si të mbulojë lavdinë e Perëndisë dhe kjo do të ishte një fyerje ndaj Madhërisë Hyjnore.
11:8 Pali më pas na kujton ne që burri nuk u krijua nga gruaja, por gruaja u krijua nga burri. Në fillim ishte burri dhe me pas gruaja u mor nga brinja e tij. Kjo përparësi e burrit përforcon çështjen e apostullimit që burri është kreu.
11:9 Qëllimi i krijimit është futur për të theksuar argumentin. Burri nuk u krijua fillimisht për gruan, por gruaja për burrin. Zoti në mënyrë të qartë shpalli në Zanafilla 2:18, “Nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm; Unë do ti bëj një ndihmë që i leverdis.”
11:10 Për shkak të vendit të saj ndaj burrit, gruaja duhet të ketë një shenjë pushteti mbi kryet. Shenja e pushtetit është mbulimi i kokës dhe këtu tregon jo autoritetin e vet, por nënshtrimin ndaj autoritetit të burrit të saj.
Përse Pali shton; për shkak të engjëjve? Ne mendojmë që engjëjt janë spektatorë të gjërave që ndodhin në tokë sot, ashtu siç ishin për gjërat që ndodhën në krijim. Në krijimin e parë, ata panë se si gruaja rrëmbeu vendin e kryesisë mbi burrin. Ajo mori vendimin që Adami duhej të merrte. Si përfundim i kësaj, mëkati hyri në racën njerëzore me pasojën e tij të patregueshme të mjerimit dhe trishtimit. Perëndia nuk do që ajo që ndodhi në krijimin e parë të përsëritet tek krijimi i ri. Kur engjëjt shohin poshtë, Ai do që ata të shohin gruan duke vepruar me nënshtrim ndaj burrit dhe duke e treguar këtë gjë edhe jashtë me anë të një mbulese në kokën e saj.
Ne mund të ndalojmë këtu për të shpallur që mbulesa e kokës është thjesht një shenjë e jashtme dhe ka vlerë vetëm kur është shenja e jashtme e një hiri të brendshëm. Me fjalë të tjera, një grua mund të ketë një mbulesë në kokën e saj dhe përsëri të mos i nënshtrohet me vërtetësi burrit të saj. Në një rast të tillë vënia e një mbulese në kokë nuk do të kishte fare vlerë. Gjëja më e rëndësishme është të jesh e sigurt që zemra është me të vërtetë e nënshtruar; atëherë një mbulesë në kokën e gruas bëhet me të vërtetë kuptimplotë.
11:11 Pali nuk do të thotë që burri është në pavarësi të plotë nga gruaja, kështu ai shton; “gjithsesi në Zotin as burri s’është pa gruan, as gruaja pa burrin.” Me fjalë të tjera, burri dhe gruaja janë dyanësisht të varur. Ata kanë nevojë për njëri tjetrin dhe ideja e nënshtrimit nuk është aspak në kundërshtim me idenë e ndërvarësisë së dyanëshme.
11:12 Gruaja erdhi nga burri me anë të krijimit, pra ajo u krijua nga brinja e Adamit. Por Pali vë në dukje që burri gjithashtu lind nëpërmjet gruas. Gruaja lind një mashkull. Kështu Perëndia ka krijuar këtë barazpeshë të përsosur për të treguar që asnjëri s’mund të ekzistojë pa tjetrin.
Çdo gjë vjen nga Perëndia do të thotë që Ai i ka caktuar në mënyrë hyjnore të gjitha këto gjëra, prandaj nuk ka vend për ankime. Jo vetëm që këto marrëdhënie u krijuan nga Perëndia, por që qëllimi i gjithë atyre është të lavdërojnë Atë. Gjithë kjo gjë duhet ta bëjë burrin të përulur dhe gruan të kënaqur.
11:13 Apostulli tani i nxit korintasit të gjykojnë ndër vetë ata nëse i ka hije gruas t’i lutet Perëndisë pa u mbuluar. Ai i bën thirrje instinktit të tyre. Mendimi është që nuk është e respektueshme apo e sjellshme për një grua të hyjë në praninë e Perëndisë e pambuluar.
11:14 Ashtu si vet natyra na mëson se është e turpshme për një burrë të ketë flokë të gjatë, nuk është bërë e qartë. Disa sugjerojnë që flokët e një burri në mënyrë të natyrshme nuk rriten aq shumë sa ato të grave. Flokët e gjata e bëjnë një burrë të duket femëror. Në shumicën e kulturave, mashkulli ka flokë më të shkurtra se femrat.
11:15 Vargu 15 është keqkuptuar nga shumë veta. Disa kanë thënë që përderisa flokët i janë dhënë gruas për mbulesë nuk është e nevojshme që ajo të ketë një mbulesë tjetër. Por një mësim i tillë i jep një goditje të rëndë kësaj pjese të Shkrimit. Po të mos shihet që në këtë kapitull janë përmendur dy lloje mbulimi, pjesa bëhet mjaft e ngatërruar. Kjo mund të tregohet duke iu kthyer përsëri vargut 6. Aty ne lexojmë: “Nëse gruaja nuk mbulohet le t’ia presin flokët.” Sipas interpretimit të sapo përmendur, kjo do të thotë që nëse një grua “nuk ka flokë” atëherë le t’i presë ato. Por kjo është qesharake. Nëse ajo nuk “ka flokë” ajo nuk mund t’i presë ato!
Argumenti i vargut 15 tregon që ka një ngjashmëri të vërtetë midis frymërores dhe natyrores. Perëndia i dha gruas një mbulesë natyrore lavdi në një mënyrë që nuk ia dha burrit. Për këtë ka një kuptim frymëror që na mëson që kur një grua i lutet Perëndisë, ajo duhet të vendosë një mbulesë në kokën e saj. Ajo që është e vërtetë në fushën natyrore duhet të jetë e vërtetë edhe në atë frymërore.
11:16 Apostulli e mbyll këtë paragraf me një thënie: “Por nëse ndokush mendon të kundërtën, ne s’kemi zakon të tillë, as kishat e Perëndisë.” A do të thotë Pali, siç është sugjeruar nga disa, që gjërat që sapo janë thënë s’janë mjaft të rëndësishme për t’u diskutuar? A do të thotë ai që nëpër Kisha nuk kishte ndonjë zakon të mbulimit të grave? A do të thotë ai që këto mësime janë të pa detyrueshme dhe s’duhet t’u jepen grave si urdhëresa të Zotit? Duket e çuditshme që një interpretim i tillë të mund të ofrohet ndonjëherë, e megjithatë ato janë mjaft të përhapura sot. Kjo do të thotë që Pali nuk i konsideroi këto udhëzime si të qëndrueshme dhe ai harxhoi kot rreth gjysmë kapitulli të Shkrimit të shenjtë për t’i shkruar ato!
Ka të paktën dy shpjegime të mundshme të këtij vargu që përputhet me pjesën tjetër të Shkrimit. Para së gjithash, apostulli mund të ketë thënë që ai parashikoi që disa do ta kundërshtojnë për këtë çështje, por ai shton që ne s’kemi zakon të tillë, pra zakonin e kundërshtimit të kësaj gjëje. Ne nuk grindemi për çështje të tilla, por i pranojmë ato si mësime nga Zoti. Një interpretim tjetër i dhënë nga William Kelly është që Pali ka thënë se kishat e Perëndisë nuk kishin ndonjë zakon të tillë që gratë luteshin apo profetizonin pa qenë të mbuluara.
D. Në lidhje me Darkën e Zotit. (11:17-34)
11:17 Apostulli qorton korintasit për faktin që kishte ndarje në mes tyre kur ata mblidheshin së bashku (v17-19). Vini re përsëritjen e shprehjes “kur mblidheni bashkë” apo fjalëve të ngjashme me to (11:17,18,20,33,34; 14:23,26). Në 11:2 Pali kishte pasur rast për t’i lavdëruar ata për zbatimin e porosive që ai u kishte transmetuar atyre, por kishte një çështje për të cilën ai s’mund t’i lavdëronte ata, dhe kjo është çështja për të cilën do të flasë. Kur ata mblidheshin për takime publike, ata mblidheshin jo për më të mirën, por për më të keqen. Kjo është diçka solemne që na kujton ne të gjithëve se është e mundur që kur largohesh nga takimet e Kishës në vend që të kesh pasur përfitime je dëmtuar.
11:18 Shkaku i parë i qortimit ishte ekzistenca e përçarjeve apo ndarjeve. Kjo nuk do të thotë që grupe të veçanta ishin ndarë nga Kisha e Korintit dhe kishin formuar bashkësi të tjera, por që kishte klika dhe fraksione brenda asamblesë. Një ndarje është një grup brenda, kurse një sekt është një grup i ndryshëm jashtë. Pali mund t’i besonte këto informacione për përçarje sepse ai e dinte që korintasit ishin akoma në mish dhe kishte pasur më parë rast në këtë letër për t’i qortuar ata për shkak të ndarjeve të tyre.
F. B. Hole shkruan:
Pali ishte i përgatitur t’i besonte pjesërisht lajmeve për përçarje në Korint, përderisa ai dinte që duke qenë në mish do të kishte në mes tyre fraksione me besim të tepruar në vetvete. Këtu Pali arsyeton më tej duke u nisur nga gjendja e tyre për tek veprimet e tyre. Duke ditur se ata ishin prej mishi dhe që ecnin si njerëz, ai dinte që me siguri do të binin viktima të tendencës së lashtë të mendjes njerëzore për të formuar opinionet e saj të fuqishme dhe fraksione të themeluara mbi këto opinione që përfundojnë në ndarje e përçarje. Ai gjithashtu dinte se Perëndia do të mund të prapësonte marrëzinë e tyre dhe do të kishte rastin për të treguar ata që ishin të miratuar prej Tij, që ecnin sipas Frymës dhe jo si njerëzit, dhe si pasojë i shmangeshin këtij biznesi ndarjesh. {{39}}
11:19 Pali parashikoi që ndarjet që sapo kishin filluar në Korint do të rriteshin derisa të bëheshin më serioze. Megjithëse në përgjithësi kjo do të ishte e dëmshme për Kishën, përsëri një e mirë do vinte prej saj, kështu ata që ishin me të vërtetë frymërorë dhe të sprovuar nga Perëndia do të njiheshin mes korintasve. Kur Pali thotë në këtë varg “duhet të ketë midis jush grupime” {{40}}, kjo s’do të thotë se është një domosdoshmëri morale {{41}}. Perëndia nuk miraton çarjet në Kishën këtu. Për më tepër, Pali do të thotë që për shkak të kushteve të mishit të korintasve, ishte e pashmangshme formimi i grupimeve. Ndarjet janë provë që disa dështojnë të dallojnë mendjen e Zotit.
11:20 Pali tani e drejton qortimin e tij të dytë kundër parregullsive në lidhje me Darkën e Zotit. Kur të krishterët mblidheshin së bashku, për të festuar Darkën e Zotit, sjellja e tyre ishte aq e vajtueshme saqë Pali thotë se ata me sa duket nuk e kujtonin Zotin në mënyrën që Ai caktoi. Ata mund të kryenin veprimet e jashtme, por komplet qëndrimi i tyre e bënte të pamundur një përkujtim të vërtetë të Zotit.
11:21 Në ditët e para të Kishës, të krishterët festonin “agape” apo festën e dashurisë së bashku me Darkën e Zotit. Festa e dashurisë ishte diçka si një ushqim i përbashkët i ndarë në një frymë dashurie dhe bashkësie. Në fund të festës së dashurisë, të krishterët shpesh bënin përkujtimin e Zotit me bukën e verën. Por pak pas kësaj, parregullsitë hynë në të. P.sh., në këtë varg nënkuptohet që festa e dashurisë e humbi kuptimin e saj të vërtetë. Të krishterët jo vetëm që nuk prisnin për njëri-tjetrin, por më të pasurit turpëronin vëllezërit më të varfër duke pasur ushqime më të mira dhe duke mos i ndarë bashkë. Disa iknin të uritur kurse të tjerët të dehur! Përderisa Darka e Zotit bëhej pas festës së dashurisë, ata ishin ende të pirë kur uleshin për të marrë pjesë në Darkën e Zotit.
11:22 Apostulli i indinjuar qorton një sjellje kaq të pahijshme. Nëse ata ngulnin këmbë për të vazhduar në këtë mënyrë, atëherë të paktën duhet të kishin respekt të mos e bënin atë në një takim në Kishë. Të praktikosh mospërmbajtje në një kohë të tillë dhe të turpërosh vëllezërit më të varfër është gjëja më e papajtueshme në besimin e krishterë. Pali nuk mund t’i lavdërojë të shenjtët për këtë veprim; dhe duke mos i lavdëruar ai i dënon ata fuqishëm.
11:23 Për të treguar ndryshimin midis sjelljes së tyre dhe kuptimit të vërtetë të Darkës së Zotit, ai kthehet tek vendosja fillestare e saj. Ai tregon se ajo nuk ishte një ushqim i përbashkët apo festë, por një urdhëresë solemne e Zotit. Pali e mori direkt nga Zoti njohurinë e tij në lidhje më këtë gjë dhe e përmend këtë për të treguar që çdo mosrespektim do të ishte një mosbindje e vërtetë. Pra ajo që ai mëson është marrë nëpërmjet zbulimit.
Para së gjithash, ai përmend se si Zoti Jezus, atë natë që po tradhtohej mori bukën. Ndërkohë që jashtë vazhdonte komploti i çmendur për ta dorëzuar Atë, Zoti Jezus u mblodh me dishepujt e Tij në atë dhomë dhe mori bukën.
Fakti që kjo gjë u bë natën s’do të thotë që me patjetër Darka e Zotit duhet të bëhet natën. Në atë kohë, perëndimi i diellit ishte fillimi i ditës së Judenjve. Dita jonë fillon me lindjen e diellit. Gjithashtu është vënë re që ka një ndryshim midis shembullit apostullor dhe udhëzimeve apostullore. Ne nuk jemi të detyruar të bëjmë gjithçka që bënë apostujt, por ne jemi sigurisht të detyruar për t’iu bindur çdo gjëje që ata mësuan.
11:24 Zoti Jezus mori bukën, para së gjithash, dhe falënderoi për të. Përderisa buka ishte një figurë [shëmbëlltyrë] e trupit të Tij, Ai ishte në fakt, duke falënderuar Perëndinë që Atij iu dha një trup njerëzor në të cilin Ai mundi të vinte e të vdiste për mëkatet e botës.
Kur Shpëtimtari tha, “Ky është trupi im,” a deshi të thoshte Ai se buka në të vërtetë u bë Trupi i Tij në kuptim të vërtetë? Dogma katolike romake e “transubstanciacion” ngul këmbë që buka dhe vera janë ndryshuar në kuptimin e drejtpërdrejtë në trupin e gjakun e Krishtit. Doktrina Luteriane e “consubstanciacion” mëson që trupi i vërtetë dhe gjaku i krishtit janë në, janë me, dhe janë nën bukën dhe verën mbi tryezë. [Këto pikëpamje janë të gabuara].
Në përgjigje të këtyre pikëpamjeve të gabuara, duhet të jetë e mjaftueshme të kujtojmë që kur Zoti Jezus vendosi këtë përkujtimore, trupi i Tij nuk ishte dhënë akoma dhe as gjaku i Tij nuk ishte derdhur. Kur Zoti Jezus tha, “Ky është trupi im,” Ai nënkuptoi, “Ky është simbol i trupit tim” ose “Ky është një shëmbëlltyrë e trupit tim i cili thyhet për ju.” Të hash bukën do të thotë ta kujtosh Atë në vdekjen e Tij shlyese për ne. Ka një dhembshuri të patregueshme në shprehjen e Zotit tonë “në përkujtimin Tim.”
11:25 Gjithashtu, pas darkës së Pashkës Zoti Jezus, mori edhe kupën duke thënë: “Kjo kupë është besëlidhja e re në gjakun tim; bëni këtë sa herë që të pini, në përkujtimin Tim.” Darka e Zotit u vendos menjëherë pas festës së Pashkëve. Prandaj thuhet që Zoti Jezus mori kupën pas darkës. Në lidhje me kupën, Ai tha që ishte besëlidhja e re në gjakun e Tij. Kjo i referohet besëlidhjes që Perëndia i premtoi kombit të Izraelit në Jeremia 31:31-34. Është një premtim pa kusht me anë të të cilit Ai provoi të jetë i mëshirshëm ndaj padrejtësisë së tyre dhe të mos kujtojë më mëkatet e tyre dhe padrejtësitë e tyre. Termat e besëlidhjes së re janë dhënë gjithashtu tek Heb 8:10-12. Besëlidhja është në fuqi sot, por mosbesimi e mban kombin e Izraelit për të mos e gëzuar atë. Gjithë ata që besojnë në Zotin Jezus marrin të mirat që ishin premtuar. Kur populli i Izraelit të kthehet tek Zoti, ata do të gëzojnë bekimet e besëlidhjes së re; që do të jenë gjatë mbretërimit mijëvjeçar të Krishtit në tokë. Besëlidhja e re u ratifikua me gjakun e Krishtit dhe prandaj Ai flet për kupën si të jetë besëlidhja e re në gjakun e Tij. Themeli i besëlidhjes së re u vendos nëpërmjet kryqit.
11:26 Vargu 26 prek çështjen se sa shpesh duhet të mbahet Darka e Zotit. Sepse sa herë të hani… ose të pini… Asnjë rregull apo ligj nuk është vendosur; dhe asnjë datë nuk është caktuar. Duket qartë nga Veprat 20:7 që praktikimi i dishepujve ishte të takoheshin në ditën e parë të javës për të kujtuar Zotin. Që kjo urdhëresë nuk ishte thjesht për ditët e para të Kishës është provuar me tepri me anë të shprehjes derisa Ai të vijë. F.L. Godet tregon mjaft bukur që Darka e Zotit është “ura midis dy ardhjeve të Tij, monumenti i njërës dhe garancia e tjetrës.” {{42}}
Në gjithë këtë udhëzim në lidhje me Darkën e Zotit bie në sy që s’ka asnjë fjalë për një ministër apo prift duke e drejtuar në mënyrë zyrtare [p.sh. që këndon meshën]. Është thjesht një shërbesë përkujtimore e lënë për gjithë njerëzit e Perëndisë. Të krishterët mblidhen së bashku thjesht si priftërinj besimtarë për të shpallur kështu vdekjen e Zotit derisa Ai të vijë.
11:27 Pasi ka diskutuar origjinën dhe qëllimin e Darkës së Zotit, apostulli tani i kthehet rrjedhojave që pasojnë nëse pjesëmarrja në të bëhet gabim. Kushdo që ha nga kjo bukë ose pi nga kjo kupë e Zotit pa denjësisht, do të jetë fajtor i trupit dhe gjakut të Zotit. Ne të gjithë jemi të padenjë të marrim pjesë në këtë darkë solemne. Në këtë kuptim, ne jemi të padenjë për çdo mëshirë apo mirësi të Zotit ndaj nesh. Por kjo nuk është çështja këtu. Apostulli nuk flet për padenjësinë tonë personale. Të pastruar me anë të gjakut të Krishtit, ne mund t’i afrohemi Perëndisë me gjithë denjësinë e Birit të Tij të dashur. Por Pali këtu flet për sjelljen e padenjë që karakterizonte korintasit kur ata mblidheshin së bashku për Darkën e Zotit. Ata ishin fajtorë për sjellje të pakujdesshme dhe të parespektueshme. Të veprosh kështu do të thotë të jesh fajtor i trupit dhe i gjakut të Zotit.
11:28 Kur ne vijmë në Darkën e Zotit, ne duhet ta bëjmë këtë në një gjendje të gjykuar. Mëkati duhet të rrëfehet e të braktiset; duhet rikthim; duhet t’u afrohet falje atyre që kemi ofenduar. Në përgjithësi ne duhet të jemi të sigurt që ne jemi në gjendje të përshtatshme shpirtërore.
11:29 Të hash e të pish në një mënyrë të padenjë do të thotë të hash e të pish dënim për veten, sepse nuk e dallon trupin e Zotit. Ne duhet të kuptojmë që trupi i Zotit u dha me qëllim që mëkatet tona të hiqen. Nëse ne vazhdojmë të jetojmë me mëkat dhe në të njëjtën kohë marrim pjesë në Darkën e Zotit ne jetojmë në gënjeshtër.
F. G. Patterson shkruan, “Nëse ne hamë Darkën e Zotit me mëkate të pagjykuara mbi vete, ne nuk dallojmë trupin e Zotit që u thye për ta hequr mënjanë atë mëkat.”
11:30 Dështimi në ushtrimin e vet-gjykimit rezultoi në gjykimin disiplinor të Perëndisë mbi disa veta në Kishën e Korintit. Shumë ishin të dobët e të sëmurë dhe jo pak të vdekur. Me fjalë të tjera, sëmundje fizike kishin ardhur mbi disa e disa ishin marrë në qiell. Ngaqë ata nuk gjykuan mëkatin në jetën e tyre, Zoti ishte i detyruar për të bërë një veprim disiplinor kundër tyre.
11:31 Në anën tjetër, nëse ne ushtrojmë këtë vet-gjykim s’do të jetë nevoja për të na disiplinuar edhe ne në këtë mënyrë.
11:32 Perëndia merret me ne si me fëmijët e Tij. Ai na do ne aq shumë saqë s’na lejon dot të vazhdojmë në mëkat. Kështu ne shpejt ndjejmë kërrabën e bariut në qafën tonë duke na tërhequr përsëri tek Ai. Siç ka thënë dikush, “Është e mundur për shenjtorët të përshtaten për qiellin (në Krishtin), por s’është e përshtatshme të mbeten në tokë për dëshmi.”
11:33 Kur besimtarët mblidhen për festën e dashurisë apo agapenë, ata duhet të presin njëri-tjetrin dhe të mos vazhdojnë me egoizëm pa menduar për shenjtorët e tjerë. “Pritni njëri-tjetrin” është në kontrast me vargun 21, “gjithsecili merr darkën e vet më përpara.”
11:34 Por nëse dikush ka uri le të hajë në shtëpi. Me fjalë të tjera, festa e dashurisë, siç ishte e lidhur me Darkën e Zotit, nuk duhet të ngatërrohej me një ushqim të zakonshëm. Të mospërfillësh karakterin e saj të shenjtë do të thotë të mbledhesh për dënim.
Dhe gjërat e tjera, kur të vij do t’i rregulloj. Pa dyshim që kishte edhe çështje të tjera të vogla që i ishin përmendur apostullit në letrën dërguar atij nga korintasit. Këtu ai i siguron ata që ai do të merret me këto çështje vetë kur t’i vizitojë ata.
E. Në lidhje me dhuntitë e Frymës dhe përdorimin e tyre në Kishë. (Kapitujt 12-14)
Kapitujt 12-14 merren me dhuntitë e Frymës. Në asamblenë e Korintit kishte parregullsi, në veçanti në përdorimin e dhuntisë së gjuhëve dhe Pali shkroi për t’i rregulluar këto abuzime.
Në Korint kishte besimtarë që kishin marrë dhuntinë e gjuhëve, që do të thotë se atyre iu ishte dhënë fuqia për të folur gjuhë të huaja pa i studiuar ndonjëherë ato gjuhë {{43}}. Por në vend që ta përdornin këtë dhunti për të lartësuar Perëndinë dhe për të udhëzuar besimtarët e tjerë, ata e përdornin për t’u dukur. Ata ngriheshin në takime e flisnin në gjuhë që askush nuk i kuptonte, duke shpresuar që të tjerët do të habiteshin nga aftësia e tyre gjuhësore. Ata lartësonin dhuntitë-shenjë mbi të tjerat dhe shpallnin mbifrymëzim për ata që flisnin në gjuhë. Kjo çonte në krenari, nga njëra anë dhe në ndjenja urrejtjeje, inferioriteti dhe pavlefshmërie tek të tjerët. Prandaj ishte e nevojshme që apostulli t’i rregullonte këto qëndrime të gabuara dhe të vendoste kontrolle në ushtrimin e dhuntive, veçanërisht gjuhëve dhe profecive.
12:1 Ai nuk do që të shenjtët e Korinit të jenë të paditur në çështjet e dhuntive apo manifestimeve frymërore. Leximi i drejtpërdrejtë këtu është “Përsa u përket ‘frymëroreve’ o vëllezër, nuk dua të jeni të paditur.” Shumë versione futin fjalën dhunti për të plotësuar kuptimin. Megjithatë, vargu tjetër nënkupton që Pali mund të mos ketë menduar vetëm për manifestimet e Frymës së Shenjtë, por edhe të frymërave të këqija.
12:2 Përpara kthimit të tyre në besim korintasit kishin qenë idhujtarë të burgosur nga frymëra të këqija. Ata jetonin në frikën e frymërave dhe tërhiqeshin nga këto ndikime djallëzore. Ata kishin dëshmuar shfaqje të mbinatyrshme të botës së frymërave dhe kishin dëgjuar thënie të frymëzuara nga frymëra. Nën ndikimin e frymërave të këqija, ata ndonjëherë dështonin në vetëkontroll, dhe kishin thënë e bërë gjëra jashtë fuqive të ndërgjegjes së tyre.
12:3 Tani që ishin të shpëtuar, besimtarët duhet të dinin të gjykonin të gjitha manifestimet frymërore, pra, si të bënin dallimin midis zërit të frymërave djallëzore dhe zërit të mirëfilltë të Frymës së Shenjtë. Prova vendimtare është dëshmia që jepet në lidhje me Zotin Jezus. N.q.s. një njeri thotë, “mallkuar qoftë Zoti,” mund të jemi të sigurt që ai është i frymëzuar nga djalli sepse frymërat e liga në mënyrë karakteristike blasfemojnë dhe mallkojnë emrin e Jezusit. Fryma e Perëndisë nuk nxit kurrë të folurit kështu për Shpëtimtarin; shërbesa e Tij është të lartësojë Zotin Jezus. Ai drejton njerëzit të thonë që Jezusi është Zot, jo vetëm me buzët e tyre, por edhe me rrëfimin e plotë dhe të ngrohtë të zemrave dhe jetëve të tyre.
Vini re që të tri personat e Trinitetit përmenden në vargun tre dhe gjithashtu në vargjet 4-6.
12:4 Pali më pas tregon që kur ka një llojshmëri të dhuntive të Frymës së Shenjtë në Kishë, aty ekziston një unitet bazë, i trefishtë, që përfshin të tre personat e Trinitetit.
Para së gjithash, ka larmi dhuntish, por i njëjti Frymë. Korintasit vepronin sikur aty kishte vetëm një dhunti – ajo e gjuhëve. Pali thotë, “Jo, uniteti juaj nuk bazohet në zotërimin e një dhuntie të përbashkët, por më tepër në zotërimin e Frymës së Shenjtë që është burimi i të gjitha dhuntive.”
12:5 Më pas apostulli vë në dukje që ka edhe larmi shërbimesh apo shërbesash në Kishë. Jo të gjithë ne kemi të njëjtën punë. Por ajo çfarë ne kemi të përbashkët është që çfarëdo që ne bëjmë, bëhet për të njëjtin Zot dhe me një pikëpamje për t’i shërbyer të tjerëve (jo vetes).
12:6 Dhe përsëri, megjithëse ka larmi veprimtarish përsa i përket dhuntive frymërore, është i njëjti Perëndi i cili fuqizon çdo besimtar. Nëse një dhunti duket më e suksesshme apo spektakolare ose më e fuqishme se një tjetër, nuk është për shkak të ndonjë superioriteti në personin që e zotëron atë. Është Perëndia Ai që jep fuqinë.
12:7 Fryma e tregon veten në jetën e çdo besimtari duke dhënë ndonjë dhunti. Nuk ka besimtar që s’ka një funksion për të përmbushur. Dhe dhuntitë janë dhënë për dobinë e gjithë trupit. Ato nuk janë dhënë për shfaqje të vetvetes apo për vetëkënaqësi, por për të ndihmuar të tjerët. Kjo është një pikë bazë në gjithë diskutimin.
Kjo gjë çon në një listë të disa prej dhuntive të Frymës.
12:8 Fjala e diturisë është fuqia e mbinatyrshme për të folur me aftësi depërtuese hyjnore, qoftë në zgjidhjen e problemeve të vështira, mbrojtjes së besimit, zgjidhjes së konflikteve, dhënies së këshillave praktike apo mbrojtjes së ndonjë çështjeje përpara autoriteteve armiqësore. Stefani e shfaqi në një mënyrë të tillë fjalën e diturisë saqë kundërshtarët e tij “nuk mund t’i bënin ballë urtësisë dhe Frymës me anë të së cilës ai fliste” (Veprat 6:10).
Fjala e njohurisë është fuqia për të komunikuar informacionin që është zbuluar në mënyrë hyjnore. Kjo tregohet në përdorimin e disa shprehjeve nga Pali si “ja unë po ju them një të fshehtë” (1 e Korintasve 15:51) dhe “dhe këtë po jua them me Fjalën e Zotit” (1 Thes. 4:15). Në atë kuptim kryesor të bindjes të së vërtetës së re, fjala e njohurisë ka ndaluar, sepse besimi i krishterë u është transmetuar të shenjtëve njëherë e përgjithmonë (Juda 3). Trupi i doktrinës së krishtere është i plotë. Megjithatë në një kuptim të drejtë, fjala e njohurisë mund të jetë ende me ne. Ka ende një komunikim të fshehtë të një njohurie hyjnore tek ata që jetojnë në një bashkësi të ngushtë me Zotin (shih Psalmin 25:14). Ndarja e asaj njohurie me të tjerët është fjala e njohurisë.
12:9 Dhuntia e besimit është aftësia hyjnore për të lëvizur malet e vështirësive duke ndjekur vullnetin e Perëndisë (13:2) dhe për të bërë bëma të mëdha për Perëndinë në përgjigje të ndonjë urdhërese apo premtimi të Perëndisë siç gjendet në Fjalën e Tij apo si është komunikuar personalisht. George Muller është një shembull klasik i një njeriu me dhuntinë e besimit. Pa ia bërë të ditur nevojat e tij askujt tjetër përveç Perëndisë, ai u kujdes për dhjetë mijë jetimë për një periudhë 60 vjeçare.
Dhuntitë e shërimeve kanë të bëjnë me fuqinë e mrekullueshme për të shëruar sëmundjet. Pushteti për të kryer veprime të fuqishme mund të përfshijë dëbimin e frymërave të këqija, ndryshimin e gjërave nga një formë në një formë tjetër, ringjalljen e të vdekurit, dhe nënshtrimin e fuqisë mbi elementet. Filipi bëri këtë në Samari dhe kështu fitoi dëgjues për Ungjillin (Veprat e Apostujve 8:6-7).
Dhuntia e profecisë në kuptimin e saj primar, nënkupton një person që merrte zbulime të drejtpërdrejta nga Perëndia dhe ua transmetonte ato të tjerëve. Ndonjëherë profetët parashikonin ngjarje të së ardhmes (Veprat e Apostujve 11:27-28; 21:11). Më shpesh ata thjesht shprehnin mendjen e Perëndisë. Ashtu si apostujt, ata ishin të lidhur me themelimin e Kishës (Ef. 2:20). Vetë ata nuk ishin themeli, por ata vendosën themelin në atë çfarë ata mësuan në lidhje me Zotin Jezus. Përderisa themeli u vendos, nevoja për profetët ndaloi. Shërbesa e tyre është shkruar për ne në faqet e Dh.R.. Përderisa Bibla është e plotësuar, ne hedhim poshtë çdo të ashtuquajtur profet që shpall se ka të vërtetë plus nga Perëndia. {{44}}
Në një kuptim më të dobët, ne përdorim fjalën “profet” për të përshkruar çdo predikues që shpall Fjalën e Perëndisë në mënyrë autoritare, të prerë dhe ndikuese. Profecia mund të përfshijë gjithashtu atributimin e lavdit tek Perëndia (Luka 1:67-68) dhe inkurajimin dhe forcimin e popullit të Tij (Veprat 15:32).
Dallimi i frymërave përshkruan fuqinë për të dalluar nëse një profet apo person tjetër flet nga Fryma e Shenjtë apo nga Satani. Një person me këtë dhunti ka aftësi të veçantë për të zbuluar nëse një njeri është një mashtrues dhe një shfrytëzues. Kështu Pjetri ishte i aftë të zbulonte Simonin si një që ishte në vrerin e hidhësisë dhe në prangat e paudhësisë (Veprat 8:20-23).
12:10 Dhuntia e gjuhëve, siç është përmendur, është aftësia për të folur një gjuhë të huaj pa e mësuar atë ndonjëherë. Gjuhët u dhanë si një shenjë, veçanërisht për Izraelin.
Interpretimi i gjuhëve është fuqia e mrekullueshme për të kuptuar një gjuhë që një person nuk ka ditur më parë dhe ta përcjellësh mesazhin në gjuhën lokale.
Ndoshta është domethënëse që kjo listë e dhuntive fillon me ato që janë të lidhura kryesisht me intelektin dhe mbyllet me ato që kanë të bëjnë kryesisht me ndjenjat. Korintasit e kishin kthyer mbrapsht këtë gjë në mendjen e tyre. Ata ngrinin lart dhuntinë e gjuhëve mbi çdo dhunti tjetër. Ata ngatërronin fuqinë me frymëroren.
12:11 Të gjithë dhuntitë e përmendura në vargjet 8-10 jepen dhe kontrollohen nga e njëjta Frymë. Përsëri këtu ne shohim që Ai nuk i jep secilit të njëjtën dhunti. Ai i jep secilit dhunti veç e veç ashtu si do vetë. Kjo është një pikë tjetër e rëndësishme – Fryma, në mënyrën sovrane, i ndan dhuntitë. Nëse ne kuptojmë këtë me të vërtetë, do të hiqej krenaria nga njëra anë, sepse ne s’kemi asgjë që s’do e kishim marrë. Dhe do të hiqej pakënaqësia nga ana tjetër, sepse Urtësia e Perëndisë dhe Dashuria vendosën se çfarë dhuntie duhet të kemi, dhe zgjedhja e Tij është e përsosur. Është gabim që secili të kërkojë të njëjtën dhunti. Nëse çdo njeri do t’i binte të njëjtit instrument, s’do të kishim kurrë një orkestër simfonike. Dhe nëse trupi do të përbëhej vetëm nga gjuhë, do të ishte një llahtari.
12:12 Trupi njerëzor është një ilustrim i unitetit dhe shumllojshmërisë. Trupi është një, dhe përsëri ka shumë gjymtyrë. Megjithëse të gjithë besimtarët janë të ndryshëm dhe kryejnë funksione të ndryshme, përsëri ata janë të kombinuar për të bërë të funksionojë një njësi: trupin.
Shprehja “Kështu është edhe Krishti” është përkthyer më mirë: “Kështu është gjithashtu Krishti.” “Krishti” këtu i referohet jo vetëm Zotit Jezus Krisht të lartësuar në qiell, por kreut në qiell dhe gjymtyrëve të Tij këtu në tokë. Të gjithë besimtarët janë anëtarë të Trupit të Krishtit. Ashtu si trupi njerëzor është një mjet me anë të të cilit një person shpreh veten e tij tek të tjerët, kështu Trupi i Krishtit është mjeti në tokë me anë të të cilit Ai zgjedh ta bëjë veten të njohur në botë. Është një provë e hirit të mrekullueshëm që Zoti lejon shprehjen “Krishti” të përdoret për të përfshirë ata që janë gjymtyrë të Trupit të Tij.
12:13 Pali vazhdon të shpjegojë se si ne u bëmë gjymtyrë të Trupit të Krishtit. Të gjithë ne jemi pagëzuar në (me anë të ) një Fryme të vetme në të njëjtin trup. Përkthimi më i drejtpërdrejtë këtu është “në” {{45}} një Frymë. Kjo mund të nënkuptojë që Fryma është elementi në të cilin u pagëzuam, ashtu si dhe uji është elementi në të cilin u pagëzuam në pagëzimin e besimtarit. Ose mund të nënkuptojë që Fryma është Agjenti që bën pagëzimin, pra me anë të një Fryme. Ky është kuptimi më i mundshëm dhe më i arsyetueshëm.
Pagëzimi i Frymës së Shenjtë ndodhi Ditën e Rrëshajëve. Kisha lindi në atë kohë. Ne marrim pjesë në të mirat e atij pagëzimi kur lindim përsëri. Ne bëhemi gjymtyrë të Trupit të Krishtit.
Këtu duhen vënë re disa pika të rëndësishme: së pari, pagëzimi i Frymës së Shenjtë është ai akt hyjnor që e vendos besimtarin në Trupin e Krishtit [në momentin e shpëtimit]. Nuk është i njëjtë me pagëzimin e ujit. Kjo gjë është e qartë nga Mateu 3:11; Gjoni 1:33; Veprat 1:5. Nuk është një punë e hirit që ndodh më vonë pas shpëtimit [p.sh. pas një viti] me anën e të cilës besimtarët bëhen më frymërorë. Të gjithë korintasit ishin pagëzuar në Frymë, e përsëri Pali i qorton ata për të qenurit mishërorë – jo frymërorë (3:1). Nuk është e vërtetë që e folura në gjuhë është shenja e pandryshueshme e të qenurit i pagëzuar të Frymë. Të gjithë korintasit ishin pagëzuar, por jo të gjithë flisnin në gjuhë (12:30). Ka eksperienca krizë të Frymës së Shenjtë kur një besimtar i dorëzohet kontrollit të Frymës së Shenjtë dhe fuqizohet nga lart. Por një eksperiencë e tillë nuk është e njëjtë me pagëzimin e Frymës dhe nuk duhet ngatërruar me të.
Vargu vazhdon duke thënë që besimtarët të gjithë janë ujitur në të njëjtin Frymë. Kjo do të thotë se ata lidhen me Frymën e Perëndisë në kuptimin që ata e marrin Atë si një Person që banon në ta dhe marrin të mirat e shërbesës së Tij në jetët e tyre.
12:14 Pa një shumëllojshmëri të gjymtyrëve ju s’mund të keni një trup njerëzor. Duhet të ketë shumë gjymtyrë, secila e ndryshme nga të tjerat, që punojnë në bindje ndaj kokës dhe në bashkëpunim me të tjerat.
12:15 Kur ne kuptojmë që shumëllojshmëria është thelbësore për një trup normal dhe të shëndetshëm, ne shpëtojmë nga dy rreziqe – nga nënvleftësimi i vetvetes (v 15-20) dhe nga nënvleftësimi i të tjerëve (v 21-25). Do të ishte absurde për këmbën të ndjehej e parëndësishme sepse s’mund të bëjë punën e dorës. A nuk është e vërtetë që këmba mund të qëndrojë, të ecë, të vrapojë, të kërcejë, të shqelmojë, dhe të bëjë shumë gjëra të tjera?
12:16 Një vesh s’duhet të përpiqet të bëjë një veprim si të ishte një sy. Vetëm kur shurdhëria na tejkalon, atëherë ne kuptojmë sa funksion të nevojshëm kryejnë ata.
12:17 Po të ishte i gjithë trupi sy, do të kishim një njeri të çuditshëm të shurdhët të përshtatshëm vetëm për një shfaqje cirku. Ose nëse trupi do të kishte vetëm veshë, s’do të kishte një hundë për të nuhatur kur gazi shpëton dhe shpejt s’do të ishte në gjendje të dëgjonte sepse do të ishte pa ndjenja apo i vdekur.
Pika në të cilën Pali do të qëndrojë është që nëse trupi do të ishte vetëm gjuhë, do të ishte një tmerr i vërtetë. Dhe përsëri korintasit ishin duke e mbitheksuar aq shumë dhuntinë e gjuhëve saqë në të vërtetë ishin duke krijuar një bashkësi lokale që do të ishte e gjitha gjuhë. Do të fliste, por kaq do të mund të bënte!
12:18 Perëndia nuk ishte fajtor për një marrëzi të tillë. Me diturinë e Tij të pashoqe, Ai ka organizuar gjymtyrët e ndryshme… në trup si ka dashur. Ne duhet t’i japim Atij lavdi për të ditur çfarë bën Ai! Ne duhet të jemi thellësisht mirënjohës për çfarëdo dhuntie që na ka dhënë Ai dhe t’i përdorim ato me gëzim për lavdinë e Tij dhe për të ndërtuar të tjerët. Të jesh ziliqar për dhuntinë e dikujt tjetër është mëkat. Është një rrebelim kundër planit të përsosur të Perëndisë për jetët tona:
12:19 Është e pamundur të mendosh një trup vetëm me një gjymtyrë. Kështu korintasit s’duhet të harronin që nëse gjithë ata kishin dhuntinë e gjuhëve, atëherë ata s’do të kishin një trup që funksionon. Dhuntitë e tjera, edhe pse më pak spektakolare apo sensacionale s’janë aspak të panevojshme.
12:20 Siç e ka organizuar Perëndia ka shumë gjymtyrë, por një trup i vetëm. Këto fakte në lidhje me trupin njerëzor janë mjaft të dukshme për ne dhe ato duhet të jenë po aq të qarta në lidhje me shërbesën tonë në Kishë.
12:21 Ashtu siç është marrëzi për një person të ketë zili dhuntinë e dikujt tjetër, po aq marrëzi është për dikë të nënvlerësojë dhuntinë e tjetrit apo të mendojë që s’ka nevojë për të tjerët. Syri nuk mund t’i thotë dorës: “Unë nuk kam nevojë për ty” dhe po ashtu koka nuk mund t’i thotë këmbëve, “Unë nuk kam nevojë për ty.” Syri mund t’i shohë gjërat e bëra, por s’mund t’i bëjë ato. Kjo gjë varet nga dora. Përsëri, koka mund të dijë se çfarë është e nevojshme për të shkuar në një vend të caktuar, por çuarja e saj atje varet nga këmbët.
12:22 Disa gjymtyrë të trupit… duket se janë më të dobëta sesa të tjerat. Veshkat, p.sh. nuk duken aq të fuqishme sa krahët. Por veshkat janë të domosdoshme kurse krahët jo. Ne mund të jetojmë pa krahë apo këmbë, ose edhe pa një gjuhë, por s’mund të jetojmë pa zemrën, mushkëritë, mëlçinë apo trurin. Përsëri këto organe jetësore nuk shfaqen kurrë në publik. Por ato kryejnë funksionet e tyre pa ekspozime.
12:23 Disa gjymtyrë të trupit janë tërheqëse kurse të tjerat s’janë aq elegante. Ne e zëvendësojmë këtë gjë duke u veshur mbi ato që s’janë aq të bukura. Kështu që ekziston një kujdes i dyanshëm ndërmjet gjymtyrëve, duke zvogëluar ndryshimet.
12:24 Ato pjesë të trupit që janë të hijshme nuk kanë nevojë për kujdes të veçantë. Por Perëndia i ka kombinuar të gjitha gjymtyrët e ndryshme të trupit në një strukturë organike. Disa gjymtyrë janë të hijshme, disa janë të thjeshta. Disa ia kalojë mirë në publik, disa jo. Përsëri Perëndia na ka dhënë ne instinktin për t’i vlerësuar të gjitha gjymtyrët për të kuptuar që të gjitha ato janë të ndërvarura dhe për të kundërpeshuar mangësitë e atyre që nuk janë tërheqëse.
12:25 Kujdesi i dyanshëm i gjymtyrëve ruan ndarjen apo përçarjen në trup. Njëra i jep tjetrës atë që i nevojitet dhe merr në kthim ndihmën që vetëm ajo gjymtyrë mund t’ia japë. Kështu duhet të jetë në Kishë. Mbitheksimi në ndonjë dhunti të Frymës do të rezultojë në konflikte dhe përçarje.
12:26 Ajo që prek një gjymtyrë prek të gjitha. Kjo është një e vërtetë e mirënjohur në trupin njerëzor. P.sh., ethet nuk kufizojnë vetëm një pjesë të trupit, por ndikojnë gjithë sistemin. Kështu është dhe me llojet e tjera të sëmundjeve dhe dhimbjeve. Një doktor i syrit shpesh mund të dallojë një tumor truri, sëmundje veshke apo infeksion mëlçie duke parë brenda syrit. Arsyeja është kjo: megjithëse gjithë gjymtyrët janë të veçanta dhe të ndara, përsëri ato të gjitha formojnë pjesë të një trupi dhe janë aq të lidhura në mënyrë jetësore me njëra-tjetrën saqë çfarë ndikon njërën i ndikon të gjitha. Prandaj në vend që të jemi të pa kënaqur me pjesën tonë, ose, në anën tjetër, në vend që të kemi një ndjenjë pavarësie nga të tjerët, ne duhet të kemi një ndjenjë të vërtetë solidariteti në Trupin e Krishtit. Ndonjë gjë që lëndon një të krishterë tjetër duhet të shkaktojë tek ne pikëllimin më therës. Po kështu, nëse shohim një të krishterë të nderuar, ne s’duhet të jemi xhelozë, por duhet të gëzojmë me të.
12:27 Pali u kujton korintasve që ata janë trupi i Krishtit. Kjo s’mund të nënkuptojë trupin e Krishtit në plotësinë e tij [të gjithë besimtarët]. E as mund të nënkuptojë një trup të Krishtit, përderisa është vetëm një trup. Ajo nënkupton që ata së bashku formonin një miniaturë të Trupit të Krishtit. Veç e veç, secili është një gjymtyrë e asaj shoqërie të madhe bashkëpunimi. Prandaj ai duhet të përmbushë detyrën e tij pa ndjenjë krenarie, pavarësie, urrejtjeje apo pavlefshmërie.
12:28 Apostulli tani jep një listë tjetër dhuntish. Asnjë nga këto lista nuk duhet vlerësuar si e plotë. Dhe Perëndia vuri disa në Kishë, së pari apostuj. Fjala së pari, tregon që jo të gjithë janë apostuj. Të dymbëdhjetët ishin burra që u ngarkuan nga Zoti si lajmëtarë të Tij. Ata ishin me Të gjatë shërbesës së Tij tokësore (Veprat 1:21,22) dhe me përjashtim të Judës, e panë Atë pas ringjalljes së Tij (Veprat e Apostujve 1:2,3,22). Por të tjerë përveç të dymbëdhjetëve ishin apostuj. Më i dallueshmi ishte Pali. Ishin gjithashtu edhe Barnaba (Veprat e Apostujve 14:4,14); Jakobi, vëllai i Zotit (Gal. 1:19); Sila, Timoteu (1 Thes. 1:1; 2:6). Së bashku me profetët e Dh.R., apostujt vendosën themelin doktrinal të Kishës në atë çfarë mësuan për Zotin Jezus Krisht (Ef. 2:20). Në kuptimin e përpiktë të fjalës, ne s’kemi më apostuj. Në një kuptim më të gjerë, ne ende kemi lajmëtarë dhe kishë-mbjellës të drejtuar nga Zoti. Duke i quajtur ata misionarë në vend të fjalës apostuj, ne shmangim krijimin e përshtypjes që ata kanë autoritet të jashtëzakonshëm dhe fuqinë e apostujve të parë.
Më pas janë profetët. Ne sapo e kemi përmendur që profetët ishin zëdhënës të Perëndisë, njerëz që shpallën Fjalën e Perëndisë në kohën përpara se ajo të jepej në kohën e plotë të shkruar. Mësuesit janë ata që marrin Fjalën e Perëndisë dhe ua shpjegojnë atë njerëzve në një mënyrë të kuptueshme. Veprat e fuqishme mund t’i referohet ringjalljes të së vdekurve, dëbimit të demonëve etj.. Shërimet kanë të bëjnë me shërimin në çast të sëmundjeve trupore siç është përmendur më parë. Ndihmat janë të lidhura zakonisht me punën e dhjakëve, atyre që u janë besuar çështjet materiale të Kishës. Dhuntia e qeverisjes nga ana tjetër, shpesh u takon pleqve ose peshkopëve. Këta janë burrat që kanë kujdesin frymëror, të perëndishëm të kishës lokale. Së fundi është dhuntia e gjuhëve. Ne besojmë që ka një domethënie në renditje. Pali përmend apostujt të parët dhe gjuhët të fundit. Korintasit kishin vendosur gjuhët të parat dhe nënvlerësonin apostujt!
12:29,30 Kur apostulli pyet nëse çdo besimtar ka të njëjtën dhunti – qoftë apostull, profet, mësues, shërimet, ndihmën, qeverisjen, gjuhët, interpretimin e gjuhëve – gramatika e origjinalit tregon që ai pret dhe kërkon një përgjigje “jo” {{46}}. Prandaj çdo mendim, i shprehur apo i nënkuptuar që secili duhet të ketë dhuntinë e gjuhëve, është në kundërshtim me Fjalën e Perëndisë dhe është i huaj për gjithë konceptin e trupit me gjithë gjymtyrët e tij të ndryshme, secila me funksionin e saj.
Nëse, siç është shprehur këtu, jo secili ka dhuntinë e gjuhëve, atëherë është gabim t’u mësosh që gjuhët janë shenjë e pagëzimit të Frymës. Pasi, në këtë rast, jo secili mund ta presë atë pagëzim. Por e vërteta është që çdo besimtar është pagëzuar në Frymë (v 13).
12:31 Kur Pali thotë: “Por kërkoni me zemër të zjarrtë dhuntitë më të mira,” ai u flet korintasve jo veç e veç, por si një kishë lokale. Ne e dimë këtë sepse folja [kërkoni] është në shumës në origjinal. Ai thotë që si një asamble ata duhet të kërkojnë të kenë në mes tyre një zgjedhje të mirë dhuntish që përmirësojmë punën në Kishë. Dhuntitë më të mira janë ato që janë më të përdorshmet, më tepër se ato që janë spektakolare. Të gjitha dhuntitë janë dhënë nga Fryma e Shenjtë e asnjë s’mund të përbuzet. Përsëri e vërteta është që disa janë më të dobishme për trupin. Këto janë ato që çdo bashkësi lokale duhet t’i kërkojë Zotit të ngrejë në asamble.
Dhe unë do t’ju tregoj një udhë shumë më të lartë. Me këto fjalë Pali paraqet kapitullin e Dashurisë (1 e Korintasve 13). Ajo çfarë ai thotë është se thjesht zotërimi i dhuntive nuk është aq i rëndësishëm sa ushtrimi i këtyre dhuntive në dashuri. Dashuria mendon për të tjerët, jo për vete. Është e mrekullueshme të shohësh një njeri që ka marrë një dhunti në mënyrë të pazakontë nga Fryma e Shenjtë, por është edhe më e mrekullueshme kur ai njeri e përdor atë dhunti për ndërtimin e të tjerëve në besim, më tepër sesa për të tërhequr vëmendjen për vetveten.
Njerëzit përpiqen të ndajnë kapitullin 13 nga konteksti. Ata mendojnë se është një parantezë, e dhënë për të ulur tensionin mbi gjuhët në kapitujt 12 e 14. Por nuk është kështu. Kapitulli 13 është një pjesë e gjallë e vazhduese e argumentit të Palit.
Parregullsitë e gjuhëve me sa duket kishin shkaktuar grindje në asamble. Duke përdorur dhuntitë e tyre për vetëkënaqësi, egoizëm, dhe për t’u dukur, ata “karizmatikë” [“karizma” është fjala greke për “dhunti”; pra, në këtë kontekst karizmatikët janë njerëzit që e teprojnë me dhuntinë e gjuhëve] nuk vepronin në dashuri. Ata kënaqeshin duke folur publikisht në një gjuhë që nuk e kishin mësuar kurrë, por kjo gjë ishte një mundim i vërtetë për të tjerët të rrinin e të dëgjonin diçka që nuk e kuptonin. Pali ngul këmbë që të gjitha dhuntitë duhet të ushtrohen në një frymë dashurie. Qëllimi i dashurisë është të kënaqësh të tjerët dhe jo të kënaqësh veten.
Dhe ndoshta “jo-karizmatikët” [në këtë kontekst karizmatikët janë njerëzit që nuk e teprojnë me dhuntinë e gjuhëve] reaguan me veprimet e mosdashurisë. Ata kishin shkuar aq larg saqë kishin thënë se të gjitha gjuhët janë nga i ligu. Gjuha e tyre greke mund të kishte qenë më keq se gjuhët “karizmatike!” Mosdashuria e tyre mund të ketë qenë më keq se vetë parregullsia e gjuhëve.
Kështu Pali me urtësi u kujton atyre se për dashuri kishin nevojë të dy krahët. Nëse ata do të vepronin me dashuri ndaj njëri-tjetrit, problemi do të zgjidhej fare mirë. Nuk është një problem që ka nevojë për shkishërim apo ndarje, por që ka nevojë për dashuri.
13:1 Madje edhe n.q.s. një person mund të fliste në të gjitha gjuhët njerëzore dhe engjëllore por nuk e përdorte këtë aftësi për të mirën e të tjerëve, veprimi nuk do të ishte më i mirë apo më i këndshëm se kumbimi apo tingëllimi i metaleve kur përplasen me njëri-tjetrin. Aty ku fjala e folur nuk është e kuptueshme, s’ka përfitim. Është thjesht një zhurmë për të acaruar nervat që nuk ndikon fare për të mirën e përbashkët. Që gjuhët të jenë të vlefshme ato duhet të interpretohen. Madje edhe atëherë, ajo që thuhet duhet të jetë për edukim. Gjuhët e engjëjve mund të jenë diçka figurative për një të folur të ekzaltuar, por s’do të thotë një gjuhë e panjohur, sepse sa herë që engjëjt u kanë folur njerëzve në Bibël, kjo gjë ishte në një të folur të zakonshme që kuptohej lehtë.
13:2 Po kështu, dikush mund të marrë zbulime të mrekullueshme nga Perëndia. Ai mund të kuptojë misteret e mëdha të Perëndisë, të vërteta të mëdha deri tani të pazbuluara, por që i bëhen të njohura atij. Ai mund të marrë një derdhje të madhe të gjithë shkencës hyjnore, të kumtuar në mënyrë të mbinatyrshme. Atij mund t’i jetë dhënë besimi heroik që është në gjendje të lëvizë malet. Përsëri nëse gjithë këto dhunti të mrekullueshme përdoren vetëm për të mirën e tij dhe jo për edukimin e gjymtyrëve të Trupit të Krishtit, ato s’kanë vlerë dhe ai që i zotëron është asgjë, pra ai nuk ka ndihmuar asnjeri.
13:3 Nëse apostulli do të jepte gjithë pasuritë e tij për të ushqyer të varfërit, madje edhe sikur të jepte trupin e tij që të digjej, këto veprime trimërie s’do t’i vlenin nëse nuk i bënte në një frymë dashurie. Nëse ai thjesht përpiqej për t’u tërhequr vëmendjen të tjerëve dhe të kërkonte t’i bënte një emër vetvetes, atëherë shfaqja e virtytit të tij do të ishte e pavlerë.
13:4 Dikush ka thënë: “Kjo nuk u nis të ishte një traktat mbi dashurinë, por si shumica e margaritarëve të Dh.R., u paraqit në lidhje me disa situata lokale.” Hodge vë në dukje që korintasit ishin të paduruar, të pa kënaqur, plot smirë, egoistë që mbaheshin me të madh, që nuk pyesnin për ndjenjat apo interesat e të tjerëve, dyshues, të zemëruar, të censuruar.
Dhe kështu Pali tani ballafaqon karakteristikat e dashurisë së vërtetë. Para së gjithash, dashuria është e durueshme; plot mirësi. Durimi është qëndrueshmëria në provokim. Mirësia është dashamirësia në veprim, që jepet pas interesave të të tjerëve. Dashuria nuk i ka smirë të tjerët; por kënaqet që të tjerët duhet të nderohen e të lartësohen. Dashuria nuk vë në dukje, nuk krekoset. Ajo kupton që çfarëdo gjëje që ka është dhuratë e Perëndisë dhe që tek njeriu nuk ka asgjë për të cilën ai duhet të krenohet. Madje edhe dhuntitë e Frymës së Shenjtë janë dhënë në mënyrë sovrane nga Perëndia dhe s’duhet të bëjnë një person krenar, pavarësisht sesa spektakolare mund të jetë ajo dhunti.
13:5 Dashuria nuk sillet në mënyrë të pahijshme. Nëse një person është duke vepruar me të vërtetë në dashuri ai do të jetë i njerëzishëm dhe i konsideruar. Dashuria nuk kërkon në mënyrë egoiste të vetën, por interesohet në atë që do ndihmojë të tjerët. Dashuria nuk pezmatohet, por dëshiron të durojë fyerje e mospërfillje. Dashuria nuk dyshon për keq, pra nuk i ngarkon motive të këqija të tjerëve. Nuk dyshon për veprimet e tyre. Ajo është e padjallëzuar.
13:6 Dashuria nuk gëzohet për padrejtësinë, por gëzohet me të vërtetën. Është një tipar i veçantë në natyrën njerëzore që kënaqet në atë që është e padrejtë, veçanërisht nëse një veprim i padrejtë duket se i sjell përfitim vetvetes. Kjo nuk është fryma e dashurisë. Dashuria gëzohet me çdo triumf të së vërtetës.
13:7 Shprehja i duron të gjitha mund të nënkuptojë që dashuria me durim i duron të gjitha ose që fsheh ose mban të fshehtë gabimet e të tjerëve. Fjala duron mund të përkthehet gjithashtu “mbulon.” Dashuria nuk publikon në mënyrë të panevojshme dështimet e të tjerëve, edhe pse duhet të jetë e prerë kur është nevoja për të dhënë disiplinë të perëndishme.
Dashuria i beson të gjitha, pra ajo përpiqet të vendosë domethënien më të mirë të mundshme në veprime dhe ngjarje. Dashuria i shpreson të gjitha në kuptimin që ajo dëshiron sinqerisht që të gjitha gjërat të shkojnë për mbarë. Dashuria i mban çdo gjë në kuptimin që duron mënyrën e persekutimit apo keqtrajtimit.
13:8 Pasi ka përshkruar cilësitë që karakterizojnë ata që ushtrojnë dhuntinë e tyre në dashuri, apostulli tani merr në dorë përhershmërinë e dashurisë, duke e krahasuar me karakterin e përkohshëm të dhuntive. Dashuria nuk ligështohet kurrë. Nëpër gjithë përjetësinë, dashuria do të vazhdojë në kuptimin që ne përsëri do të vazhdojmë ta duam Zotin dhe njëri-tjetrin. Nga ana tjetër këto dhunti janë të përkohshme.
Ka dy interpretime themelore të vargjeve 8-13. Një pikëpamje tradicionale është që dhuntitë e profecisë, gjuhëve dhe njohurisë do të ndalen kur besimtarët do të hyjnë në gjendjen e përjetësisë. Pikëpamja tjetër është që këto dhunti kanë ndaluar tashmë dhe që kjo ndodhi kur kanuni i Shkrimit u plotësua. Për t’i paraqitur të dyja pikëpamjet ne do të parafrazojmë vargjet 8-12 nën etiketat GJENDJA E PËRJETËSISË dhe KANUNI I PLOTËSUAR.
Vargjet 8-12: GJENDJA E PËRJETËSISË
13:8 Dashuria s’do të pushojë kurrë. Në të kundërt, profecitë që ekzistojnë në kohën e tanishme do të marrin fund në kohën kur populli i Perëndisë të jetë në qiell. Ndërsa tani ekziston dhuntia e njohurisë, kjo do të ndalet kur ne arrijmë plotësimin tonë përfundimtar në lavdi. (Kur Pali thotë njohuria… do të shfuqizohet, ai s’mund të nënkuptojë që në qiell s’do të ketë njohuri. Ai duhet t’i jetë drejtuar dhuntisë së njohurisë me anë të së cilës e vërteta hyjnore u kumtua në mënyrë të mbinatyrshme)
13:9 Në këtë jetë, njohuria jonë është e pjesshme në më të mirën e saj dhe kështu janë edhe profecitë tona. Ka shumë gjëra që ne nuk i kuptojmë në Bibël dhe shumë fshehtësi në providencën e Perëndisë.
13:10 Por kur të vijë ajo që është e përsosur, d.m.th. kur ne arrijmë gjendjen e përsosur në botën e përjetshme, atëherë dhuntitë e njohurisë së pjesshme do të zhduken.
13:11 Kjo jetë mund të krahasohet me fëmijërinë, kur e folura jonë, të kuptuarit dhe mendimet tona janë mjaft të kufizuara dhe të papjekura. Gjendja qiellore është e krahasueshme me pjekurinë e plotë. Atëherë gjendja jonë fëmijërore do të jetë një gjë e të kaluarës.
13:12 Përsa kohë që ne jemi në tokë, ne i shohim gjërat si të paqarta dhe si në mjegull, sikur të ishim duke parë në një pasqyrë të njollosur. Qielli, në krahasim me të, do të jetë sikur t’i shohim gjërat ballë për ballë, d.m.th., pa asgjë në mes që do të errësonte shikimin. Tani njohuria jonë është e pjesshme, por atëherë ne do të njohim ashtu siç njihemi – që do të thotë më plotësisht. Në s’do të kemi kurrë njohuri të përsosur, madje dhe në qiell. Vetëm Perëndia është i gjithëdijshëm. Por njohuria jonë do të jetë tepër më e gjerë se ç’është tani.
Vargjet 8-12: KANUNI I PLOTËSUAR
13:8 Dashuria s’do të ndalet kurrë. Ndërsa ka profeci (në kohën e Palit), nevojat për zbulime të tilla të drejtpërdrejta do të mbaronin kur libri i fundit i Dh.R. do të plotësohej. Gjuhët ishin ende në përdorim në kohën e Palit, por ato do të mbaronin në vetveten dhe prej vetvetes kur të 66 librat e Biblës të ishin të përfunduar, sepse ata nuk do të ishin më të nevojshme për të vërtetuar predikimin e apostujve dhe profetëve (Heb. 2:3,4). Njohuria e të vërtetës hyjnore u dha nga Perëndia tek apostujt dhe profetët, por edhe kjo do të ndalonte kur trupi i plotë i doktrinës së krishtere do të transmetohej njëherë e përgjithmonë.
13:9 Ne, d.m.th. apostujt, dimë pjesërisht (në kuptimin që ne ende jemi duke marrë njohuri të frymëzuara nga zbulime të drejtpërdrejta nga Perëndia), dhe ne profetizojmë pjesërisht (sepse ne mund të shprehim vetëm zbulimet e pjesshme që marrim).
13:10 Por kur të vijë ajo që është e përsosur, d.m.th. kur kanuni të jetë i plotë me shtimin e librit të fundit në Dh.R., atëherë zbulimet periodike të së vërtetës hyjnore do të ndalojnë dhe shpallja e kësaj të vërtete do të zhduket. S’do të ketë më nevojë për zbulime të pjesshme përderisa Fjala e plotë e Perëndisë do të jetë këtu.
13:11 Dhuntitë shenjë ishin të lidhura me fëmijërinë e Kishës. Dhuntitë nuk ishin fëmijërore; ato ishin dhunti të nevojshme të Frymës së Shenjtë. Por kur zbulimi i plotë i Perëndisë u realizua në Bibël, dhuntitë e mrekullive nuk nevojiteshin më dhe u lanë mënjanë. Fjala fëmijë {{47}} këtu do të thotë një fëmijë pa fuqinë e plotë të të folurit.
13:12 Tani (gjatë periudhës apostullore) ne shohim turbullt. Asnjë nga ne (apostujt) s’ka marrë zbulimin e plotë të Perëndisë. Ajo na është dhënë ne në pjesë, si pjesët e një gjëze. Kur kanuni i Shkrimit është i plotësuar, errësimi do të hiqet dhe ne do të shohim pikturën të plotë. Njohuria jonë (si apostuj dhe profetë) është e pjesshme tani. Por kur libri i fundit t’i shtohet Dh.R., ne do të dimë më plotësisht dhe më thellësisht se më parë.
(Vazhdimi)
13:13 Besimi, shpresa dhe dashuria janë, siç i quan Kelly, “karakteristikat më thelbësore morale të krishterimit.” Këto hire të Frymës janë superiore ndaj dhuntive të Frymës dhe ato gjithashtu janë më të qëndrueshme. Shkurt, fryti i Frymës, është më i rëndësishëm se dhuntitë e Frymës.
Dhe dashuria është më e madhe nga hiret sepse është më e përdorshme se të tjerat. Ajo nuk përqendrohet në vetvete, por te të tjerët.
Tani, përpara se ta lëmë këtë kapitull, duhen bërë disa vëzhgime. Siç u përmend më lart, një interpretim që pranohet shumë i vargjeve 8-12 është që ato krahasojnë kushtet në këtë jetë me ato në gjendjen e përjetshme.
Por shumë të krishterë të devotshëm mbrojnë pikëpamjen e KANUNIT TË PLOTËSUAR, duke besuar që qëllimi i dhuntive shenjë ishte për të vërtetuar predikimin e apostujve përpara se Fjala e Perëndisë të jepej në formën përfundimtare të shkruar, dhe që nevoja për këto dhunti mrekullish kaloi kur Dh.R. u plotësua. Megjithëse kjo pikëpamje e dytë meriton një konsiderim serioz, është e vështirë të provohet përfundimisht. Edhe nëse besojmë që dhuntitë shenjë kaluan në fund të epokës apostullore, ne s’mund të themi përfundimisht që Perëndia, nëse dëshiron, s’mund t’i përdorë këto dhunti sot. Çfarëdo pikëpamje që të mbrojmë ne, mësimi më i qëndrueshëm është që, ndërsa dhuntitë e Frymës janë të pjesshme dhe të përkohshme, fryti i Frymës është i përjetshëm dhe më i përkryer. Nëse ne praktikojmë dashuri; kjo do të na shpëtojë ne nga keqpërdorimi i dhuntive dhe nga grindjet dhe ndarjet që kanë lindur si rezultat i parregullsisë së tyre.
14:1 Lidhja me kapitullin e mëparshëm është mjaft e qartë. Të krishterët duhet të kërkojnë dashurinë dhe kjo do të thotë që ata gjithmonë do të përpiqen t’u shërbejnë të tjerëve. Ata gjithashtu duhet të lypin ndershmërisht dhuntitë frymërore për asamblenë e tyre. Ndërkohë që është e vërtetë që dhuntitë janë shpërndarë nga Fryma e Shenjtë ashtu si Ai dëshiron, dhe është gjithashtu e vërtetë që ne mund të kërkojmë dhunti që do të kishin një vlerë të madhe në bashkësinë lokale. Prandaj Pali mendon që dhuntia e profecisë është tepër e dëshirueshme. Ai vazhdon të shpjegojë pse profecia, p.sh., është më e dobishme se gjuhët.
14:2 Ai që flet një gjuhë pa interpretim nuk flet për dobinë e asamblesë. Perëndia kupton atë çfarë ai po thotë, por njerëzit jo, sepse është një gjuhë e huaj për ta. Ai mund të jetë duke thënë të vërteta të mrekullueshme, deri tani të paditura, por nuk bën mirë sepse është e gjitha e pakapshme.
14:3 Ai që profetizon, në anën tjetër, ndërton njerëzit, i inkurajon ata dhe i ngushëllon. Arsyeja është se ai flet në gjuhën e tyre; ky është ndryshimi. Kur Pali thotë që profeti ndërton, lidh, nxit, ai nuk po jep një përshkrim [për punën e profetit]. Ai thjesht thotë që këto rezultate vijnë kur mesazhi jepet në një gjuhë që njerëzit e dinë.
14:4 Vargu 4 përdoret zakonisht për të justifikuar përdorimin personal të gjuhëve për vetëkënaqësi. Por fakti që fjala “kishë” gjendet nëntë herë në këtë kapitull (v 4,5,12,19,23,28,33,34,35) jep një provë shumë bindëse që Pali nuk është duke u marrë me jetën e devotshme të një besimtari në intimitetin e dhomës së tij, por me përdorimin e gjuhëve në asamblenë lokale. Konteksti tregon që, larg nga mbrojtja e përdorimit të gjuhëve për vetëkënaqësi, apostulli dënon çdo përdorim të dhuntisë që nuk rezulton në të ndihmuarit të të tjerëve në Kishë. Dashuria mendon për të tjerët, jo për veten. Nëse dhuntia e gjuhëve përdoret me dashuri, do të jetë në dobi të të tjerëve dhe jo të vetvetes.
Ai që profetizon ndërton Kishën. Ai nuk shfaq dhuntinë e tij për përfitim personal, por flet në mënyrë ndërtimore në një gjuhë që asambleja mund ta kuptojë.
14:5 Pali nuk nënvlerëson dhuntinë e gjuhëve; ai kupton që ajo është një dhunti e Frymës së Shenjtë. Ai s’mund dhe nuk nënvlerëson asgjë që vjen nga Fryma. Kur ai thotë “unë dua që të gjithë ju të flisnit gjuhëra,” ai mohon çdo dëshirë egoiste që kufizon dhuntinë tek ai dhe tek disa të tjerë të favorizuar. Dëshira e tij është e ngjashme me një të shprehur nga Moisiu: “Ah, le të ishin të gjithë profetë në popullin e Zotit dhe dhëntë Zoti që Fryma e Tij të vihet mbi ta” (Num. 11:29b). Por duke e thënë këtë, Pali e dinte që nuk ishte vullneti i Perëndisë që të gjithë besimtarët duhet të kishin vetëm një dhunti (shih 12:29-30).
Ai do të dëshironte më tepër që korintasit të profetizonin, sepse duke bërë kështu ata do të ndërtonin njëri-tjetrin, ndërsa kur flisnin në gjuhë pa interpretim, dëgjuesit e tyre nuk do të kuptonin e kështu nuk do të përfitonin. Pali preferonte që ndërtimi të shfaqej. “Ajo që mahnit është shumë më pak e rëndësishme për mendjen frymërore sesa ajo që ndërton,” siç është shprehur Kelly. {{48}}
Shprehja “veç në interpretoftë” mund të jetë “vetëm nëse ai që flet në gjuhë interpreton” ose “nëse dikush interpreton.”
14:6 Madje edhe sikur vetë Pali të kishte ardhur në Korint duke folur në gjuhë, s’do të kishin dobi nëse s’do ta kuptonin çfarë thoshte. Ata duhet të ishin në gjendje të njihnin çfarë ai thoshte si zbulesë apo njohuri, ose profeci apo mësim. Komentatorët janë të një mendimi që zbulesa dhe njohuria kanë të bëjnë me marrje të brendshme, ndërsa profecia dhe mësimi kanë të bëjnë me dhënien e së njëjtës gjë. Synimi i Palit në këtë varg është që mesazhi duhet të jetë i kuptueshëm me qëllim që Kisha të ketë dobi. Ai vazhdon të pranojë këtë në vargjet më pas.
14:7 Para së gjithash, ai përdor një ilustrim nga veglat muzikore. Nëse një fyell ose qeste nuk japin një zë të dallueshëm, asnjë nuk mund të dijë nëse është e rëna e fyellit apo e qestes. Ideja e muzikës së këndshme përfshin mendimin e dallimit në nota, një ritëm i caktuar dhe një sasi e caktuar qartësie.
14:8 E njëjta gjë është e vërtetë për borinë. Thirrja për ushtritë duhet të jetë e qartë dhe e dallueshme, ndryshe askush s’do të përgatitet për luftë. Nëse borizani thjesht ngrihet dhe i fryn një tingulli të gjatë në një monotoni, asnjë s’do të lëvizë.
14:9 Kështu është me gjuhën njerëzore. Nëse e folura jonë është e pakuptueshme, asnjë s’do mund të dijë se çfarë thuhet. Do të ishte aq e padobishme si e folura në erë. (Në vargun 9, “gjuhë” do të thotë gjymtyra e të folurit dhe jo një gjuhë e huaj). Në të gjithë këtë ka një zbatim praktik, që është: shërbesa e të mësuarit duhet të jetë e qartë dhe e thjeshtë. Nëse është “e thellë” mbi kokat e njerëzve, atëherë do të jetë e padobishme për ta. Ndoshta do të rezultonte në një masë kënaqësie për folësin, por nuk do të ndihmonte njerëzit e Perëndisë.
14:10 Pali kalon në një ilustrim tjetër të së vërtetës për të cilin po flet. Ai flet për shumë lloje të ndryshme zërash në botë. Subjekti këtu është më i gjerë sesa gjuhët njerëzore; ai përfshin komunikimet e krijesave të tjera. Ndoshta Pali është duke menduar për cicërimat e ndryshme të zogjve, piskamat dhe hungërimat që përdorin kafshët. Ne dimë që ka zëra të ndryshëm të zogjve për çiftëzim, shtegëtim, ushqim, etj.. Gjithashtu ka zëra të caktuar të përdorur nga kafshët për të paralajmëruar rrezikun. Pali është thjesht duke thënë që të gjithë këto zëra kanë një kuptim të caktuar. Asnjë prej tyre nuk është pa kuptim. Secili përdoret për të transmetuar mesazhe të caktuara.
14:11 Gjithashtu është e vërtetë dhe për të folurën njerëzore. Nëse një person nuk flet me tinguj lidhës, asnjë nuk mund të kuptojë. Ai fare mirë mund të jetë duke përsëritur dokrra pa kuptim. Pak përvoja mund të jenë më të lodhshme e të mërzitshme sesa një përpjekje për të komunikuar me një që nuk kupton gjuhën tënde.
14:12 Duke pasur parasysh këtë, korintasit duhet ta përzienin zellin e tyre për dhuntitë frymërore me dëshirën për të ndërtuar Kishën. “Bëje ndërtimin e Kishës qëllimin tënd në këtë dëshirë për t’u dalluar,” e përkthen këtë gjë Moffatt.
Vini re që Pali nuk i dekurajon kurrë ata në zellin e tyre për dhunti frymërore, por kërkon t’i drejtojë dhe udhëzojë ata në një mënyrë të tillë që të arrijnë pikësynimin më të lartë në përdorimin e këtyre dhuntive.
14:13 Nëse një njeri flet një gjuhë ai duhet të lutet që të mund ta interpretojë. Ose kuptimi mund të jetë: të lutet që dikush të mund ta interpretojë {{49}}. Është e mundur që një njeri që ka dhuntinë e gjuhëve mund të ketë gjithashtu dhuntinë e interpretimit, por kjo do të ishte më tepër një përjashtim sesa rregull. Analogjia e trupit njerëzor sugjeron funksione të ndryshme për gjymtyrë të ndryshme.
14:14 Nëse një njeri, p.sh., lutet në një gjuhë tjetër, në një takim të Kishës, fryma e tij lutet në kuptimin që ndjenjat e tij të gjejnë shqiptim, edhe pse jo në një gjuhë që përdoret zakonisht. Por mendja e tij është e pafrytshme në kuptimin që nuk është e dobishme për ndonjë tjetër. Ata që janë mbledhur nuk dinë çfarë është duke thënë ai. Siç do të shpjegojmë në shënimet mbi 14:19, ne e marrim frazën mendja ime për “mendja e të tjerëve për mua.”
14:15 Po atëherë? Është thjesht kjo: Pali s’do të lutet vetëm me frymën, por do të lutet edhe në një mënyrë të tillë që të jetë e kuptueshme. Kjo është ajo që nënkupton shprehja: “Do të lutem edhe me mendjen.” Nuk do të thotë që ai do të lutet me mendjen e tij, por për më tepër që do të lutet në atë mënyrë që i ndihmon të tjerët të kuptojnë. Po kështu ai do të këndojë me frymën dhe do të këndojë në atë mënyrë që të jetë i kuptueshëm.
14:16 Që ky është kuptimi i saktë i paragrafit duket tepër qartë nga vargu 16. Nëse Pali falënderonte me frymën e tij, por jo në një mënyrë që të ishte e kuptueshme nga të tjerët, atëherë si do të thoshte “Amen” në fund dikush që nuk e kuptonte gjuhën që Pali përdorte?
Ai që zë vendin e profanit, do të thotë një person që është i ulur midis dëgjuesve dhe nuk di gjuhën që përdoret nga folësi. Ky varg rastësisht autorizon përdorimin me mend të fjalës “Amen” në mbledhjet publike të Kishës.
14:17 Dikush me të vërtetë mund të jetë duke falënderuar Perëndinë duke folur një gjuhë të huaj, por të tjerët nuk ndërtohen nëse nuk e marrin vesh atë që thuhet.
14:18 Apostulli me sa duket ka aftësinë për të folur më shumë gjuhë të huaja se gjithë ata aty. Ne dimë që Pali kishte mësuar disa gjuhë, por këtu referimi është padyshim për dhuntinë e tij të gjuhëve.
14:19 Pavarësisht nga kjo aftësi e madhe për gjuhet, Pali thotë që parapëlqeu të thotë pesë fjalë me mençurinë e tij, pra në një mënyrë të kuptueshme, sesa dhjetë mijë fjalë në një gjuhë të huaj. Atij nuk i interesonte fare ta përdorte atë dhunti për t’u dukur. Qëllimi i tij kryesor ishte të ndihmonte njerëzit e Perëndisë. Prandaj ai e kishte vendosur që kur të fliste ta bënte atë në atë mënyrë që të tjerët ta kuptonin.
Shprehja “me mençurinë time” duhet të përkthehet kështu “me të kuptuarit tim” {{50}}. Nuk do të thotë ajo çfarë unë kuptoj, por çfarë kuptojnë të tjerët kur unë flas.
Hodge tregon që konteksti këtu ka të bëjë, jo me atë çfarë Pali kupton nga ajo që flet në gjuhë, por me atë çfarë të tjerët kuptojnë nga ai:
Nuk është për t’u besuar ajo që thuhet se Pali duhet ta falënderonte Perëndinë pasi i ishte dhënë së tepërmi dhuntia e gjuhëve e cila bazohej në aftësinë e të folurit në gjuhë që ai vetë nuk i kuptonte dhe përdorimi i së cilave nuk ishte i dobishëm as për të e as për të tjerët. Nga ky varg është po aq e qartë që të flasësh në gjuhë s’do të thotë të flasësh në një gjendje jashtë ndërgjegjes mendore. Doktrina e zakonshme përsa i përket natyrës së dhuntisë është e vetmja që përputhet me këtë paragraf. Pali thotë që megjithëse ai mund të fliste në gjuhë të huaja më tepër sesa korintasit, ai preferonte të fliste pesë fjalë me kuptimin e tij, d.m.th., pra që të ishte e kuptueshme, sesa dhjetë mijë fjalë në një gjuhë të paditur. Në Kishë, pra, në asamble, që unë të mund t’i mësoj të tjerët, d.m.th. t’i udhëzoj ata gojarisht, Gal. 6:6. Kjo tregon atë që nënkuptohet me anë të të folurit me kuptim. Duke folur kështu mësimi kuptohet. {{51}}
14:20 Pali më pas u bën thirrje korintasve kundër papjekurisë në të menduarit të tyre. Fëmijët pëlqejnë zbavitjen më tepër se dobishmërinë, gjërat vegulluese më tepër se ato të palëvizshmet. Pali thotë: “Mos gjeni kënaqësi fëmijërore në këto dhunti spektakolare të cilat ju i përdorni për t’u dukur. Ka vetëm një kuptim në të cilin ju duhet të jeni fëmijërore, dhe kjo është në rastin e së ligës. Po në çështje të tjera, ju duhet të mendoni me pjekuri.”
14:21 Më pas apostulli citon nga Isaia për të treguar që gjuhët janë një shenjë për jobesimtarët jo për besimtarët. Perëndia tha që meqenëse fëmijët e Izraelit e kundërshtuan lajmin e Tij dhe e tallën atë, Ai do t’u fliste me anë të një gjuhe të huaj (Isaia 28:11). Përmbushja e kësaj gjëje ndodhi kur pushtuesit Asirianë erdhën në tokën e Izraelit, dhe izraelitët dëgjuan të flitej mes tyre gjuha asiriane. Kjo ishte për ta një shenjë e kundërshtimit të Fjalës së Perëndisë nga ana e tyre.
14:22 Argumenti këtu është që përderisa Perëndia i paracaktoi gjuhët si një shenjë për jobesimtarët, korintasit nuk duhet të ngulin këmbë në përdorimin e tyre aq lirshëm në mbledhjet e besimtarëve. Do të ishte më mirë nëse profetizonin përderisa profecia ishte një shenjë për besimtarët e jo për jobesimtarët.
14:23 Në qoftë se aty ku gjithë Kisha është mbledhur, të gjithë të krishterët flasin gjuhëra pa interpretim, çfarë do të mendonin të huajt që vinin aty për gjithë këtë gjë? Nuk do të ishte një dëshmi për ta; por më tepër do të mendonin që të shenjtët ishin të sëmurë mendorë.
Ka një kontradiktë në dukje midis vargut 22 dhe vargjeve 23-25. Në vargun 22, ne na thuhet që gjuhët janë një shembull për jobesimtarët, ndërsa profecia për besimtarët. Por në vargjet 23-25, Pali thotë që gjuhët e përdorura në Kishë vetëm sa mund të ngatërrojnë dhe pengojnë jobesimtarët ndërsa profecia mund t’i ndihmojë ata.
Shpjegimi i kësaj kontradikte në dukje është ky: Jobesimtarët në vargun 22 janë ata që kanë hedhur poshtë Fjalën e Perëndisë dhe i kanë mbyllur zemrat e tyre përballë së vërtetës. Gjuhët janë një shenjë e gjykimit të Perëndisë mbi ta, siç ishin në Izrael në paragrafin e Isaias (v 21). Jobesimtarët në vargjet 23-25 janë ata që dëshirojnë të mësojnë. Ata janë të hapur për të dëgjuar Fjalën e Perëndisë, siç është provuar nga prezenca e tyre në një asamble të krishterë. Nëse ata dëgjojnë të krishterë që flasin në gjuhë të huaja pa interpretim, ata do të pengoheshin e nuk do të ndihmoheshin.
14:24 Nëse të huaj hyjnë në një takim ku të krishterët profetizojnë në vend që të flasin gjuhëra, vizitorët dëgjojnë dhe kuptojnë atë që thuhet dhe ata janë të bindur nga të gjithë dhe të gjykuar nga të gjithë. Ajo që apostulli thekson këtu është që nuk mund të bëhet një bindje e vërtetë për mëkatin nëse dëgjuesit nuk kuptojnë atë që thuhet. Kur gjuhët përdoren pa interpretim, vizitorët me siguri që nuk ndihmohen fare. Ata që profetizojnë, sigurisht që e bëjnë në gjuhën që flitet në atë zonë, dhe si përfundim dëgjuesit preken nga ato që dëgjojnë.
14:25 Sekretet e zemrës së njeriut zbulohen me anë të profecisë. Ai ndien që folësi i drejtohet atij në mënyrë të drejtpërdrejtë. Fryma e Perëndisë krijon bindje në shpirtin e tyre. Dhe kështu duke rënë me faqe përmbys do të adhurojë Perëndinë duke deklaruar se Perëndia është me të vërtetë midis këtyre njerëzve.
Dhe kështu theksi në vargun 22-25 është që gjuhët pa interpretim nuk prodhojnë bindje midis jobesimtarëve, kurse profecia po.
14:26 Për shkak të parregullsive që kishin hyrë në Kishë në lidhje me dhuntinë e gjuhëve ishte e nevojshme për Frymën e Perëndisë që të vendoste disa rregulla për të kontrolluar përdorimin e kësaj dhuntie. Në vargjet 26-28 ne kemi kontrolle të tilla.
Çfarë ndodhi kur Kisha e hershme mblidhej së bashku? Duket nga vargu 26 që takimet ishin jo formale dhe të lira. Kishte liri për Frymën e Perëndisë për të përdorur dhunti të ndryshme të cilat Ai ia kishte dhënë Kishës. Një burrë, p.sh., lexonte një psalm, dhe atëherë një tjetër parashtronte një mësim. Dikush tjetër fliste në një gjuhë të huaj. Një tjetër paraqiste një zbulesë që e kishte marrë direkt nga Zoti. Një tjetër interpretonte gjuhën që sapo ishte folur. Pali jep një miratim të heshtur të këtij “takimi të hapur” ku kishte liri për Frymën e Perëndisë për të folur nëpërmjet vëllezërve të ndryshëm. Por duke shpallur këtë ai parashtron kontrollin [rregull] e parë në ushtrimin e këtyre dhuntive. Çdo gjë duhet bërë me një nënshtrim për ndërtim. Vetëm pse një gjë është spektakolare apo e bujshme, kjo s’do të thotë që ka një vend në Kishë. Për t’u pranuar, shërbesa duhet të ketë efektin e ndërtimit të njerëzve të Perëndisë. Kjo është ajo që nënkuptohet me anë të ndërtimit – rritje frymërore.
14:27 Kontrolli i dytë është që në një takim, jo më shumë se tre vetë mund të flasin në gjuhë. Nëse ndonjë flet në një gjuhë tjetër, le të bëhet kjo nga dy a më të shumtën tre vetë. Nuk duhet të kishte diçka të tillë si një takim ku një grup njerëzish do të ngriheshin për të treguar aftësinë e tyre në gjuhët e huaja.
Më pas ne mësojmë [rregulla e tretë] që dy ose tre që ishin të lejuar të flisnin në gjuhë në një takim, duhet të bënin këtë gjë njëri pas tjetrit. Kjo do të thotë që ata nuk duhet të flisnin në të njëjtën kohë, por me radhë. Kjo do të shmangte shamatën apo parregullsinë e disa të folurave përnjëherë.
Rregulli i katërt është që duhet të ketë një interpretues. Një le të interpretojë. Nëse dikush ngrihej për të folur në një gjuhë të huaj, ai së pari duhet të përcaktonte që aty ishte dikush që do ta interpretonte atë që ai do të thoshte.
14:28 Por nëse nuk kishte interpretues të pranishëm ai duhet të heshte në Kishë. Ai mund të ulej aty dhe të fliste pa zë me veten e tij dhe me Perëndinë në atë gjuhë të huaj, por atij nuk i lejohej ta bënte këtë gjë publikisht.
14:29 Rregullat për qeverisjen e dhuntisë së profecisë janë parashtruar në vargjet 29-33a. Para së gjithash, dy ose tre profetë duhet të flisnin dhe të tjerët të gjykonin. Jo më shumë se tre duhet të merrnin pjesë në një takim dhe të krishterët që dëgjonin duhet të përcaktonin nëse kjo ishte me të vërtetë një shqiptim hyjnor apo nëse ai mund të ishte një profet i rremë.
14:30 Siç kemi përmendur më parë, një profet merrte komunikime të drejtpërdrejta nga Zoti dhe ia zbulonte ato Kishës. Por është e mundur që pas dhënies së kësaj zbulese, ai mund të vazhdonte t’i predikonte njerëzve. Kështu apostulli vë rregullin që nëse një profet është duke folur dhe ndonjë tjetër i ulur në mes të dëgjuesve ka një zbulesë, atëherë i pari duhet të ndalojë së foluri për t’i bërë rrugë atij që ka marrë zbulesën e mëpasshme. Arsyeja është që sa më gjatë të flasë i pari, aq më i prirur është të flasë me anë të fuqisë së tij sesa me anë të frymëzimit. Në një të folur të vazhdueshme gjithmonë ekziston rreziku i shkarjes nga fjalët e Perëndisë në fjalët e vet personit. Zbulesa është mbi çdo gjë tjetër.
14:31 Profetëve duhet t’u jepet mundësia për të folur njëri pas tjetrit. Asnjë profet s’duhet të harxhojë gjithë kohën. Në këtë mënyrë, dobia më e madhe do të rezultojë për Kishën – të gjithë do të kenë mundësinë të mësojnë dhe të gjithë do të inkurajohen dhe nxiten.
14:32 Një princip tepër i rëndësishëm është paraqitur në vargun 32. Duke lexuar nëpër rreshta, ne dyshojmë që korintasit kishin idenë e rreme që një njeri sa më shumë ishte nën kontrollin e Frymës së Shenjtë aq më pak vetëkontroll kishte ai. Ata mendonin që ndodhej në një gjendje ekstaze dhe ata debatonin, sipas F.L. Godet, që sa më shumë frymë aq më pak intelekt apo vet-ndërgjegjësim do të kishte. Për ta, një njeri nën kontrollin e Frymës ishte në një gjendje pasiviteti dhe s’mund ta kontrollonte të folurën e tij, gjatësinë e kohës në të cilën fliste ose dhe veprimet e tij në përgjithësi. Një ide e tillë hidhet poshtë plotësisht nga paragrafi i Shkrimeve para nesh. Frymërat e profetëve u nënshtrohen profetëve. Kjo do të thotë që ai nuk pushtohet pa pëlqimin e tij ose kundër vullnetit të tij. Ai s’mund t’i shmanget udhëzimeve të këtij kapitulli duke thënë “E bëra pa dashje.” Ai vetë mund ta përcaktojë kur ose sa gjatë duhet të flasë.
14:33 Sepse Perëndia nuk është Perëndi trazimi, por paqtimi. Me fjalë të tjera, nëse një takim është skena e parregullsisë dhe poteres, atëherë mund të jeni të sigurt që Fryma e Perëndisë nuk e ka në dorë kontrollin!
14:34 Siç është e mirënjohur, ndarjet e vargjeve apo madje dhe pikësimi i Dh.R. janë shtuar shekuj pas Shkrimit të dorëshkrimeve origjinale. Pjesa e fundit e vargut 33 [… si në të gjitha kishat e shenjtorëve] shkon më mirë në lidhjen me vargun 34 sesa një e vërtetë universale rreth Perëndisë të gjithpushtetshëm (disa Dhjata greke dhe përkthime anglisht përdorin këtë pikësim). P.sh., ASV lexohet: “Si në të gjitha Kishat e shenjtorëve, gratë le të rrinë në heshtje në Kishë: sepse nuk u lejohet të flasin; por le të jenë të përulura, siç thotë ligji.” Udhëzimet që Pali u jep të shenjtëve të korintit nuk janë vetëm për ta. Këto janë të njëjtat udhëzime që u janë drejtuar të gjitha kishave të shenjtorëve. Dëshmia e njëtrajtshme e Dh.R. është që ndërsa gratë kanë mjaft shërbesa të vlefshme, atyre nuk u është dhënë të kenë një shërbesë publike përpara gjithë Kishës. Atyre u është besuar puna tepër e rëndësishme e shtëpisë dhe e rritjes së fëmijëve. Por atyre nuk u lejohet të flasin publikisht në asamble. Vendi i tyre është një vend nënshtrimi ndaj burrit.
Ne besojmë që shprehja sikurse thotë ligji i referohet nënshtrimit të gruas ndaj burrit. Kjo është dhënë mjaft qartë në ligj, që me sa duket këtu do të thotë në librat Zanafilla deri LiP. kryesisht. P.sh., Zanafilla 3:16 thotë “dëshirat e tua do të drejtohen ndaj burrit tënd dhe ai do të sundojë mbi ty.”
Shpesh debatohet që atë çfarë Pali u ndalon në këtë varg është për thashethemet dhe llomotitjet e grave ndërsa vazhdon shërbesa. Megjithatë, një interpretim i tillë është i pabazë. Fjala e përkthyer këtu si “flas” (laleo) s’do të thotë llomotitje në greqisht. E njëjta fjalë është përdorur për Perëndinë në vargun 21 të këtij kapitulli dhe tek Heb. 1:1. Ajo do të thotë të flasësh në mënyrë autoritare.
14:35 Në të vërtetë, grave nuk u lejohet të bëjnë pyetje publikisht në Kishë. Nëse duan të mësojnë ndonjë gjë ato duhet të pyesin burrat e tyre në shtëpi. Disa gra mund të përpiqen të shmangin rregullin ku thuhet që ato nuk duhet të flasin, duke bërë pyetje. Ka mundësi të mësosh me anë të veprimit të thjeshtë të të pyeturit. Kështu ky varg mbyll çdo kundërshtim apo shteg të tillë.
Nëse lind pyetja se si ushtrohet kjo gjë tek ato gra që janë të pamartuara apo të veja, përgjigjja është që Shkrimet nuk përpiqen të marrin në dorë çdo rast personal, por thjesht të parashtrojnë principe të përgjithshme. Nëse një grua nuk ka një burrë, ajo mund të pyesë të atin, të vëllain apo ndonjë nga pleqtë e Kishës. Në fakt kjo mund të përkthehet: “Le të pyesin meshkujt {{52}} e shtëpisë.” Rregulli bazë është të mos harrojmë që është e turpshme për gratë të flasin në Kishë.
14:36 Në dukje, apostulli Pal ka kuptuar që mësimi i tij këtu mund të shkaktonte grindje të konsiderueshme. Sa të drejtë kishte! Për t’i bërë ballë çdo grindjeje, ai përdor ironi në vargun 36 duke pyetur: Prej jush doli Fjala e Perëndisë? Apo vetëm tek ju arriti? Me fjalë të tjera, nëse korintasit shpallnin se dinin më shumë se apostulli rreth këtyre çështjeve, ai i pyeste ata nëse si një kishë, ata nxirrnin Fjalën e Perëndisë, ose nëse ata ishin të vetmit që e morën atë. Me anë të qëndrimit të tyre dukej sikur ata e bënin veten autoritarë në këto çështje. Por faktet janë që asnjë kishë nuk ka nxjerrë Fjalën e Perëndisë dhe asnjë kishë s’ka të drejta të veçanta për të.
14:37 Në lidhje me gjithë udhëzimet e thëna, apostulli këtu thekson që ato nuk janë idetë apo interpretimet e tij, por që ato janë urdhërime të Zotit dhe çdo njeri që është një profet i Zotit ose që është në të vërtetë frymëror do ta njohë që është kështu. Ky varg është një përgjigje e mjaftueshme për ata që ngulin këmbë që disa nga mësimet e Palit, veçanërisht ato që kanë të bëjnë me gratë, paraqisnin paragjykimet e tij. Këto çështje nuk janë pikëpamja personale e Palit; ato janë urdhërime të Zotit.
14:38 Sigurisht, disa nuk do të dëshironin t’i pranonin ato si të tilla, dhe kështu apostulli shton që nëse dikush është i paditur, le të jetë i paditur. Nëse një person nuk pranon të pohojë frymëzimin e këtyre Shkrimeve dhe t’u përulen atyre me bindje, atëherë nuk ka rrugë zgjidhje për të, përveçse të vazhdojë në paditurinë e tij.
14:39 Për të përmbledhur udhëzimet e dhëna në ushtrimin e dhuntive, Pali tani u thotë vëllezërve të kërkojnë me zemër të zjarrtë të profetizojnë, por të mos ndalojnë njerëzit të flasin në gjuhëra. Ky varg tregon rëndësinë relative të këtyre dy dhuntive – njëra: ata duhet të kërkonin me zemër të zjarrtë dhe tjetra: ata nuk duhet të ndalonin. Profecia ishte më e vlefshme sesa gjuhët sepse mëkatarët bindeshin nëpërmjet saj dhe të shenjtët ndërtoheshin. Gjuhët pa interpretim nuk shërbenin për asgjë tjetër përveçse të folurit me Perëndinë dhe vetveten dhe për të treguar aftësinë e dikujt me një gjuhë të huaj, një aftësi që u ishte dhënë nga Perëndia.
14:40 Fjala përfundimtare e Palit për këshillim është që të gjitha gjërat duhen bërë sikur ka hije dhe me rregullsi. Është domethënëse që ky kontroll duhet të vendosej në këtë kapitull. Nëpër vite, ata që kanë shpallur se kanë pasur aftësinë për të folur në gjuhëra nuk janë përmendur për rregullsi në takimet e tyre. Për më tepër, shumë nga takimet e tyre kanë qenë skena të emocioneve të pakontrolluara dhe të ngatërrimeve. Atëherë, për t’i përmbledhur, apostulli Pal paraqet këto rregulla për përdorimin e gjuhëve në kishën lokale:
- Ne nuk duhet ta ndalojmë përdorimin e gjuhëve. (v 39)
-
Nëse një flet në gjuhë, aty duhet të ketë një interpretues. (v 27,28)
-
Jo më shumë se tre mund të flasin në gjuhë në një takim. (v 27a)
-
Ata duhet të flasin me radhë, jo të gjithë në një kohë. (v 27b)
-
Ajo çfarë thonë duhet të jetë për ndërtim. (v 26b)
-
Gratë duhet të rrinë në heshtje. (v 34)
- Çdo gjë duhet të bëhet siç ka hije dhe me rregullsi. (v 40)
Këto janë rregullat e përhershme që i drejtohen Kishës në kohën tonë.
[[17]] (7:5) Larry Christenson, The Christian Family, fq 24.[[17]] [[18]] (7:14) W. E. Vine, First Corinthians, fq 97.[[18]] [[19]] (7:15) J. M. Davies.[[19]] [[20]] (7:17) W. E. Vine, The Divine Plan of Missions, p63.[[20]] [[21]] (7:19) William Kelly, Notes on the First Epistle to the Corinthians, fq 123.[[21]] [[22]] (7:29) Harry A. Ironside, First Epistle to the Corinthians, fq 223.[[22]] [[23]] (7:29) W.E.Vine, First Corinthians, fq 104.[[23]] [[24]] (7:33) Ibid, fq 105.[[24]] [[25]] (7:36) Sidoqoftë, fjala greke për virgjëri është emri abstrakt parthenia, dhe nëse Pali ka dashur të thotë këtë gjë, është e çuditshme përse ai përdori thjesht fjalën e “virgjëreshë” si tek Mateu 1:23.[[25]] [[26]] (7:38) Fjala “veten e tij” është futur; nuk është në greqisht.[[26]] [[27]] (8:12) Barnes, First of Corinthians, fq 147.[[27]] [[28]] (9:17) Charles C. Ryrie, The Ryrie Study Bible, New King James Version, fq 1771.[[28]] [[29]] (9:20) Teksti NU shton këtu fjalët për shpjegim “edhe pse unë vetë nuk jam nën ligj.”[[29]] [[30]] (9:20) William Arnot, The Church in the House, fq 467, 468.[[30]] [[31]] (9:21) Charles C. Ryrie, The Grace of God, fq 83.[[31]] [[32]] (9:22) NU lë jashtë “si,” por duket e rëndësishme për argumentin e Palit – ai në të vërtetë nuk u bë i dobët. [[32]] [[33]] (9:27) Shumica e problemeve vijnë nga përkthimi KJV për “përjashtohet.” Fjala a-dokimos thjesht do të thotë “i pamiratuar.” Si një termë nga atletika është përkthyer nga anglishtja “i pa kualifikuar.”[[33]] [[34]] (10:5) F.L. Godet, First Corinthians, fq 59, 60.[[34]] [[35]] (10:22) Kelly, First Corinthians, fq 166.[[35]] [[36]] (10:28) NU lë jashtë përsëritjen. [[36]] [[37]] (11:5) Duket qartë nga v4-5 që për sa i përket situatës që përfshin lutje ose profetizim, një grua duhet të jetë e mbuluar kurdo është e përshtatshme që një burrë duhet të jetë i zbuluar. Nëse një situatë nuk është e qartë, atëherë gruaja duhet të vëzhgojë shembullin e burrit dhe bën të kundërtën. [[37]] [[38]] (11:7) W.E.Vine, Expository Dictionary, under Glory, fq 154.[[38]] [[39]] (11:18) F. B. Hole, ‘The Administration of the Mystery,” fq 5.[[39]] [[40]] (11:19) Fjala greke është Haireses, por këtu nuk ka kuptimin “herezi.” Shikoni shënimet e Titit 3:10.[[40]] [[41]] (11:19) Greqishtja zakonisht përdor opheilo për nevojat morale. Këtu Pali përdor fjalën për nevojat logjike, dei.[[41]] [[42]] (11:26) F.L. Godet, First Corinthians, fq 163.[[42]] [[43]] (12: parathënie) Glossa (gjuhë) është fjala greke për gjuhën e folur. (P.sh. gjuha frëngë)[[43]] [[44]] (12:10) Ajo që shumica e njerëzve sot e quajnë “profeci” është një parafrazë e vargjeve ose një gabim që nuk realizohet.[[44]] [[45]] (12:13) Fjala greke en mund të përkthehet në, me ose me anë të, por na përkthehet zakonisht si “në” sepse është me e lidhur me greqishten. [[45]] [[46]] (12:29,30) Këto citime fillojnë me “me” në greqisht një parafrazë si “sigurisht, që jo të gjithë flasin në gjuhëra” – e kështu me radhë.[[46]] [[47]] (13:11) Fjala është nepios. (Heb. 5:13)[[47]] [[48]] (14:5) Kelly, First Corinthians, fq 229.[[48]] [[49]] (14:13) Megjithatë nuk ka ndonjë gjë në origjinal që tregon se subjekti i “mund të interpretojë” është ndryshe nga ai i “flet.”[[49]] [[50]] (14:19) Kuptimi drejtpërdrejt është “të kuptuarit tim.”[[50]] [[51]] (14:19) Charles Hodge, First Corinthians, fq 292.[[51]] [[52]] (14:35) E njëjta fjalë greke andres mund të nënkuptojë “bashkëshortë,” “meshkuj” ose “burrat e shtëpisë.”[[52]]